Hamazazpi urte geroago
LOTHIAN ROAD kale zentrikoa da Edinburgon, han bizi izan nintzen hiru hilabetez 1996aren amaieran. Gure etxeko egongelatik hiri-buruzagiaren gaztelu zaharra tente eta arro ikusten zen; eta sarri, bandera britainiarra ere bai, guztiaren zaindari. Hego hemisferioko bost anglofonorekin bizi nintzen, Zelanda Berriko bikote Grant eta Shara, gelakide australiar Scott eta Tom, eta Helen neska hegoafrikarra. Eta haiekin euskaldun bat. Txisteetan bezala, erabateko normaltasunez.
Hiru hilabete ez da asko eta, gainera, ikasle giroan eta mundu osoko atzerritarrekin, ba ezin esan eskoziarrekin harreman sakon handiegirik izan nuenik. Baina apur bat bai eta, adibidez, Jabier kuadrillakoaren etxeko nagusi Margaretek Eskoziako bandera eta ikurrinarekin apaintzen zituen gure afariak. Bai, ikasle partyetan batzuetan ateratzen ziren batzuk, haiek ez zirela brithisak, eskoziarrak baizik. A ze borrokaldi izan zuten behin hori zioen Nick eskoziarrak eta Sevillako gazte batek. Baina oro har, nonahi entzun eta begiratu, niretzat ere ikusi eta entzuten nuen ia guztiak zerikusi handia zuen brithis horrekin.
Bistan da hizkuntzari eta honen inguruan eratzen den kultura eta ikusmolde osoari begiratzen niela nik batez ere, bestelako izaera eta desberdintasunei ez niola asko erreparatu. Eskoziaz eta SNPri buruz nahikotxo irakurrita joan banintzen ere, haien independentziak eta gureak zerikusi gutxi zutela pentsatzen nuen. Oso gertu sentitzen nituen, baina edozein kasutan ere, gu independentistagoak ginela. Nekez pentsa nezakeen orduan 17 urte geroago haiek independentziaren atarian egon zitezkeela eta gu…
EZ GAUDE oraindik 2014an, baina Independentziarako Liburu Zuriaren aurkezpenarekin, azken txanpari heldu dio SNPren Gobernu eskoziarrak. Inkestek oraingoz unionistei ematen diete abantaila, baina gorantza ei doaz independentistak. Helduko ote?
Batek daki, eta ez lortzea etsigarria izan badaiteke ere, ez da garrantzitsuena. Funtsezkoena, erreferenduma egiteko eskubidea baita, britainiar gobernuak eta eskoziarrak elkarrekin negoziatu duten prozesua. Ez baitago eskubideetan oinarritzen ez den hauteskunde prozesurik. Hori da Eskoziako ikasgaia, lehenago Quebecekoa izan zen bezala. Herritarrek hala nahi badute, estatuek topatu behar dituztela bideak haien nahiak bideratzeko, demokraziaren ardatza ez baita legea, herritarren borondatea baizik.
Orain mundu osoak, eta bereziki Europak, ikusi ahalko du Eskoziak egin dezakeela bere erreferenduma lasaitasun osoz, adostasunez eta bakean, eta Espainian Kataluniak ez. Espainian, Aznar gobernuburu ohiaren ustez, Alex Salmond eta Artur Mas modukoak espetxean sartu behar direla entzungo dute. Legea ere egin zela horretarako, Ibarretxe lehendakaria espetxean sartzeko, eta PSOEk Jose Luis Rodriguez Zapateroren garaian lege hori desegin ez balu, Masek hanka bat espetxean lukeela esaten duen gisan erreferenduma deituko balu.
Ikusiko dugu zer egiten duen bere oinordeko Mariano Rajoyk abenduan Kataluniak erreferenduma egitea eskatzen dionean. Lehen erantzuna badakigu: ez. Eta gero Kataluniako Gobernuak erreferenduma deitzen badu? Zuzenean bederen ez du deituko, hori ere iragarria du Artur Masek, eta orduan, zurrumurruen arabera beti ere, katalanek erabaki beharko dute, edo maiatzeko Europako hauteskundeak baliatuko dituzten edo irailaren 14rako deituko dituzten herritarrak.
Eta euskaldunak? Independentistok pozik Eskozia eta Kataluniakoari so eta unionistak estu Espainiak Katalunian eman dezakeen irudiarekin. Baina lasai, Tonia Etxarrik El Correon (2013-11-27) dioen bezala, haien historiak eta gureak desberdinak dira. Euskal soberanismoa independentzia eta historiarena gainditzen hasten denean, unionismoak lehen lerrora dakar historia. Bere baitan goxo egoteko Trantsizioan eratutako Espainia batu eta bakar honek ez dauka ezer eskaintzeko. Hori da unionismoaren ahulgunerik handiena, eta independentismoaren abantaila esanguratsuena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
There are concepts that appear everywhere during certain periods, which also become mantras. They appear to us in a positive and necessary way, without too much debate and without thinking about them. It seems to me that one of these mantras is internationalization, which has... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
I had a friend who worked at Porcelana Irabia until they closed, and every time we went to a restaurant or a bar he looked at the mug and the ass of the dish to find out where the piece was made. I do the same thing when I go to the fairs of old things: I look where it is made,... [+]
Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]
An ad jumps on my mobile in a long time. He promises to color my world. They say that with this app I will be able to buy like the millionaires. Cheap products, very cheap, even free. They have played on the marketing target that the sociological historical moment demands. This... [+]
In 2021 we began to hear the first echoes of the Guggenheim Urdaibai project. The then General Manager Unai Rementeria told us that it would be done yes or yes. To reinforce his claims, he left 40 million euros “shielded” by the time the museums were built. There it is!... [+]
"(The purpose of the Oion Plenary) is clear, to legitimize by law the energy megaprojects with significant irregularities in the processing"
Last Wednesday we had a hard and unpleasant day, not only for Labraza, but also for all the towns where we are threatened by a wind,... [+]
Just as we experienced the flourishing of the Basque Country with the help of the artists, so that this time, taking advantage of their impulses, we continue to make our way together giving the necessary support to the Basque political prisoners, exiles and deportees
The... [+]
Epistemology, or theory of knowledge, is one of the main areas of philosophy, and throughout history there have been important debates about the limits and bases of our knowledge. Within this we find two powerful corridors that propose different ways of accessing knowledge: The... [+]
We learned this week that the Court of Getxo has closed the case of 4-year-old children from the Europa School. This leads us to ask: are the judicial, police, etc. authorities prepared to respond to the children’s requests? Are our children really protected when they are... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
We have renewed the dialogue in the secretariat of the faculty, for the most auspicious: they are far away, for their enrollment, the times when only the students came. The trend has changed for a long time, and parents – most notably mothers – are taking an increasingly... [+]
The argument of a syllogism has three propositions, the last of which is necessarily deduced from the other two. It is with this deductive logic that I can analyze, for me, the long and traumatic socioecological conflict in Carpinteria that is taking place in Navarre.
The... [+]
I have recently worked in class on Etxahun Barkox’s beautiful and touching cobla. The bad guy! The afflictions of the house began because of the creation of the “praube with beauty”, but in seventeen years she had entered the sea of misfortune, having to abandon the girl... [+]