De topo sen actuar con xeito. O grupo navarro Kaskezur sacou a cabeza da cova, tras cinco anos de silencio, coma se durante ese tempo non pasase nada (pandemia! ). A necesidade de encerrarse en casa tamén provocou a parada práctica de Kaskezur e os camelos –a imaxe da portada do disco anterior–. Pero non estaban do todo tranquilos: Mendia participou na canción para o documental 1976 que se estreou en Bilbao hai dous anos.

Unha vez terminada escóitaa forzada, é evidente que o mundo segue igual –ou peor–, así como o inconformismo de Kaskezur. O primeiro tema, que miraba cara a dentro, era: “Nada é nada e é algo. Nós tamén somos algo e non somos nada”. Así o explicaron na nota de prensa e tamén realizaron reflexións máis distorsionadas: “Como explicar que é ou non esta colección de cancións? Nós seguimos xogando de sempre”.

No estilo de sempre, pero sen ser o mesmo de sempre. Hai cousas que cambiaron desde que se deron os primeiros pasos en 2008. Por exemplo , si desde o disco Azpisugeak (Mukuru, 2017) vanse a Ihesi -era (Mukuru, 2019) os sons fixéronse máis transparentes, tal e como recolle Gorka Bereziartua nesta entrevista, agora dan un paso máis nese camiño. Isto nótase claramente na canción de progreso Egia, begira, do novo disco de Deus (Usopop, 2024). Un fiel oínte de boa memoria –ou rebusque na rede– tomaralle o aspecto do final da canción Animais do disco anterior. Con todo, ouvindo a ambos sucesivamente, pronto se dá conta de que a voz ten un ton diferente, que está máis claramente gravada, pero que, aínda que sexa diferente, o carácter violento segue estando aí.

Non perdemos a oportunidade, a da vida / Non perdemos nin a de vivir. Con estas palabras comeza a canción Egia begira, pero ten diante un coro de muller que, con bos bigrs, canta unha mensaxe que transcende a afirmación: Como perder a oportunidade, a vida / Como perdela, a vida. Despois cantan, as decisións son cero, o arrepentimento despois, e din aos esforzos e ás accións do pasado: O que fixemos é máis do que imos facer. E alí, no espazo buxán onde o pensamento non chega. A verdade, mírame. A verdade, mírame.

A reivindicación de seguir adiante “sen medo”, porque non teñen nada que perder, “e aínda que perdamos nada, igual”. Devandito isto, o grupo recuperou o clamor do disco anterior “Buztinezkoa”, “libre, natural, continuo e itinerante”.

Deus, á luz do 11 de novembro

Kaskezur chega renovado, xa que ademais de co seu novo disco, Deus é o seu primeiro traballo discográfico xunto á discográfica Usopop. Usopop é editora, entre outros, dos grupos Haira, Rüdiger e Bananas.

Kaskezur terá o seu sexto disco. Tras inventar a tecla de Azpisugeak e atopar a estabilidade de Ihesi Aves, lentamente e coa mesma liña, metéronlle detalles no disco.

O cuarteto habitual do grupo estivo na gravación a principios de xuño. En total serán oito cancións, ademais da canción de progreso Egia begira, as seguintes: A teoría da vergoña, Heldu eta badoa, Rebaixas, Algoritmo, Desastre, Eramos antonte e Chegamos á fronteira.