A semana pasada presentouse en Donostia o libro Female Improvisational Poets e dous Iñaki Arrieta &ataishernias de suspense e Maialen Lujanbio, ambos os membros da aula, na Ikastola Urumea e no Instituto de Hernani.
A Universidade de Nevada publicou en inglés o libro de investigación sobre os bertsolaris emakume. Xabier Irujo e Iñaki Arrieta recolle textos de diversos bertsolaris e historialaris. Nel recóllense as achegas dos diferentes axentes, así como as de varios investigadores, a favor dos bertsolaris ema-kume. Lujanbio ten a súa sección no libro. Iñaki Arrieta é o director do Centro de Formación Profesional Vasca de Uniberts do Reno.
Dispoñible na web do Center for Basque Studies e en Amazon
Female Improvisational Poets. O título completo do libro é Challenges and Achievements in the Twentieth Century, que pode atoparse na páxina web do Center for Basque Studies ou en Amazon, con distribución a América, Reino Unido e Europa enteira.
Esta publicación pioneira e enriquecedora ten a súa importancia, ademais de ser a primeira obra deste tipo, polo estudo, testeo e achegas dunha decena de bertsolaris e historiadores (mulleres). Entre elas atópanse Maialen Lujanbio, Artetxe dO meu, Oihana Igua, Jone Miren Hernández, Carolina Dufurrena ou Joseba Zulaika.
Fonte, congreso celebrado en Elco o ano pasado
O libro inspírase nun congreso «bonito e moi especial» celebrado en Elco na Nevada dos Estados Unidos de América. Era do ámbito do bertsolarismo, pero nunha sesión anual «moi activa» da poesía country do país, segundo o historiador e coordinador Xabier Irujo. Tras estas xornadas reuníronse «miles de vaqueiros» e a obra inchouse con «unha sesión de bertsolaris de 900 espectadores».
Alí atopáronse os hernaniarras Maialen Lujanbio e Iñaki Arrieta. Foi unha sorpresa para Lujanbio atopala con Arrieta, pero a conclusión que se produciu é, sen dúbida, boa.
Problemas no desenvolvemento da igualdade e os dereitos
Ademais do contexto, cabe destacar a importancia do tema a tratar: «A relación do mundo da autonomía en relación coa igualdade de mulleres e o desenvolvemento dos dereitos», explica Irujo. En efecto, no liburu abórdase desde diferentes perspectivas a consecución de vías de intervención do Instituto na primeira liña e na primeira liña de actuación vasca en particular, dos «problemas atopados», de modo que se alcance a plena equiparación.
Os autores son meramente enunciativos, posto que foron redactados en primeira persoa de forma académica polo seu carácter de protasgonistas do propio proceso. Os autores da obra son os mesmos que o viviron, entre outros, Maialen Lujanbio, Miren Artetxe e Oihana Iguaran. Os dous últimos están a redactar senllas teses doutorais.
O propio Lujanbio escribiu unha sección do libro titulado As the Tree Grows, the Bark Cracks. Na mesma, e desde o seu punto de vista, analizou os últimos 40 anos do bertsolarismo ao redor de dúas actividades: a bertso-eskola e a introdución dos nenos e nenas na bertso praza.
En sete apartados abórdanse a loita e os retos dos dereitos das mulleres bertsolaris, mentres que outros dous están dedicados á poesía country. «Dalgunha maneira, queriamos que a expresión que nos dá a cultura Euskal vinculásese coas expresións do mesmo», explica Arrieta.