Agasallo dun libro sobre cada cadeira: Economías transformadoras. Unha proposta de transformación económica e territorial. Está composta por Óscar García e outros membros da rede Olatukoop. Baseándose en experiencias adquiridas ao longo de dez anos de andaina, recolle as evolucións e novas propostas dentro da teoría e modelo da Economía Social Transformadora (ESE), centradas sempre no futuro, "de face ao futuro, para que sexa un abono para construír unha economía para a vida". De feito, a diferenza do sistema capitalista e neoliberal hexemónico, esta economía busca vidas máis estimulantes e fermosas.

Con este obxectivo crearon Olatukoop en 2014 e desde entón foron avanzando paso a paso, aprendendo facendo e estendendo o apreso aos demais: "Non temos fórmulas máxicas, pero temos ferramentas e prácticas para percorrer o camiño", dicía Leire Udabe Aizpurua ás gomitas presentes. Desde os seus inicios, a formación tivo unha gran importancia, e o libro regalado é unha proba máis do desexo de ampliar coñecementos. Tampouco se pode obviar a escola de emprendimiento cooperativo KoopFabrika. Dez anos de traballo de Urko Apaolaza, reportaxe por unha vida máis próspera para todos.

Neste sentido, marcáronse unhas bases, que se foron adaptando ao que se foi adiantando, que son: situar o traballo no contexto do proxecto de vida, centrar as prácticas que afectan positivamente á habitabilidade da vida, pór a economía ao servizo da vida de forma independente, basear a autoformación e as relacións non capitalistas, garantir a propiedade e o control colectivo dos recursos produtivos e dos procesos de toma de decisións, desenvolver a intercooperación con outros axentes económicos e sociais, utilizando as formas de economía e as economistas, e as formas de economía, e as economistas, e as relacións de abaranticuadas, e non abandonando as formas de mercado.

Olatukoop, fundada en 2014 por unha ducia de axentes e dez anos despois, a rede agrupa a máis de 60 cooperativas, asociacións cívicas e axentes socioeconómicos cooperativos, entre eles ARGIA, cun total de 600 traballadores e outros centos de socios. Cada ano e paso a paso, Beñat Irasuegi Ibarra quixo subliñar a "lexitimidade conseguida a través da práctica". Como é normal, non sempre tiveron un camiño fácil e tranquilo, e tiveron que facer fronte a algunhas discusións e obstáculos... pero o teñen claro: "Foi fermoso".

A de Olatukoop é un camiño de intercooperación, de traballo colectivo e de redes: "Nós non imos sós a ningunha parte, e en canto á transformación, moito menos", como advirte Udabe. Esta penetración foi perfectamente reflectida por membros das estruturas Gezki, Lanki, Eskubide Sozialen Karta, Emagin, Katakrak, Koop57, Amillubi e Ciutat invisible (vídeos).

Salto á acción territorial

A medida que se vai tecendo esta rede de axentes de toda Euskal Herria, expúxose aos asistentes o desexo de facer un salto cara á "acción territorial": "Queremos crear proxectos, pór en común e desenvolver territorios independentes, sen mirar e deixar a ninguén atrás as relacións territoriais desde a solidariedade. A nosa modesta utopía é que os rizomas forman árbores, e as árbores crean bosques habitables". Gorka Julio Furtado subliñou que este rizoma que se converterá en bosque deberá ser unha "unidade da diversidade".

O acto de Katakrak foi tamén o momento de coñecer algúns dos instrumentos postos á súa disposición. Por citar un, temos a iniciativa KoopFabrika desde KoopFabrika desde o Sur, creada pola cooperativa Enaras, en colaboración con Huhezi e Olatukoop. O seu obxectivo é pór a disposición das persoas migradas unha ferramenta cooperativa e unha economía social transformadora para organizar o seu traballo e mellorar os seus proxectos de vida.

Chamada para seguir abrindo gretas

Co obxectivo dunha economía pola vida, os dez anos reafirmaron o desexo de seguir "abrindo gretas". O libro entre mans, porque miran ao futuro: "Non nos permiten pensar no que é a economía. Este libro e Olatukoop son economía, e ademais é un martelo, un martelo para romper o triste sistema económico social actual", asegura Irasuegi. Mirando a Biharra, teñen moitos retos identificados e definidos, todos eles son potolos, proba de que Olatukoop está forte e entusiasta.

Por unha banda, a rede pretende situarse como un axente que afronta o auxe da punta dereita: "Neste escuro contexto, co fascismo aquí, a economía social transformadora debe ser un elemento central para combatelo". Doutra banda, teñen como obxectivo a creación dunha confederación ESE entre os diferentes territorios de Euskal Herria, así como a integración de Udalbiltza e/ou as administracións públicas na estratexia de economía social transformadora. Ademais, teñen que facer fronte á falta de transmisión dos caseríos, dos bares, das casas de arte e das tendas típicas do pobo, que foron indispensables para a comunidade: "Os axentes que nos fixeron vivir nos nosos pobos van desaparecendo. A ESE ten o seu lugar para facelo colectivo e de responsabilidade comunitaria". Neste sentido, a cooperativa pública pode ser unha interesante solución. Este último é un armazón socioeconómico popular que, aínda que predomine a cidadanía, integra aos axentes da economía social, tamén á sociedade civil e ás institucións públicas. Por último, o tema da dixitalización que ocupa cada vez máis espazo nas nosas vidas tamén é un tema prioritario, co obxectivo de incorporar o obxectivo da soberanía.

Irasuegi concluíu a iniciativa facendo fincapé na necesidade de levar todo isto do pracer ou lembrando a unha lenda de Rosa Luxemburgo: non esquezas gozar nunca das cousas tímidas e belas.