argia.eus
INPRIMATU
"Os que están no armario son aqueles que non queren entender a diversidade"
  • No Día Contra a Fobia, falamos de instrumentalización do colectivo, replanteamiento dos nosos corpos, desexos e relacións, etiquetaxe e agresións con Ehgam, membro do Movemento de Liberación Sexual do País Vasco. "Marika txuri, porque conseguín uns dereitos, porque podo casarme e formar unha familia, non se acaba a loita".
Mikel Garcia Idiakez @mikelgi 2023ko maiatzaren 17a
"Maskulinitateak heteroaraua betetzeko duen dispositiboa da marika iraina, maskulinitate eredu hegemonikotik ateratzen den edozein keinu eta ekintzagatik zara marika". Argazkia: Coe.int

Hoxe vemos a moitas institucións e axentes sacudindo a bandeira do arco iris.

Si, pero o xesto dun día non vale, é un tema que hai que tratar todos os días. A colocación da bandeira do arco iris non serve de nada si as institucións non asumen a responsabilidade de facer fronte á LGBTIfobia. E o que fan desde as institucións non ten lexitimidade, si non se contrasta e acorda co movemento LGBTI, porque somos os que estamos en movemento e militando na rúa os que padecemos todo isto e téñennos que ter en conta á hora de elaborar as súas políticas.

Hai unha instrumentalización do colectivo?

Do noso colectivo e outros. Non é novo, o capitalismo tómao todo e faio, dentro dunha xerarquía.

"O noso obxectivo non é só defender os dereitos de determinadas identidades, senón tamén criticar como entendemos os nosos corpos, desexos, identidades, relacións afectivas e románticas…"

De feito, dixeron que a heteronorma soubo asimilar ben as siglas LGBTI, premiando á xente LGBTI que se adapta a unha forma e modelo “aceptable” para a sociedade. Onde se sitúa hoxe a disidencia de xénero e sexo?

Por iso a nosa reivindicación é máis identitaria, máis global: somos un movemento a favor da liberación sexual. Non descartamos as siglas LGBTI, pero queremos destacar que a heteroregla é algo que vai máis aló e que afecta a todos, porque o noso obxectivo non é só defender os dereitos de determinadas identidades, senón tamén criticar e discutir como se organizan e comprendemos os nosos corpos, desexos, identidades, relacións afectivas e románticas… Dicimos que hai que romper a moral sexual, que hai que transformar a idea de familia en algo que é o sistema… Se é algo que provoca a discontinuidad.

Por exemplo, o que son marica branca porque conseguín uns dereitos, porque podo casarme e poder formar unha familia, non se acaba a loita.

Todas as liberacións deben ir á vez: non haberá liberación sexual si non se dan outras liberdades ou non hai liberación de clase se non se dá a liberación sexual.

No día de hoxe, hai quen tamén aposta por unha sociedade sen etiquetas. Son necesarias as etiquetas?

Destacaría dúas ideas importantes: que ninguén poña etiquetas a ninguén, que un sexa o que se adhire a unha etiqueta ou a un colectivo. E en segundo lugar, ás veces as etiquetas son necesarias para nomealas, porque o seu nome significa ser, e o que non se nomea non existe. Ás veces, claro que temos que dicir que somos transas, maricas, bolleras, bisexuais. E ao mesmo tempo, noutras ocasións non necesitamos etiquetas porque nos poden limitar: nun proceso quizais nos adherimos a unha etiqueta con dureza, pero logo non o sentimos. Á fin e ao cabo, como xa se mencionou anteriormente, inclinámonos pola liberación sexual, non nos centramos tanto nas políticas identitarias.

O contexto tamén marca. Si estou cunha cuadrilla de homes, direi que son marica, e ademais paréceme importante dicilo, pero noutros contextos, foros e situacións, onde por exemplo a norma non está tan marcada, non sinto esa necesidade.

"Ás veces as etiquetas son necesarias porque o nome as dá, outras veces a etiqueta pódenos limitar"

Aumentaron as respostas reaccionarias a medida que se foron gañando en liberdade?

Estas actitudes retrógradas demóstrannos que xa estiveron aí e que, a pesar dos avances en dereitos, seguen aí, é unha advertencia de que non podemos durmirnos, que o conseguido pódese perder e que podemos retroceder si non estamos alerta. Temos que seguir loitando na rúa porque os discursos de odio están aí e odiar porque eses discursos teñen consecuencias.

Segundo os estudos, o bullying homofóbico foi tradicionalmente o principal acoso escolar. A situación está a cambiar aos poucos?

Chámaselle bullying homofóbico, pero relaciónoo máis co sexismo e o machismo porque estamos a falar do acoso que sofre un mozo por ser feminino, é dicir, rexeitando o feminino. A pesar de todo, un dos insultos máis repetidos é a “mica”, que é sinal de algo. Este insulto é o dispositivo da masculinidad para cumprir coa heteronorma, xa que por calquera xesto e acción que se desprenda do modelo hexemónico de masculinidad es a “marica”. E detrás de moitos dos ataques que vemos tamén está o termo “págao”.

Aínda temos demasiados armarios para romper?

Queremos cambiar o foco: no armario están todos aqueles que non queren entender a diversidade. Nós sempre estivemos e sempre estaremos, por tanto o que hai que cambiar é a mirada duns, son eles os que están metidos no armario. O mesmo ocorre coa LGBTIfobia: cando unha persoa sofre unha agresión parece que é a causa de que sexamos maricas, transas ou bolleras, e non, o problema son os homófobos e os transfobos, os agresores.