A autora do libro, Isabel Uribe e Armin Isasti, explicaron que a elaboración deste libro foi un proxecto difícil, xa que Ormaetxea non era partidaria de airear a súa biografía e, por outra banda, a pandemia pilloulles no medio do camiño. Isasi relatou que cando lle fixo a proposta do libro, Ormaetxea respondeu cun rotundo "A miña vida foi moi triste e non interesa a ninguén".

Finalmente, Isasti, na presentación de Arrasate, destacou que se rendeu ante a insistencia da súa muller, Maite Ceciaga, e que se desfixo dela. Isasti, que traballou 48 anos en diferentes áreas de Mondragón, coñeceu de cerca a Ormaetxea, actualmente xubilada e dedicada á escultura. Dixo que o proxecto foi longo e duro, e que mesmo nalgúns momentos estivo a piques de ceder: “Seguimos agradecendo a Alzbeta e teño que agradecerlle ese impulso continuo”.

Isabel Uribe, mexicana de Guadalaxara, achegouse a Mondragón en 1999, onde realizou a súa tese doutoral na Universidade de Mondragón. Esta biografía presentouse con formato de entrevista e realizouse mediante entrevista. Uribe explicou que en 2018 iniciáronse quince entrevistas en profundidade con Ormaetxea nos anos posteriores e outro trece cos seus achegados, gravadas en total unhas 70 horas. Ormaetxea considerábase discípulo de José María Arizmendiarreta, admirábao profundamente, pero ambos eran un tándem. O modelo cooperativo de Mondragón é único no mundo, coherente, e iso vese mellor si vén de sociedades con maiores desigualdades”.

Ormaetxea, sobre todo autor

No acto celebrado en Arrasate-Mondragón, Ormaetxea tamén foi eloxiado polo presidente de Mondragón, Iñigo Uncín, o presidente de Laboral Kutxa, Txomin Lorca, e por Lagun Aro, Lurdes Idoiaga, a quen asistiron durante anos. A todos eles deulles as grazas Amalia Ormaetxea, a filla do homenaxeado, engadindo que o seu pai lería o libro a gusto.

José María Ormaetxea foi un dos fundadores de ULGOR e Caixa Laboral e un dos líderes máis referentes das cooperativas de Mondragón. O libro trata fundamentalmente desta experiencia. En 1999, Ormaetxea participou nunha mesa redonda organizada por ARGIA para a revista Larrun, co falecido Antton Mendizabal Tonino, Jon Sarasua e Javier Salaverría. Neste libro, e tamén no acto de onte, sublíñase claramente a súa condición de autor, e nesa mesa redonda tamén destacou esa visión, especialmente ante as reflexións de Antxon Mendizal e Jon Sarasua:

"A min tocoume determinar as cousas na vida, é dicir, pór as pedras na rúa. Entón, non entendo moi ben o que vostedes din. Vexo que tedes unha maneira profunda e honesta de pensar. Pero se pedimos a unha cooperativa —Fagor Electrodomésticos, Eroski, Caixa Laboral, Danobat…— que sexa, desde o punto de vista tecnolóxico, a mellor empresa do mundo, que faga as mellores máquinas, ademais, para exportar no punto de venda en todo o mundo, e si pedimos ao socio motivación para que a empresa que lle pertence sexa competitiva a nivel internacional, que máis lle podemos pedir? Ademais, pedir unha implicación case política para facer un mundo diferente… Non é que non estea de acordo, non creo que sexa posible facelo".

Ormaetxea gozaba dunha gran reputación. "Era exixente -subliñaron os autores do libro- tanto consigo mesmo como cos demais". Ao final do acto de Arrasate, na quenda de preguntas, un participante preguntou a Isasti sobre o material co que construiría a escultura de Ormaetxea: "El empezou a traballar en fundición, así que faría o molde en madeira e logo encheríao de fundición maleable".