Benetako mehatxuak... eta benetako aukerak
Ondoko infografia Kataluniako Delàs Bakearen Aldeko Ikerketa Zentroak 2022ko urrian argitaraturiko 55. txostenean dago oinarrituta. Txosten horretan Xavier Bohigas, Pere Brunet, Teresa de Fortuny, Anna Montull Garcia eta Pere Ortegak, enpresa transnazionalen, belizismoaren eta klima larrialdiaren arteko loturak aztertu zituzten sakon. Eta hamasei hilabete geroago, lotura horiek areagotu baino ez direla egin esan dezakegu.
Ondorioen artean, egileek diote klima larrialdiaren eta migrazio krisiaren abaroan, interesen eta botere globaren sare handi bat sortu dela munduan, herrialdeetatik harago doazen aktore pribatu gutxi batzuek zuzendua. Mundu mailako sare horrek militarren negozioak lotzen ditu lehengai fosilen negozioekin, eta zuzenean eragiten die ingurumen krisialdiei, batez ere Hegoalde Globalean.
Aurrera begira, gastu militarra igotzea aurreikusten dute, baita potentzien arteko gero eta gatazka gehiago egotea ere, potentzia horien ekonomiek jasango dituzten “mehatxuei” aurre egiteko.
Baina infografiak ondo azaltzen duen bezala, mehatxuak ez dira esaten dizkigutenak, baizik eta “karrera armamentistikoa eta gatazka armatuak sustatzen dituzten eliteek” sorturikoak. Hori horrela, beste lehentasun batzuk eta beste geopolitika bat beharrezko ikusten dituzte, eta horretarako “gizarte zibilaren mobilizazioa da esperantza bakarra, irtenbide ekofeministak eta ekintza kolektiboak aurrera eramateko”.
[Infograma hau ARGIAren Gakoak 2024 108 orrialdeko aldizkari berezian argitaratu da. ARGIA Jendeak paperean edo PDFan jasoko du, bakoitzak hautatu duen gisan. Oraindik ez baduzu pausoa eman, egin zaitez ARGIAkoa eta plazer handiz bidaliko dizugu! Gainerakoek, Azokan eros dezakezue]
ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.
Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.
Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]
Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]
Odei Etxeberri Bimboire, Gorka Roca Torre eta beraien seme Oihan eta Miru buruaskiak dira elikaduran. Horretarako, aztertu behar izan dute gorputzak zer elikagai eta zein kopurutan behar dituen; horiek zein janaritan dauden; urtaro bakoitzean horiek denak eskuratzeko zer landu... [+]