Migrainak zerk sortzen dituen jakitea ezinbestekoa da ezgaitzailea den buruko min berezi hori saihesteko. Migrainak izaten dituztenek ondotxo dakite ez dela buruko min sinplea. Badira gorakoekin hasi eta zorabiatzera iristen direnak; beste batzuek inurridura-sentsazioa izaten dute gorputz-adarretan eta mihian, hitz egiteko zailtasunekin; beste batzuei ikusmena lausotu egiten zaie, eta begia argi distiratsu txiki eta arraroz betetzen zaie. Eta badira sintoma horiek guztiak batera jasaten dituzten pertsonak ere, buruko edozein mugimendurekin, edo argiaren aurrean besterik gabe, mina areagotzen zaiena. Horregatik, gela ilun batean ohean etzatea izaten da gaixoarentzat “atakea” pasatu arte irtenbiderik egokiena, eta ia bakarra.
Adituek diotenez, trastorno horrek oinarri genetikoa du: badira migraina jasateko aurrejoerarekin jaiotzen diren pertsonak, eta ez dago horren kontrako antidotorik. Baina posible da migraina atakeak denboran zehar bakandu eta berandutzea, esperientziak egiaztatutako faktore abiarazleak baztertuz.
Horixe gertatzen omen zaie beren atakeak goizean, ohetik jaiki bezain laster izaten dituzten gaixo askori. Neurology aldizkarian argitaratutako ikerketa batek dioenez, apneak eragindako oxigenazio eskasak –gaixoa lo dagoen bitartean arnasketa geratu egiten da, edo oso azalekoa izaten da segundo edo minutu batzuetan, hainbat aldiz orduro– buruko mina ekarriko luke. Kasu horietan, apnea tratatzen ez bada, migraina atakeak behin eta berriz errepikatuko dira.
Arrazoi hori susmatu behar da migraina bazkal edo afalostean agertzen bada. Horrela gertatuz gero, apunta ezazu zer jan eta edan duzun horietako kasu bakoitzean. Histaminak, adibidez –ardo beltzean, gazta eta platanoetan dagoena, besteak beste– edo kafeinak berak ere erreakzio mingarri hori eragin dezakete.
Agian estresaren ondorioa besterik ez da. Migraina gertakariak batez ere gauez agertzen badira, buruko min tentsionaltzat hartu beharko lirateke horiek agian, migraina baino gehiago zentzu hertsian. Kasu horietan, antsietatearen eta estresaren ondorioz, lepoko, matrailezurreko edo baita buruko ile-larruko muskuluen zurruntasunak eragingo lukete migraina. Begi-bistakoa den bezala, erlaxatzeko teknika eta prozedurek arazoa konpontzen lagunduko dute.
Hiru emakumetik bati gertatzen zaio. Obulazioaren aurretik estrogenoen maila jaisten bada, odol-hodiak inflamatzen dituzten proteina batzuk aktibatzen dira; nerbioen sentiberatasuna areagotu egiten da eta mina agertzen da. Horrelakorik gertatzen bazaizu, esaiozu medikuari, diagnostikoa egiterakoan eta tratamendua agintzerakoan kontuan har dezan.
Pertsona askorentzat oso lagungarriak izaten diren hainbat teknika daude, mina arintzen dutenak. Horietako bat masajeak dira. Erpuruarekin eta hatz erakuslearekin sakatu sudur gaina; ondoren eman masajea bekainetan, horien berezko formari jarraituz, eta amaitzeko egin lokietan zirkulu modukoak, hatzekin presionatuz.
Tentsioa gutxitzea da beste bide bat. Itxi eta ireki begiak, sakatu eta bultza mihia aho-sabaiaren kontra, egizu irribarre aurpegiko muskuluak ahalik eta gehien behartuz. Era horretan aurpegia destentsatu egingo da, migraina bera ere arinduz.
Chão de Lamas-eko zilarrezko objektu sorta 1913an topatu zuten Coimbran (Portugal). Objektu horien artean zeltiar jatorriko zilarrezko bi ilargi zeuden. Bi ilargiak apaingarri hutsak zirela uste izan dute orain arte. Baina, berriki, adituek ilargietan egin zituzten motibo... [+]
Hertfordshire (Ingalaterra), 1543. Henrike VIII.a erregearen eta Ana Bolenaren alaba Elisabet hil omen zen Hatfield jauregian, 10 urte besterik ez zituela, sukarrak jota hainbat aste eman ondoren. Kat Ashley eta Thomas Parry zaintzaileek, izututa, irtenbide bitxia topatu omen... [+]
Harrera-herri euskaldun nola izan gaitezkeen galdetu zion Leire Amenabarrek bere buruari eta parean zituenei iaz, Gasteizen, harrera-hizkuntzari buruzko jardunaldietan, eta galdera horrexetan sakontzeko elkartu gara berarekin hilabete batzuk geroago. Amenabarrek argi du... [+]
Esku odoltsu bat sinbolo gisa erabilita, iazko azaro bukaeratik ustelkeriaren aurkako mobilizazio erraldoiak egiten ari dira Serbian, “blokada” izenpean, azken garaietan Europa zaharrean ikusitako handienak. Asanblearioak, masiboak, ideologiarik gabekoak... Bertatik,... [+]
1986. urtean Espainiako Estatuak NATOn jarraitzearen aurkako botoa eman zuen euskal gizarteak. Denborak ematen duen perspektibak oraindik ez du azaldu zeintzuk izan ziren gizartearen arrazoi sakonak gerra erakundean parte hartzeari uko egiteko.
Felipe Gonzálezen... [+]
Martxoaren lehenengo lanegunarekin batera, komunikabideetan azalduko ez diren aldaketak etorri dira EHUn. Azken Lan Publikoko Eskaintzaren ondorioz, ehunka langile –arlo tekniko eta administrazio zerbitzutakoak– orain arte okupatzen zuten lanpostutik atera eta beste... [+]
Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]
Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]
Unibertsitateko ikasleen artean, maiz topatzen ditugu beste lurraldetakoak ere, bereziki gradu ondorengo ikasketetan. Topaketa horiek badira errealitate berriak ezagutzeko bide, baita besteak entzun eta besteez ikasteko parada ere. Garapenerako lankidetzari loturiko gaiak izan... [+]
Kanakyko Gobernuko kide gisa edo Parisekilako elkarrizketa-mahaiko kide gisa hitz egin zezakeen, baina argi utzi digu FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakaren kanpo harremanen idazkari gisa mintzatuko zitzaigula. Hitz bakoitzak duelako bere pisua eta ondorena,... [+]
Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]
Eskolako zenbait gurasok euskalduntzeko egindako ahalegina ikusarazi, eta hezkuntza komunitatean euskararen aldeko jarrerak piztu. Helburu horiekin bultzatu du Autobiografia Linguistikoak ekimena Ramon Bajo ikastetxeko Basartea gurasoen elkarteak, Gasteizko Alde Zaharrean. Pozik... [+]
Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]