argia.eus
INPRIMATU
Varias reflexións sobre a prohibición de redes sociais a menores de 16 anos en Australia
  • Os menores de 16 anos non poderán usar pronto as redes sociais en Australia, e os gobernos español e francés tamén queren impor medidas parecidas ás que se aplican en Australia. Sobre a eficacia da medida, os contidos e dinámicas das redes sociais, a privacidade e a responsabilidade das grandes plataformas en todo isto, recollemos varias claves.
Mikel Garcia Idiakez @mikelgi 2024ko azaroaren 13a
TikTok, X eta Twitch erabiltzeko gutxienez 13 urte eta Instagramerako 14 behar dituzula ezarria dute plataformek. Freepik

“As redes sociais están a danar aos nosos nenos e quero pór fin a iso”, declarou o primeiro ministro de Australia, Anthony Albanese. Por lei, a partir de finais de 2025 os cidadáns non poderán acceder ás redes sociais ata que cumpran os 16 anos de idade.

Aínda que algúns din que a prohibición non é o camiño da educación dixital, todas as redes sociais recoñecen que algunhas das súas funcións e dinámicas son inadecuadas para os menores. Sobre a dependencia que xeran, sobre a influencia que teñen en cerebros que aínda non están completamente maduros… seguramente xa o liches amplamente, xa que os movementos para atrasar a idade de ser móbil levaron o asunto a primeiro plano.

Son moitos os expertos que pon o límite nos 16 anos para que poidan empezar a utilizar estas tecnoloxías. É máis, moitas redes sociais coñecidas, nun principio, tiñan unha idade mínima de 16 anos, pero ninguén a respectaba, e co tempo reduciron a idade mínima do usuario: hoxe en día, estas plataformas teñen establecido que vostede necesita polo menos 13 anos para usar TikTok, X e Twitch, e Instagram ten unha idade mínima de 14 anos.

Independentemente da súa idade, as plataformas utilizan un sistema de verificación ridículo: Con mentir á pregunta “Tes tantos anos?”, abonda con que o usuario se meta en calquera contido e cree calquera conta. Algúns expuxeron sistemas como a firma dixital, pero outros lembraron que chocan co dereito á privacidade e a privacidade das comunicacións. Non son poucos os que apoian o modelo que pon aos pais a controlar (o sistema de control parental nos móbiles, por exemplo, o anteproxecto de lei que elaborou o Goberno español). E cada vez son máis as voces que din que nos contidos que se ofrecen, nas xanelas pop-up fraudulentas, nos algoritmos… hai que obrigar ás plataformas a pór límite.

Neste sentido, unha das cousas máis interesantes da medida australiana é que non pon no punto de mira aos usuarios, nin aos nenos, nin aos pais, senón ás plataformas de redes sociais. “A min aparécenme cousas que non quero ver, pensemos nesa nena de 14 anos que lle está sucedendo o mesmo. Temos que pór límites ás plataformas, e a responsabilidade de demostrar que están a tomar medidas para impedir o acceso ás redes sociais recaerá nas plataformas, non sobre os pais e os mozos”, explicou o primeiro ministro. É dicir, as multas van ser para plataformas, non para os usuarios. De feito, moitos pensan que hai que esixir responsabilidade ás propias plataformas sobre os contidos inadecuados das súas redes sociais e os algoritmos que utilizan. Nese sentido, Irlanda acaba de aprobar a lei que prohibe a compañías como Google, Meta e ByteDance publicar nas redes sociais "contidos prexudiciais" para os usuarios (contidos que fomenten o acoso, o odio, a violencia ou o trastorno alimentario, abusos sexuais, racismo, xenofobia...).

Estamos a falar de Australia, pero hai máis países que están a tratar de limitar os contidos inadecuados da rede. No caso de Euskal Herria, o Goberno francés propuxo o ano pasado prohibir as redes sociais aos menores de 15 anos, pero os menores desa idade poderán entrar con permiso paterno, mentres que o Goberno español ten en marcha un anteproxecto de lei para prohibir as redes sociais aos menores de 16 anos como en Australia.