O primeiro ano en que Bolsonaro accedeu á presidencia da República foi un desastre para a Amazonia, o pulmón verde por excelencia do planeta. O Sistema de Detección da Deforestación en tempo Real do Instituto Nacional de Investigación Espacial de Brasil (INPE, segundo as siglas brasileiras) publicou a principios de 2020 que a área de "observacións da deforestación" alcanzaba os 9.166 quilómetros cadrados e en 2018, os 4.946 quilómetros cadrados, o que supón un incremento do 85%. A década pasada foi o momento no que máis se destruíron as selvas. As previsións apuntan a que o ano 2020 podería ser peor si os incendios actuais manteñen o mesmo ritmo.

Segundo O Salto, só no dez primeiros días de agosto detectáronse 10.136 incendios en toda a Amazonia brasileira, un 17% máis que na mesma época do ano anterior, e a cifra máis alta, segundo a evolución da última década.

Human Rights Watch (HRW), quen informou o 26 de agosto da situación, publicou un informe no que denunciaba que os incendios deste ano poden ser aínda peores. A pesar do carácter vinculante da Política Nacional sobre o Cambio Climático, o Goberno brasileiro comprometeuse a reducir a taxa de deforestación global anual a 3.925 quilómetros cadrados, pero as novas zonas destruídas en abril eran 4.509 quilómetros cadrados. Ademais, en comparación co mes anterior, rexistráronse máis incendios, un 28% máis que no mesmo mes do ano anterior.

Efecto Bolsonaro

Tanto a comunidade científica como o movemento ecoloxista han subliñado a influencia de Bolsonaro na zona da catástrofe. Nos plans de explotación da Amazonia suprimíronse competencias e recursos ás administracións públicas, como o Instituto de Medio Ambiente e Recursos Naturais Renovables de Brasil (IBAMA), vinculado ao Ministerio de Medio Ambiente e encargado de desenvolver a Política Ambiental Nacional.

Rapaz

A revista Global Rural alertou de que o 7 de agosto de 2019, tres días antes do “Día do Lume”, iniciáronse incendios masivos na rexión de Novo Pogresso. No estado de Pará, un grupo de 70 persoas coordinouse vía whatsapp para incendiar as marxes da BR-163, o que provocou danos menores. Dentro deste grupo atopar os propietarios de terras, produtores rurais, comerciantes e sindicalistas. A pesar de que esta información foi dada a coñecer no Ministerio de Medio Ambiente, non se tomaron medidas. Ao parecer, este ano tamén foi o mesmo problema. Investigadores e medioambientais denunciaron que a moratoria de 120 días na zona para prohibir os lumes e vixiar aos militares foi "unha medida pouco efectiva", segundo HRW. "Os incendios forestais na selva amazónica non se producen de forma natural", denunciou a ONG nun comunicado. "Tras a deforestación, prodúcense incendios intencionados para limpar terras e favorecer a especulación agrícola, gandeira e inmobiliaria, moitas veces ilegalmente. Hai máis incendios en agosto ou setembro".

Conta de produción

Segundo o estudo brasileiro As mazás podre do agronegocio, publicado en xullo na revista Science, cerca do 20% das exportacións de soia e o 17% das exportacións de carne de vacún suramericana proceden de zonas con actividade ilegal de deforestación na Amazonia. Os investigadores acusaron a Bolsonaro de impulsar a deforestación "contraviniendo o Código Forestal de Brasil e o acordo de moratoria da soia", que viola a norma que prohibe tallar os bosques para a produción de gran.