Batu, ez eragotzi
HITZEMAN programa aurkeztu berri du Jonan Fernandez zuzendari duen Eusko Jaurlaritzako Bake eta Bizikidetzarako Idazkaritzak, presoen bergizarteratzea helburu eta, funtsean, euskal presoen gaian kontsentsuzko irtenbide bat bideratu guran. Sakabanaketarekin amaitzea helburua duen Sare ekimenak ere bere aurkezpena egin zuen hilaren 20an Bilbon, bide klasikoagoak erabiliz, baina ohiko atxikimendu eta jarduera esparrua zabalduz. Abenduan, halaber, urtebete egingo da Euskal Preso Politikoen Kolektiboak erabaki zuenetik preso bakoitzak bere eskaerak modu indibidualean egin ahal izango zituela Espainiako Justiziaren aurrean. Urtarrileko ohiko presoen aldeko manifestazioa ere ate joka da dagoeneko.
Hainbat esparrutatik, beraz, presoen gaia berpiztuko da datozen hilabeteetan, gizarteari arazoa hor dagoela gogoratuz. Bai, funtsean, preso eta haien senideek pairatzen dute euren larrutan Espainiako Gobernuaren espetxe politika, baina euskal gizarte osoari eragiten dio neurri batean edo bestean. Bizi izandako gatazka bortitzaren ondoriorik latzena da gaur gaurkoz eta, nahitaez, testuinguru horretan bideratu beharko da arazoa bera ere.
Testuinguru hori, aldiz, aldapa gorakoa da eta, oraingoz behintzat, ekimen guztiek egiten dute topo PPren mendeku politikarekin. Eta denak adierazten du hor ez dela aldaketarik izango legealdiaren amaiera arte. Hurrengo legealdiak egoera berria ekarriko du Espainian eta horrek ekar dezake baita ere bultzada berri bat presoen esparruan. Bitartean, euskal gizarteari dagokio bultza egitea, hori gabe nekez sortu ahal izango delako egoera berririk. Instituzioetako bultzada erabakigarria izango da bere unean, baina hau ez da behar bezala aktibatuko mobilizazio sozial sendo batek horretarako giro aproposa sortzen ez badu.
ARTIKULU honen lehen paragrafoan aipatutako presoen inguruko ekimen guztiek dituzte euren argi itzalak. Hitzemanen bidez Jaurlaritzak aurrera egiteko borondatea erakusten du, baina ez beste giza eskubide batzuen zanpaketarekin egin ohi duen indar berberarekin, kontsentsuak hori eskatzen duelakoan. Elkarriren bitartekaritza ingeniaritza estiloa begi bistakoa da Fernandezen zuzendaritzaren ekimenetan, eta hari desberdinak lotzea berez gaitza bada, oraingoan Jaurlaritzako erakunde ofizial batek dituen muga guztiekin egin behar du zementu lan hori. Eta aurrez aurre harresi erraldoia dagoenean, aintzat hartzekoak dira berau gainditzeko bideratutako ekimen guztiak. Ongi etorria paretan zuloak eragin ditzaketen edozelako ekimenei, baina une batetik aurrera, ezer gutxi egin daiteke aldarrikapena eta salaketatik harago.
Funtsean, Hitzeman bergizarteratze programa presoek iraganera egin behar duten begirada kritikoan oinarritzen da, baina hori nekez egin daiteke modu txukunean gizarteak berak –adostutako bake prozesu batean edo nahi den moldean– gauza bera egiten ez badu. Iraganarekiko begiradarena da gatazka bortitzak bizi izan dituzten gizarteetako arazorik arantzatsuenetakoa eta hori ezin da bakarrik bideratu presoek egin beharreko autokritika horrekin. Haiek ere eurena egin beharko dute, baina ez da ez justua ez eraginkorra hori presoei bakarrik eskatzea. Begirada kritiko horrek ezker abertzaleak 50 urtetako historiari uko egitea nahi badu jai izango du. Ez da munduan armak hartu eta bere ibilbide osoa ukatu duen mugimendurik, eta ez da lehena izango ETA.
Era batera ala bestera, presoak kaleratzearen bidea egin egin behar da, eta une honetan, presoen kolektiboak eta ezker abertzaleak aldapa goran egin behar dute ibilbide hori: Madrilgo boikotarekin, gizartearen zati handi baten indiferentziarekin eta ETAk borroka armatua negoziazio prozesu batetik at eta beranduegi utzi izanak ematen dion ahuldadearekin.
Krisia eta Kataluniako egoeraren ondorioz sasoi berrien etorrera antzematen da Espainian. Aro berri horrek eman beharko luke baita ere euskal gatazkaren zauriak hainbestetan aipatu den modu ordenatu horretan bideratzeko aukera. Bitartean, bakoitzak bere lubakitik ekin beharko dio, bestearen ekimenetik baliagarriena indartuz eta gustuko ez dena baztertuz, baina bidea zangotrabatzeko erabili barik.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
It is not an easy task to define what the new US mandate will bring in the economic sphere. The axis of the new economic strategy will be the peculiar union between liberalism and protectionism for the external sector. Despite what has happened in the United States on a regular... [+]
LANBIDE has launched an anti-fraud campaign in Income Guarantee Income and has created an anonymous whistleblower. Responding to the criticisms received, he said that this mailbox was merely an instrument for ordering complaints and notifications. It does not promote class... [+]
The evolution that the Internet has taken over the last 15 years, together with its technological and business model, makes us think that it is a tool to increase the worst aspects of humanity. Around the world, agents have been created that are not satisfied with this idea... [+]
In recent years, I have made little progress. I have said it many times, I know, but just in case. Today I attended a bertsos session. “I wish you a lot.” Yes, that is why I have warned that I leave little, I assume that you are attending many cultural events, and that you... [+]
In 2006, Baltasar Garzón, then star judge, suffered a kind of revelation and drafted a practice that guaranteed the rights of those detained for terrorism. The same judge saw hundreds of incommunicado detainees pass through his room, many with obvious signs of ill-treatment,... [+]
They're one of the most beautiful memories I have in my heart. At the time I was doing Basque Philology and we went to a society in Arbizu to a concert by Ruper Ordorika. There were Rikardo Arrangi Diaz of Heredia and Juanjo Olasgrip. I didn't dare to tell Arrangi that I had in my... [+]
Recently, when asked what the climate emergency consisted of, a scientist gave the excellent answer: “Look, the climate emergency is this, you increasingly see on your mobile more videos related to extreme weather events, and when you realize, it’s you who are recording one... [+]
It is said that Simone de Beauvoir wrote that the oppressor would not be so strong if he did not have complicit in the lines of the oppressed. It seems very normal to me... What do you want? When you're down, it's also understandable that you want to improve your condition, and... [+]
On November 25, International Day against Male Violence, the Steilas Feminist Union Feminist Secretariat has published a poster: Our body is a battlefield, and all the schools in Hego Euskal Herria have received it. We wish to denounce the violence suffered by women and children... [+]
We live in a context in which anti-feminist and racist hate speech at the global level is on the rise. Far-right narratives are inserted throughout the world by
social networks and political agendas. Racism and anti-feminism have become two great discursive axes that adapt to... [+]
Many times, after looking at the brumas from my house, it has occurred to me not to catch umbrellas, even though I know I will just soak up. Why will it be? Maybe you don't want to catch the umbrella? Maybe in the hope that I don't get wet? Nevertheless, the conclusion has always... [+]
I remember when I was 16 years old, the Ertzaintza first identified me in a concentration in favor of the Basque Country before the Bergara courts. We believed that in Euskal Herria it was legitimate to cry for the Euskaldunization of the courts, but then there would also be a... [+]
The disaster caused by the cold drop in Valencia has left us dramatic images, both because of the immediate consequences it has had, and because the future awaiting us has brought us forward: that this type of extreme climate phenomena will be increasingly numerous and serious... [+]
The update of the Navarra Energy Plan goes unnoticed. The Government of Navarre made this public and, at the end of the period for the submission of claims, no government official has explained to us what their proposals are to the citizens.
The reading of the documentation... [+]