Organizada polo Centro de Estudos Indíxenas Unamaki o meu’kmaq, da Universidade de Cap Breton e encargada do estudo e difusión da cultura vasca, a sexta edición do Congreso Atlántico está a celebrarse no auditorio da Universidade de Cap Breton, e tras a inauguración, os días 27 e 28, están a realizarse sesións de mañá e tarde.

No acto inaugural, o etnólogo e vicerreitor da Universidade de Cap Breton, Stepehn Agustin, subliñou a importancia do encontro entre vascos e o meu’kmaq, tras máis de 500 anos de contactos.

Pola súa banda, o representante de Jauzarrea, Xabi Otero, destacou que tanto o Consello Xeral O meu’kmaq como a sección de estudos indíxenas da Universidade de Cap Breton deron continuidade aos congresos atlánticos en Norteamérica, despois de realizar con gran éxito o cinco anteriores en Bilbao e Irun.

No congreso exporanse 30 relatorios para tratar diferentes aspectos do tema. Os expertos proceden de Canadá, Estados Unidos, Inglaterra, Alemaña, Gales, Dinamarca e Euskal Herria, así como dalgunhas das primeiras nacións indíxenas de Norteamérica.

No congreso participan un amplo grupo de persoas de Euskal Herria, entre elas expertos en Antopología, Historia, Lingüística e Etnografía. Tamén hai xente de Jauzarrea. Jauzarrea é un camiño para o estudo e difusión da cultura vasca, con sede en Arraioz (Baztan), e está composta por unhas 300 persoas.

Vista dos protagonistas de ambos os lados do Atlántico

Hai tempo que as relacións entre os vascos e o meu’kmaq, co obxectivo de capturar baleas desde que os baleeiros vascos chegaron ao estuario de San Laurendi, segundo as dataciones dos arquivos históricos.

Xabi Otero subliñou que no congreso “Atlantiar Knekk Tepaw (tan lonxe, tan cerca)” falarase das relacións máis antigas entre os vascos e o meu’kmaq e analizaranse os temas que nos afectan a ambos os países”. En palabras do director de Jauzarrea, “queremos coñecer mellor o noso pasado para afrontar o futuro con coherencia. Trátase de dar unha visión dos indíxenas de ambos os lados do Atlántico, contada polos propios protagonistas”.

Os expertos abordarán temas como a climatoloxía, os achados arqueolóxicos, as migracións xenéticas, a construción de barcos, as primeiras nacións de Canadá e as relacións comerciais e culturais, entre outros.

Algúns dos principais informes son:

Richard Peltier (Universidade de Toronto), físico e experto en ciencia da Terra: “Condicións glaciais do océano Atlántico Norte: Oscilación Dansgaard-Oeschger e inestabilidade do fenómeno Heinrich”.

María Pa, genetista, experta en bioloxía molecular da Universidade de Huddersfield no Reino Unido: “Evidencias xenéticas dos pobos indíxenas de América”

Peter Bakker, lingüística da Universidade de Aarus (Dinamarca): “Trazos gramaticais permanentes na orixe do eúscaro”.

Xarles Bidegain, vicepresidente de Euskaltzaindia (Universidade de Pau Baiona): “Cartas en eúscaro do barco Le Dauphin de Baiona, capturadas pola Real Armada de Inglaterra en 1757”.

Dennis Stanford, antropólogo e arqueólogo (Instituto Smithsonian de Whasinton), director do Programa Paleoindian/paleoecology.

Bruce Bradley, arqueólogo, experto na elaboración de ferramentas de prehistoria. Universidade de Exeter. “Ocupación humana precoz en Norteamérica”.