ARGIA.eus

Subscribe
Gift subscription to ARGIA
Society Environment Politics Economy Culture Basque language Feminism Education International Opinion
thursday 20 march 2025
Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa
Desobedientzia zibila
Idoya Iragorri

"Zerbait sortzen atxilotuko naute"

  • 2009ko azaroan atxilotu zuten Idoya Iragorri (Sestao, 1983), hamarnaka gazteren kontra egindako operazio polizialean, Segiko kide izatea leporatuta. Orain, beste hiru kiderekin batera, gazte horiek epaitzen ari den Audientzia Nazionalari uko egin eta ezkutatzea erabaki du. Esperientzia “izugarria” dela dio, bizipen positiboz betea, baina senitartekoak “jazarpen polizial latza” jasaten ari direla salatu du.

Ander Perez
09 January 2014
Idoya Iragorri. (Arg: Ander Perez)
Idoya Iragorri. (Arg: Ander Perez)
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Zergatik hartu zenuen ezkutatzeko erabakia?

Espetxean nengoela, Oarsoaldeko lagunak teilatuetara igo eta kateatu ziren euren epaiketaren egunean. Hori buruan geratu zitzaidan. Gerora ere beste desobedientzia kasu batzuk eman dira, Donostiako harresia, edo Xapo (Xabier Sagardoi) eta Luis Goñirena, adibidez. Horiei jarraipen bat ematearren egin genuen ekimen hau. Egungo egoera ikusita pentsatu genuen: “Zer nolako bideak zabaltzen dira gure eskubideen defentsan jarraitzeko?”. Desobedientzia tresnaren baliagarritasuna mahai gaineratu nahi genuen. Arlo pertsonalean, atxilotu naute, espetxeratu, torturatu eta orain epaitu. Zer egingo dut horren aurrean? Ez diot inongo azalpenik eman nahi epaile bati. Ez dut onartzen haien legedia, betidanik borrokatu dut haren kontra eta beraz, ez naiz jarriko nire borondatez haien aurrean. 
 
Zentzu horretan, zer da gehiago, Espainiako Estatuari begirako mezua, ala euskal jendarteari begirakoa?
 
Uste dut indar gutxien duena Estatuari begirakoa dela. Azkenean, Estatua erraldoi bat da. Gurea ekarpena txikia da eta Estatuari ez dio inongo desorekarik sortuko. Baina Euskal Herriari begira mezu garrantzitsua da, borroka tresnak eskura dauzkagula erakusteko balio duelako. Momentu politiko konkretu batean gaude baina ez dugu zertan isildu, ez dugu zertan etxean geratu edo soilik manifestazioetara mugatu. Herritarrok horrelako ekimenak sortu behar ditugu, gu garelako inguratzen gaituena aldatuko duguna. Denbora guztian, etengabe, ekimen herritarrak sortzen dira, eta gure ekimenak ere horiek bultzatu nahi ditu. 
 
Desobedientziak, ekintza politiko gisa, eragin mediatikoa bilatu izan ohi du. Nola egiten da hori ezkutuan egonda? 
 
Elkarrizketa honen modukoekin, gure borroka medioen aurrean jarriz. Edonola, ez dut uste ekimen mediatikoak direnik soilik. Are gehiago, etorkizunean, desobedientzia naturalizatu eta normaltasunez bizi denean ez dugu ezkutatu behar izango. Desobedientzia arlo guztietan aplika daitekeen tresna da, ez bakarrik errepresioaren aurkako eremuan: hezkuntzan, ekonomian edo instituzioetan aplikagarria da, eta ez du zertan medioen arreta erakarri. Garrantzitsuena Estatuarekiko konfrontazioa bilatzea da, inposatzen dizkiguten legeak ez onartzea eta horiei aurre egitea.
 
Hala ere, kasu honetan, ezkutatu behar izan duzue. Zein izan da horren eragina? 
 
Ezkutuan zaudenean elkartasun sare bat osatzen da, jendearen elkartasuna eta konpromisoa beharrezkoa eginez. Etxean geldituko banintz segituan etorriko lirateke nire bila. Baina aldiz, ekimen honen bidez, jende gehiago inplikatu dut borroka honetan, eta agian aurrerantzean, jende horrek desobedientzia praktikatuko du hala behar duenean. 
 
Horretan datza elkartasunetik konpromisorako saltoa?
 
Bai, azkenean, elkartasuna sentimendu bat da, baina konpromisoa hartzen duzunean arriskatzen duzu. Eta gauzak arriskuan jartzerakoan baliagarriagoak dira etekinak.  
 
Azken urtean desobedientziak bide emankorra egin du Euskal Herrian. Zer ekarpen egiten dio zuen jarrerak bide horri? 
 
Interesgarriena da gure eskualdeetan agertzen ari garela. Desobedientzia normaltasunez bizi nahi dugu, kakotxen artean, badakigulako egoera ez dela normala. Baina ez gara garen horretaz aldenduko. Ni, betidanik, herri mailako militantea izan naiz. Beraz, zergatik joan behar naiz auskalo nora atxilotu nazaten? Ni nire herrira noa, nire herriko jendearengana, edo nire auzoko okinak ikus nazan agertuko naiz. Ez daitezela gutaz ahaztu. Azkenean, ezkutatzeak badu arrisku bat: ezkutuan denbora bat ematen duzu eta horrek zure borroka desagerrarazi dezake. Gure kasuan, agertzeak, hori saihestu du. 
 
Desobedientzia erresistentzia parametroetara mugatzen dela kritikatu ohi da. Aurrerako pausurik ematen ez duela, alegia. 

Desobedientzia arlo batzuetan praktikatu izan dut, desobedientzia zenik ere pentsatu gabe, okupazioan adibidez. Eta okupazioa, desobedientzia izanik, eraikuntza ere bada, harreman eredu bat eraikitzen duzulako, besteak beste. Orain txanpon propioa erabiltzeko proiektu batzuk sortzen ari dira Bilbon eta Ipar Euskal Herrian. Hori ere desobedientzia da, eta ez da erresistentzia, eraikuntza baizik. Desobeditzean beste sistema bat eraiki dezakezu. 

Zuen ekimenak Estatuarengan eragin mugatua duela esan duzu. Zein da bidea jarrera aldaketa bultzatzeko?

Momentu honetan lau katu epaiketa batera ez joateak ez dio Estatuari kristoren desoreka sortzen. Baina gaur lau bagara, eta bihar berrogei, bai. Eta hemendik aurrera, jendea isunak ez ordaintzen hasten bada, edo epaiketetan ez parte hartzen, desobedientziak Estatuaren errepresioa baldintzatuko du, garesti aterako zaiolako polizia mobilizatzea eta espetxeak betetzea. Ordainean, guk Estatuaren kolpeak jasoko ditugu. 
 
Horrek kontraesan txiki bat dakar. Azkenean, errepresioarekin amaitzeko ekimenek errepresio gehiago sortzen dute.

Ez al dugu dagoeneko errepresio nahikoa? Lantokietan, hiru egun baino luzeagoa den katarro bat harrapatu eta kalera goaz. Zergek itotzen gaituzte, auzoak poliziez beteta daude, eta edonork amaitu dezake bere etxetik kaleratuta. Hau da, ezer egin gabe ere baditugu ondorioak. Ez gara libre, ez gara gure buruaren jabe. Eta beti egongo gara baldintzatuta, isunak jaso ala ez, espetxera joan ala ez. Baina nik behintzat nahiago dut desobedientziagatik isun bat ordaindu, obedientziagatik lana galdu baino, edo obedientziagatik espetxeratua izatea baino. 

Orain arteko antzeko desobedientzia kasuak atxiloketekin bukatu dira. Nola irudikatzen duzu zuenaren amaiera?

Niri gustatuko litzaidake egiten amaitzea, gauzak egiten. Agian, elkarrizketa honetatik ateratzean atxilotuko naute. Baina horrela baldin bada, behintzat, elkarrizketa bat egin dut, eta jendeak irakurriko du. Zerbait sortzen atxilotuko naute.

Desobedientzia zibila
ASTEKARIA
2398. zenbakia
2014ko urtarrilaren 12a
Most read
Using Matomo
#1
Dimititu egin duten Arratzua-Ubarrundiako EH Bilduko zinegotziek herritarrei zuzendutako agurra
ARGIA
#2
Otero jaunari
Josebe Blanco Alvarez
#3
“Ertzainek aita jipoitu zuten nire alboan, 65 urte ditu eta elbarria da”
Gedar
#4
Efemeridea: Ota Bengoa killed himself in the cage with an orangutan at the New York Zoo
ARGIA
#5
Efemeridea: The body of Joxelu Geresta Mugika Ttotto, member of ETA, was found under an apple from a Errenteria farmhouse
ARGIA
Azoka
You are interested in the channel: Desobedientzia zibila
2025-02-19 | Estitxu Eizagirre
“Kartzelara bidaltzen bagaituzte ere, hemen egongo da herri bat erasoen kontra defendatzeko prest”

Ilbeltzeko igande goiz batez jo dugu Baztanera. Eguzkiak oraindik ez du Lekarozko plaza argitu; bertan elkartu gara Garbiñe Elizegi Narbarte, Itziar Torres Letona eta Ernesto Prat Urzainkirekin. Itzaletan hotz egiten du eta umorez goxatu dugu lehen agurra, hogei urtean... [+]

2024-11-21 | Jenofa Berhokoirigoin
Start the campaign of self-accusations in solidarity with those who will be tried in Korrika for helping migrants
In the collective J´accuse [I denounce it], several agents have met to show their solidarity with the seven activists who will be tried for directing the help to 36 migrants to cross the border. The demonstration will take place on 26 January in Irun, from Ficoba to Hendaia,... [+]
2024-04-10 | ARGIA
They launch a fiscal disadvantage campaign to prevent citizens' money from being spent on military spending.
In the midst of war and an arms race, the anti-militarist group KEM-MOC has encouraged the public to object to taxation so that our money is not used to increase military spending on the income statement. The Basque capitals have opened their citizens’ offices and set up an... [+]
2023-01-26 | Jenofa Berhokoirigoin
The nine peacemakers are fined EUR 800 per trip on the day of the blockade
Eleven other peacemakers will be tried on 2 February by the roadblock on 23 July. The Camino de la Paz has called a rally for next Thursday at 13:00 a.m. before the Bayona Audience.
2022-07-06 | Jenofa Berhokoirigoin
Euskarazko brebeta azterketen emaitzak banatzeko ekitaldia eginen dute uztailaren 12an elkargoan

Euskal Hirigune Elkargoaren babesarekin, euskaraz erantzundako zientzietako azterketen zuzenketa antolatu dute asteartean Baionako Arteen Hirian, eskatzen diren baldintzak errespetatuz.

2022-07-04 | Hala Bedi
Peio Jorajuria (Seaska)
“Bide guztiak itxiak zirenez desobedientziaren bidea hartu dugu”

"Duela gutxi arte osoki euskaraz egiten zuten gure ikasleek brebeta eta orain zientzietako froga euskaraz egitea debekaturik dugu".

2022-03-22 | Joseba Alvarez
Constructive civil disobedience as the axis

In language policy theory there are areas of use of language which, due to their broad and referential social character, are of strategic importance such as administration, teaching, the world of work and culture. These four functions have been interpreted by many experts as... [+]

2022-02-17 | Amaia Lekunberri Ansola
Epaile batek adierazpen askatasuna mozal legearen gainetik jarri, eta KEMeko ekintzaile bat absolbitu du

2019an BBVAren Akziodunen Batzarra gauzatzen ari zen bitartean egindako protesta baten harira, sei pertsona identifikatu zituen Ertzaintzak, eta mozal legea aplikatuz horiei isuna jartzea proposatu zuen. Sei kideetako bat absolbitu du berriki Gasteizko epaile batek, ekintzari... [+]

2021-12-22 | Marruma kulturalak
Oier Lorente eta Adur Fernandez Askeguneaz
MULTIMEDIA - solasaldia
2021-08-30 | Zigor Olabarria Oleaga
Direct action
They cut hundreds of eucalyptus and plant robles in an Arratia forest.
About 20 activists have entered a private property of about 25 hectares of land, cutting eucalyptus and breaking fences. No eucalyptus, yes! The mountain march has passed through the place and the neighbours have planted dozens of oaks in an area liberated from the eucalyptus... [+]
2021-06-17 | ARGIA
Disobedience in Low Action: Forty Students Answer in Basque to the Philosophy Test
Bernat Etxepare, a student of the Baiona High School, has responded in Basque to a Low Philosophy exam with the aim of claiming the right to study in that language, without having been corrected previously.
2021-06-04 | Pello Zubiria Kamino
PODCAST #64 | Deserting engineers, giving up the leading position in the fight against the system
There are not a few senior engineers and technicians from the big companies who give up their jobs. It is often heard that they have made the decision because they were “burned”, tired of the profession or in search of personal development. But there are those who have... [+]
2021-06-04 | ARGIA
Ingeniari desertoreak, puntako lanpostuari uko eginda sistemaren kontra borrokan
MULTIMEDIA - Net Hurbil
2021-06-03 | Pello Zubiria Kamino
Defective engineers, relinquishing the front line in the fight against the system
There are not a few senior engineers and technicians from the big companies who give up their jobs. From them, it is heard that they have made the decision because they were ‘burned’, tired of the profession or seeking personal development. But there are those who have... [+]
2021-04-19 | ARGIA
The camp against the Aroztegi project becomes indefinite
The decision has been taken because of the great support that the camp that began on Saturday in Logroño is receiving. In the early morning of this Monday the machines appeared but were unable to work in the place. At noon the Civil Guard appeared, but after recording those who... [+]
Eguneraketa berriak daude