Todos estes datos foron feitos públicos pola web Bertsozale.eus, á que se accedeu á seguinte lectura de datos:
Os datos sobre as bertso-eskolas recollidos nos últimos meses mostran unha boa saúde en xeral: 1.796 persoas reúnense nas 117 escolas de bertsolaris de diferentes localidades para compartir a súa afección. Ademais, trátase dunha afección que se comparte dunha xeración a outra, xa que reúne a uns 1.300 nenos e ao redor de 430 adultos, e para iso traballan 112 profesores.
Tamén axudan a detectar onde se deben pór as forzas. Un destes aspectos está no ámbito do xénero, debido á brecha existente entre o número de homes e mulleres nas bertso-eskolas de adultos, e haberá que analizar como se pode promover a participación das mulleres nestes grupos. A concreción da forma de responder as necesidades diversas do profesorado e a realización da lectura en cada territorio tamén están enumerados nas tarefas.
Os indicios baséanse na cantidade de recollida de datos, e ademais dunha lectura máis profunda dos mesmos, é necesaria unha recompilación de máis información que afecte a estes números: as vivencias dos participantes ou as características sociolingüísticas de cada lugar, por exemplo.
En concreto, 1.796 persoas participan na bertso-eskola en 259 grupos de 117 pobos. O número de mulleres e homes é similar -o 49% son mulleres, o 51% son homes-, pero este equilibrio rompe cando a idade entra en xogo. No caso dos grupos menores de 18 anos, o 56% son chicas e o 44% son chicos, mentres que no caso dos adultos o 30% son mulleres e o 70% homes.
Para entender as realidades que hai detrás dos números, serán necesarios máis estudos, xa que os datos suscitan moitas preguntas: por que deixan a escola de bertsolaris as mulleres adultas; por deixar de xuntarse na escola de bertsolaris, si continúan no mundo do bertsolarismo (e por que zonas danlles continuidade na madurez); ou que podemos cambiar nas dinámicas habituais das bertso-eskolas para fomentar a participación das mulleres.
Bertsoa.eus
Hai grupos que se reúnen para preparar o campionato e outros que teñen a misión de cantar as partidas ou de organizar as sesións, para actuar de forma repentina. A maioría son equipos que se dedican á improvisación e son os máis principiantes: 125 e 87 dos 259 equipos, respectivamente.
As bertso-eskolas son os principais axentes que promoven o bertsolarismo na súa contorna e organízanse de forma autónoma. A Asociación Bertsozale Elkartea ofrécelles recursos para facilitar o seu labor: por exemplo, o profesorado. Nas bertso-eskolas participan 112 profesores e no 74% dos casos a Asociación Bertsozale Elkartea diríxeos. Noutras ocasións, o eúscaro e a cultura son contratados por asociacións ou institucións locais, e noutras ocasións, algúns destes grupos actúan sen profesorado, concretamente o 8%.
Os datos recolleitos corresponden ao curso 2019-2020 e obtivémolos grazas aos cuestionarios cumprimentados polos responsables das bertso-eskolas. A recollida de datos foi posible grazas á colaboración da Asociación Bertsozale Elkartea coa Universidade do País Vasco, para o que contamos coa colaboración dun alumno do Grao de Antropoloxía Social.
Coidaremos a información de maneira confidencial e os datos xerais serán utilizados para a investigación. O obxectivo é innovar cada catro anos para coñecer a evolución do movemento.
Máis datos en www.bertsoeskola.eus.