Tentarán absorber e recoller a enerxía preexistente nas follas até a última pinga. Isto supón mostrar as cores que permanecen ocultos durante todo o ano. Nalgunhas zonas, nas altas montañas frías, a maior parte das follas están xa manchadas, mentres que as de protección dos vales baixos atópanse en proceso de malgasto.

Cando quedan moi vivos, aparecen de súpeto os veciños que se aniñaron á sombra do follaje, orgullosos de recibir o cálido sol do inverno: brións, líquenes ou brións brancos, ydagas, yedra (Hedera helix), helecho de carballo (Polypodium interjectum), etc. As plantas que viven sobre as árbores denomínanse “epifitos”, como o helecho de carballo e o brión branco. Son autotrófonos que moldean pola súa conta os alimentos do aire, da auga de choiva e da destrución de po, terra, follas ou materia orgánica que acumulan debaixo.

As árbores e as árbores teñen parásitos ou parásitos que viven ás súas costas; o máis coñecido é o mihura (Viscum album). Non é un muérdago do todo parásito; si, quítalle a suor á árbore, pero é unha suor crúa que vai das raíces ás follas, non é unha suor elaborada que descende das follas ás raíces. A lingua asinta as súas raíces nas ramas da árbore e rouba a suor crúa que logo ela traballará; é verde e realiza a fotosíntesis; de aí, sen parásitos, coñéceselle como “hemiparasito”, metade parásito, semiparasito ou pequeno parásito. Este comportamento do muérdago fai que o extremo do mudo márchese a partir do lugar onde se radicalizou, si non é pasadomañá. É impresionante nos seus portadores ou nos seus hostaleiros.

O muérdago é da familia Santaliceae, que reside en Málaga. As 1.100 especies que se agrupan nos 43 xéneros desta familia, coñecidos até agora, son ladróns, parásitos ou hemiparasitos. Viscum, o seu nome de xénero, en latín significa “mihura” pero tamén “biska”. Se biska coa louza dos seus froitos, que coñecemos para pornos na rama da espiga ou no escarvadentes da espiga e atrapar aos paxaros. O Lika é doce: atrae aos paxaros, come o gran e eles propágana nas varillas. Ou co pico, o froito cómese e coa liga a semente queda pegada no pico, e co xesto de fregala na rama de limpar o pico déixase a semente pegada á rama. O zorzal, coñecido nesta profesión, produciu un proverbio latino moi antigo e famoso: “Turdus ipse sibi malum cacat”, problemas coas varillas de tordo (ou a morte). O zorzal facilita a bisqueta que lle atrapa estendendo o lenzo e colócalle no camiño da cazuela; a varilla que se fabrica e cólgase nos cornos é moi similar á que se prepara despois para cazar aves.

Ese “Turdus” da frase poida que non sexa un tordo, senón un canastarro, xa que o seu nome científico é Turdus viscivorus, e o viscivorus significa un mihuracán. Traballo para tradutores… As
linguas están á vista, xa nas ramas transparentes de árbores e árbores. Os froitos brancos maduran agora cando están á vista. Tamén tes tordos, co permiso dos cazadores famentos… Si chámanche “Birigarro”, din
que es unha peza preciosa. Nada na semana do Tordo, chámase "a cabeza intelixente". A pesar do zorzal, nós unimos o lenzo co solsticio de inverno, colgándoo sobre as portas, e ao pasar por baixo veu o costume de bicalo; coidado con non pegar o bico nas cellas…