Ao nove da mañá do venres levantouse o pano do Festival de Cine de San Sebastián en tres recunchos da cidade: As dúas salas do Kursaal e o Teatro Vitoria Eugenia. Neste último, a pantalla traseira do tecido ofrécenos a imaxe doutro pano que se abre tras o xogo de anuncios. Son cortinas dunha casa, cortinas da casa de Peter von Kant.

Peter é un famoso cineasta que vive co seu axudante silencioso, Karl. Cando Peter coñece a través de Sidonie ao atractivo novo Amir, este convértese no centro do universo das champañas, cines e musas de Peter. Convértese rapidamente, pero a admiración cega desvanécese, pasando da tenrura á violencia unha historia de amor velenosa entre dous homes.

A primeira película que vin foi Peter von Kant, presentado este ano por François Ozon, o favorito do festival, baseada na película Tränen der Petra von Kant de Die bitter, presentada en 1972 por Rainer Werner Fassbinder.

Convertida en Petra Peter de Fassbidender e Amir, a bela Karin, Ozon fai súas as bágoas amargas de von Kant. Pero que é sen Peter Petra? Doses altas de melodrama, unha cinematografía atractiva e algún raio de humor brillante. Eu creo que a evidente dependencia da noticia do orixinal non ten por que ser negativa. Por unha banda, grazas á fidelidade coa que traballa Ozon, a película funciona perfectamente como homenaxe. De feito, o xénero dos protagonistas e a posta en escena máis moderada son os elementos máis característicos de ambos. Tamén son once a vida do director alemán falecido e os xestos realizados á filmografía.

Doutra banda, a reformulación do clásico permite traer á superficie a violencia que atravesou tanto a obra como a vida de Fassbinder, converténdoa en obxecto de debate. Coa reprodución, Ozon revive a obra que admira para revitalizar a imaxe do seu amante perdido. Con todo, esta reprodución non é unha copia banal, senón unha revisión tan discreta como rigorosa da obra de Fassbinder e, en particular, da figura do xenio. Así, cando Peter von Kant pecha as cortinas da súa casa, é dicir, cando parece que o pano da narración está baixado, as bágoas de Peter vólvense sorrisos de face ás fotos de Amir na proposta de Ozon.

Quixen gardar o sabor desas bágoas que me fixeron especialmente doces até a comida. Porque podía prever unha segunda entrega máis aceda da man doutro vello amigo do Festival: Isaki Lacuesta. A serie Perlas compite xunto a Peter von Kant coa película Un ano, unha noite de Lacuesta, centrada no ataque que tivo lugar na sala Bataclan de París en novembro de 2015.

Na noite dos feitos, os protagonistas Ramón e Céline estaban en Bataclan, e aínda que ambos sobrevivisen ao tiroteo, teñen que ver e aprender a sobrevivir co que sufriran. Lacuesta fálanos de como xestionar o trauma, construíndo un retrato complexo da sensibilidade Ramón e o frío Céline. DUn ano, unha noite destacaría a capacidade de atopar un equilibrio entre o drama e a máis insignificante banalidade; a capacidade de trenzar o terror e a risa. Mención á parte merece a obra dos dous actores principais, Noémi Merlant (Céline) e Nahuel Pérez Biscayart (Ramón), cuxa representación sustenta o pleno desenvolvemento da trama.

Na primeira metade da película preséntasenos o día a día da parella cos flashbacks nocturnos do tiroteo. A película salta perfectamente dun lado a outro, desde planos pechos e íntimos de cores tépedas que nos convidan á intimidade da parella, a un traballo de cámara rápido que nos mergulla nun bulebule angustiado de luces, berros e sons. A tensión vaise elevando lentamente, á vez que se percibe cada vez máis cerca o momento do tiroteo. Neste sentido, é de agradecer a elección de Lacuesta, o seu afastamento do morbo e o seu profundización na elaboración psicolóxica dos personaxes.

De feito, a segunda metade da película céntrase na inquietude de ambos e na deterioración da súa relación. Repetindo a fórmula, as pasaxes de tensión e debate se intercalan con intervalos doces e esperanzadores, pero esta vez é máis difícil abordar o ritmo que propón Lacuesta e, polo menos, a min custoume a recta final da película.

Devandito isto, chegou a hora de que eu tamén peche as miñas cortinas e baixe o pano por hoxe. A única preocupación que teño agora é que si se mantén este nivel de dramatismo nas seguintes películas, nin Petrari nin Peter superarán os meus choros.