Empecei a redactar mentalmente o meu artigo mentres estaba no coche. Normalmente teño as mellores ideas no coche, mentres condugo só. Voume a Bilbao, ao teatro Arriaga. A compañía Artedrama pon hoxe en escena a obra Miñan. É venres, 25 de outubro.

Achegándome ao atrio do teatro, é unha alegría palpar a expectación da xente, noto a efervescencia da primeira fase no ambiente. Sexa intelixible ou non, unha creación vasca non ocupa todos os días os asentos do Arriaga. A xente foise sentando aos poucos no seu sitio. A voz de megafonía en eúscaro e castelán pide que non se utilicen pantallas iluminadas e que o teléfono se apague ou cale, por esta orde. Apagáronse as luces.

Sambou Diaby terminou a obra coa frase "a vida non é tan fácil de dicir" despois dunha hora e media de ausencia por parte da actriz. A continuación chegou unha onda de aplausos, que durou preto de dous minutos, segundo informou Interior. Na oitava fila vin a Gorka Urbizu que se secaba as bágoas, así que me permitín facer o mesmo. Mentres tanto, o director de teatro Ander Lipus presenta todo o grupo de traballo sobre o escenario: actores, coreógrafos e responsables de escenografía, iluminación técnica e outros membros de Artedrada. Na repartición tamén estarán Timberlake Wertenbaker, autor da adaptación do libro, Amets Arzallus, e o propio Ibrahima balde, entre outros. Os sorrisos e as bágoas mestúranse. Foi un momento moi emotivo, aínda que non parece que se leu así.

O público saíu satisfeito da actuación. Mereceu a pena! -dixo a xente con xestos da cara-. Pero ao ir cara ao coche, unha espiña atravesou a miña satisfacción. Desgraciadamente, Miñán non é unha ficción, nin unha viaxe a Europa da guineana Ibrahima Balde. É un retrato da barbarie do mundo sen adornos, que se le nas letras en primeira persoa, cheo de vivencias que ti e eu escoitamos con palabras, pero nunca sentín. E, como non, ten como protagonistas a persoas de carne e óso.

Tampouco podo esquecer o papel que deben xogar as manifestacións artísticas, a responsabilidade de denunciar e acabar coa inmensa inxustiza que se xerou na cultura do consumo salvaxe. Nese sentido, voume a casa contento porque a obra de teatro Miñan é unha confirmación da acción política. Hai dor aquí e hai dor alí.

Saudando aos demais, metinme no coche e, por demostrar a miña coraxe, decidín saír de Bilbao sen facer uso de Google Maps. De face á estrada, volvo reflexionar. Teño moitas sensacións na cabeza que non saberei escribir mañá. Cheguei a casa cunha dúbida e unha certeza. A certeza é que non podo ir a ningunha parte sen Google Maps. Pero me pregunto se todo o que vin hoxe farame perder o soño.

Aritz Peñagarikano