Con motivo do 8 de outubro, Día Internacional da Dislexia, víronse numerosos artigos sobre este trastorno neurobiológico. O neno vai atopar grandes dificultades para aprender a ler e para decodificar letras e palabras, pero os expertos tamén fixeron unha observación: ao principio escribir as letras ao revés, mesturar as letras… pode ser habitual, polo que non hai que facer un diagnóstico rápido e rápido, até os 7 anos non se recomenda facer un diagnóstico.

Le a sílaba ao revés?

Si á idade cústalle ler, si le moi amodo, si cústalle entender o que está a ler (porque ten bastante traballo descifrando letras e palabras)… pode ter dislexia. A persoa con dislexia, por exemplo, ten grandes dificultades para memorizar as letras, memorizar os sons das letras, ou ben identifica as letras separadas pero non dentro dunha palabra (empeza a ler e mestura letras, come letras, mestura sons de letras…). Ás veces, inventa o que le (quere ler rapidamente e pode acabar nunha palabra longa por exemplo); ao lelo detense a miúdo e faio moi lentamente, porque lle custa moito; non le as palabras como o final dunha palabra, o principio da seguinte (en lugar de ler “can con gato”, pode ler “can con can”); no canto de “léxico na presión da lectura”, pode dicir “sílaba a”.

A consecuencia é a frustración, a angustia, o resultado de tanto esforzo e impotencia. Por suposto, todo isto pode influír na autoestima, e por iso, segundo os expertos, é importante traballar todo iso con paciencia e dar seguridade ao neno en si mesmo. Ademais de utilizar material adaptado para persoas con dislexia, consideran importante utilizar estratexias educativas adaptadas.

Dentro deste material adaptado, a propia muller que creou a ferramenta Dytective, Luz Rello, ten dislexia, e así o contou nas entrevistas: “Aos 10 anos souben que tiña dislexia, un profesor descubriume e iso cambioume a vida. Até entón, cría que era parva, despistada, facía un gran esforzo para ocultar as miñas dificultades. A partir de aí, comecei a recibir axuda para mellorar o proceso de lectura e escritura, e pronto deu os seus froitos”.

Escaseza de recursos para o alumnado necesitado

Na escola, os alumnos que necesitan axuda específica son os que teñen dislexia, pero en ARGIA contamos o que está a suceder con esta axuda. O alumnado diagnosticado con necesidades especiais é introducido no denominado mapa do centro e a súa presenza nel implica que, na medida en que o alumno ou alumna necesite máis atención, asignaráselle un recurso persoal (educador ou PT) para acompañalo no itinerario de aprendizaxe e na aula, adecuar o currículo ás súas necesidades, etc. Pero desde fai uns poucos anos sacáronse dos mapas diferentes perfís, só deixaron no mapa as necesidades máis perentorias (discapacidades, trastornos graves…), e o resto, os denominados alumnos con necesidades específicas, non teñen recursos engadidos, o titor (en si mesmo o claustro) ten que responder as necesidades destes alumnos e ten que adaptar o material e o proceso de aprendizaxe á realidade de cada un. Como se dixo, entre os alumnos que necesitan axuda específica están os que teñen dislexia, pero tamén os que teñen outras dificultades. Hai que ter en conta que o número destes alumnos está a experimentar un notable incremento. Unha consecuencia? Na aula de 25 alumnos o titor (o claustro) ten que atender ás necesidades múltiples e a cada vez máis alumnos que necesitan unha atención especial, ten que adaptar cada vez máis os procesos de aprendizaxe, e os interlocutores da reportaxe teñen claro que a carga é evidente, que o profesorado a miúdo non chega a responder adecuadamente a todos, e que o profesorado ten un gran buxán de formación, que a miúdo non sabe como responder a varias necesidades.