Fai un par de meses tiven a seguinte entrevista coa miña filla de 4 anos:

- Aita, Frozen non sabe eúscaro, non?

-Si, querido. Como non ía sabelo? É un fresco máxico e sabe todos os idiomas…

-Non, pai. Entón, por que canta só en castelán e inglés?

Despois de saber que estabamos a falar desta anécdota e que en Cataluña se conseguiu pór a plataforma Disney+ en catalán, hai un mes varios pais e euskaltzales decidimos emprender unha campaña que contou coa adhesión de case 5.000 persoas na páxina web avaaz.org. https://secure.avaaz.org/community_petitions/é/the_walt_disney_company_disney_euskaraz/

A petición que faciamos era a seguinte:

“O 24 de marzo de 2020, Disney+ chega ao Estado Español, unha plataforma de vídeo online con contidos producidos pola propia compañía Disney e as súas filiais (Pixar, Marvel, Starwars,…). Con esta nova plataforma, os espectadores que somos vascoparlantes volvemos a ver vulnerados os nosos dereitos lingüísticos, xa que Disney optou por que as versións dixitais das películas da compañía, do mesmo xeito que o cine, non teñan versión vasca.

O Goberno Vasco respondeu recentemente a unha pregunta dun xornalista que cando a Disney suxeríuselle que tamén se estreasen en eúscaro as películas que aquí se estreaban, a multinacional estadounidense non mostrou interese por iso. Con todo, non é unha cuestión de intereses, senón de dereitos.

Os pais e euskaltzales que puxemos en marcha esta campaña cremos que do mesmo xeito que se esixe ás produtoras vascas que as estreas de cine infantil sexan en eúscaro, tamén se debería pedir ás empresas externas.

Por iso, queremos facer unha dobre petición: por unha banda, pedimos a Disney que ofreza as súas producións en eúscaro tanto nas salas de cine de Euskal Herria como na plataforma Disney+, e que deixe de discriminar aos vascos. Doutra banda, que o Goberno Vasco, o Goberno de Navarra e o Colexio Vasco póñanse en contacto con Disney para que os dereitos dos nenos vascos sexan garantidos.”

O feito de que en tan pouco tempo reuníronse tantas adhesións puxo de manifesto a preocupación por este tema na sociedade vasca. Hai que ter en conta que a forma de consumir televisión e cine experimentou unha gran revolución nos últimos anos, e que as plataformas dixitais e as redes sociais han “devorado” o mercado audiovisual. Hai plataformas que ofrecen contidos en eúscaro e unhas poucas canles de Youtube (3txulo – plataforma de ETB3, e as canles de Youtube Enekantak e Katxiporreta...), tamén hai iniciativas de dobraxe e subtitulado en auzolan (EuskalEncodings e azpitituluak.eus, pero a realidade é que a presenza do eúscaro nas principais plataformas audiovisuais online é cada vez máis estendida.

Parécenos especialmente grave esta situación no caso dos contidos dirixidos aos nenos e nenas, xa que a forma na que viven o tempo libre inflúe directamente na construción dos seus hábitos lingüísticos. A visión crítica dos contidos de Disney e dos valores que difunden está moi estendida, pero a súa influencia e difusión é innegable. Si no futuro queremos que os nenos e nenas de Euskal Herria poidan vivir en eúscaro, é imprescindible que teñan tamén a oportunidade de recibir en eúscaro aqueles contidos que máis se difunden a nivel mundial.

Por iso, facemos un chamamento a todas as persoas con competencias nesta materia para que dean pasos neste camiño. Si hai obstáculos legais, que se poñan en marcha cambios na lei para garantir os dereitos lingüísticos dos nosos nenos e nenas. Si as razóns son económicas, rógase á plataforma Disney+ que ofreza en eúscaro, polo menos, todos os contidos que xa están traducidos a iniciativa popular, sen custo algún. Si as razóns son políticas, que os partidos políticos utilicen a súa capacidade de influír para cambiar a situación.

Si Elsa de Frozen tampouco fala euskera, a maioría dos nenos e nenas de Euskal Herria non vivirán nunca en eúscaro.

*Alex Aginagalde, en representación dos pais e nais de Disney+ Euskaraz