Visión nocturna é unha das pezas que compite na sección Horizontes latinos. E digo a peza, porque o director definiu o seu traballo como un caleidoscopio, como un dispositivo que permite ver as diferentes formas fragmentadas mirando á luz. Non é unha metáfora va, xa que o director fai unha película sobre a violación que sufriu a través da fragmentación das feridas.

A película mostra que nas súas primeiras liñas fará uso de tres loces: unha que seduce, a outra tan escura que non deixa ver nada, e a outra que se escurece. O relato construirase a través destas luces, nas que se clasificarán os materiais cos que conta para mostrar a agresión sexual sufrida. O arquivo contén papeis xudiciais e informes médicos, pero tamén rituais, relacións con amigos, focas nadando e paxaros desplumados. Cada un deles relaciónase coas vivencias de Moscoso e achegan de diferentes maneiras á superación da situación. O ton non é nunca victimizado, senón de tentar empoderarse cos acontecementos. O autor é consciente da necesidade do duelo, e cando esgota a vía xudicial, o avogado dille: -Terá vostede que atopar outra maneira de pechar un suceso. Esa é a resposta, esta película de sensibilidade fina, que che leva a chorar e rir, e que atopou unha linguaxe propia para facer o duelo. O que máis me moveu, sen dúbida, entre os que vin até agora.

Stephanie (Bélxica), de 11 anos, é a nena que acaba de gañar o primeiro título internacional da carreira. Un traballo do seu director, Leonardo van Dijl, buscará que a presión que o mundo da nena exerce sobre ela, faga que o espectador senta igual na medida en que o tente. A curtametraxe retrata o campionato da nena e a tarde que seguiu, a relación que ten co adestrador e a competencia con outros deportistas.

A tensión da nena transmítese a través de planos pechos, e a historia levouse con moi poucas palabras. Stephanie amente sobre a súa lesión no pé para poder ir ao campionato e gana a medalla. O adestrador non sabe canto máis lle pode pedir e o médico pide resonancia. Mentres tanto, na festa da medalla e de coñecer á xente, están a esperarlle. Vendo que o camiño non fixo máis que empezar, a situación parece que vai desbordarse. Un bo traballo no mundo da película, curto e que che deixa con ganas de máis.

A cuarta xornada foi para A metamorfose dúas pássaros, de Zabaltegi-Tabakalera, que se presentou en Bilbao. Catarina é a primeira longametraxe do portugués Vasconcelos, que conta a historia dunha familia enteira tirada do fío da que foi a súa avoa. A avoa educou aos seus fillos mentres o seu avó andaba á espera, e o intercambio de correspondencia entre eles mantivo o seu desexo e o seu proxecto común. A carta escrita en auga e en terra foi queimada unha vez polo seu avó, e dese baleiro partiu Vasconcelos en busca dunha historia que non coñeceu.

Na presentación, Victor Iriarte definiuna como "película falada", e de aí ten o seu traballo, que chega mesmo a ser unha sobredose de palabras. Sobre as imaxes realizadas no filme escóitase unha voz de off continua en portugués que relata diversos recordos en ton melancólico. A construción das imaxes é moi fermosa, fermosa, tan fermosa que sentimos fóra dela, expulsados. O que se di é poético, amante das palabras gordas, cheo de metáforas. A unión de ambos ten un risco e é a creación dunha obra intanxible. A público espera un xesto, a mirada dunha travesura, á espera dun erro. Que caia. Pero non chega. O duelo persoal para o director non conta coa axuda do que está a mirar na acción, non consegue que o outro participe. O que mira queda mirando. Creo que hai que apostar un punto máis aló para que o espectador se mova do seu sitio, e quizá o cine consiga así un duelo que supera ao autor, no que un é partícipe e sufriente de algo máis grande. Correspóndenos a nós facer posible esta potencia.