O gasoduto Nord Stream 1 que transportaba gas de Rusia a Alemaña foi construído en 2010 entre os dous países para fornecer gas a Alemaña e outros países europeos con gas ruso. Durante unha década, ambos os países beneficiáronse da inmensa infraestrutura, un gas que foi o motor da economía alemá, e o rendemento do gas quentou o tesouro ruso. As obras de Nord Stream 2 iniciáronse en 2018, pero aínda non entraba en vigor porque Rusia deu orde de non utilizar Alemaña tras invadir Ucraína.

Segundo explica Hersh, EE.UU. viu desde o principio como ameaza o gasoduto de Nord Stream, que aumentaría a dependencia de Alemaña e do resto de aliados europeos con Rusia, e o risco de afastarse de EEUU. Ademais do que di Hersh, os Estados Unidos quéixanse moito diso. Entre outras cousas, debido ao fracking, EE.UU. contaba con gran cantidade de gas tanto para o fogar como para os países europeos.

Con todo, como se viu tras o peche da fonte de gas rusa, o gas líquido dos Estados Unidos que hai que transportar nos barcos salgue catro veces máis caro que o de Rusia. Ademais, o diñeiro do gas fortalecía bastante a Rusia. Os Estados Unidos, por tanto, tiñan razón suficiente para enfrontarse a Nord Stream e cando Joseph chegou á Casa Branca de Bide, decidiu oporse a ela.

Resolución

Houbo un debate de nove meses entre distintas asociacións de seguridade norteamericanas para decidir como se podía opor ao gasoduto. Tratábase dunha operación absolutamente secreta, que non deixaría ningunha pista, xa que pola contra se trataría dun “acto de guerra”, e iso era absolutamente evitable. “Non se trataba de decidir si había que facer unha misión –di Hershek na reportaxe–, senón de como facelo sen deixar ningunha pista sobre o autor”.

A principios de 2022, o equipo de traballo que estaba a preparar a operación informou á Casa Branca de que “temos a forma de facer que os oleodutos se rachen”. E xa o 7 de febreiro, o presidente de Biden comunicou publicamente ao Katziller Olaf Scholz na súa reunión con el na Casa Branca que “si Rusia invade Ucraína… Non haberá Nord Stream 2. Porémoslle o final”.

Pero non era un tema secreto: “Vinte días antes, o vicesecretario Nulan transmitiu unha mensaxe básica similar nunha reunión informativa da Secretaría de Estado. Houbo poucos medios de comunicación e en resposta a unha pregunta dixo: “Hoxe quero ser moi claro convosco, si Ucraína invade Rusia, dunha maneira ou outra, Norde Stream 2 non continuará”.

Operación

Unha vez decidido que se ía a realizar, só faltaba determinar cando, onde e como. Decidiuse que algúns aliados europeos debían coñecer a operación e que esta realizaríase cun deles, Noruega. Este país era un dos fundadores da OTAN, moi oposto a Rusia e tecnicamente preparado para colaborar nunha operación deste tipo.

Noruega recomendou que as manobras de Baltops da OTAN de 2022 serían un contexto seguro para que Rusia non tivese ningunha sospeita de operación. Estas manobras levan a cabo no Mar Báltico fai 21 anos e utilízanse todo tipo de embarcacións e equipos militares. A EE.UU. ofreceron unha nova cobertura para organizar unha actividade de desactivación das minas de mar en manobras que converteron á Sexta Flota Americana no contexto da operación de Nord Stream. Os explosivos colocaríanse con temporizadores e volverían explotar ás 48 horas, unha vez finalizadas as manobras. Os noruegueses aconsellan que o ataque se producise nas augas da illa de Bornholm, en augas danesas, onde as augas non alcanzan os 80 metros de profundidade e ademais a corrente da auga é menor.

Explosión

Con todo , cando todo estaba listo, Biden expúxose a dúbida de si non era demasiado evidente que o gasoduto explotase dous días despois de finalizar as manobras. A Casa Branca quería deixar os explosivos colocados para facelos explotar cando se considere oportuno. Era posible? Isto dificultaba máis a operación complexa en si mesma, porque non sabían cando se podía dar o mandato do presidente de EE UU, dúas semanas ou tres meses, pero si era posible.

Por tanto, durante as manobras de guerra de xuño os explosivos foron postos a punto e o 26 de setembro un avión da Mariña Norueguesa lanzou unha aboia que levaba soar para activalos cando realizaba os labores habituais de vixilancia. Tres do catro oleodutos estalaron e en poucos minutos o gas metano atopábase na superficie do mar, aflorando enormes burbullas tan coñecidas no mundo.

Quen foi?

Os medios de comunicación occidentais difundiron inmediatamente a hipótese de que Rusia foi a autora do ataque. Para quen seguiu a xeopolítica das últimas décadas do mundo, os EEUU eran os principais sospeitosos. Que interese podía ter Rusia en acabar coa súa galiña de ouro? Ningún. Estados Unidos, pola contra, tiña grandes intereses para acabar co gasoduto, e Noruega considerouno tamén como un amigo da operación. Ambos podían vender gas a Alemaña e ao resto de Europa. Pero ademais, o cordón enerxético que unía Alemaña e Rusia rompía definitivamente coa explosión.

Na reportaxe do xornalista estadounidense Seymour Hersh explícase a pregunta do pasado mes de setembro ao Secretario de Estado de EE UU sobre a crise enerxética en Europa, Antony Blyk, que respondeu que “é unha oportunidade para acabar coa dependencia enerxética de Rusia e, por tanto, para que Vladimir Putin avance nas súas intencións imperiais eliminando a arma da enerxía. Isto é moi importante e abre moitas oportunidades estratéxicas para os próximos anos”.

Preguntadas polo tema, as autoridades da Casa Branca e Noruega negan todo o que aparece na reportaxe.