Society
Environment
Politics
Economy
Culture
Basque language
Feminism
Education
International
Opinion
monday 27 january 2025
Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. 
Steinbeck: shock eragilea
- Saguak eta gizonak
John Steinbeck.
Itzultzailea: Iñigo Errasti.
Alberdania, 2012.
Eleberria amaitu eta zuzenean ekin behar izan diot idazteari. Laster batean irakurri ditut John Steinbecken eleberria osatzen duten 158 orrialdeak, eta amaierako kolpeak eragin didan emozio nahasketari ordena ezarri nahian nabil oraindik. Shock egoeran sentitzen naiz. Horrelakoa da Steinbeck jauna, hasieratik liluragarria eta amaieran harrigarria. Erakusten duen joera humanistak, AEBetako literaturaren zutarri garrantzitsuenen lekuan kokatzen du.
Saguak eta gizonak istorio tragikoa da, arina irakurtzeko baina irensteko zail suertatzen den horietakoa. Halakoxea agertzen baita idazle amerikarra; bortizki errealista eta engaiatua.
1929ko Beheraldi ekonomikoaren ostean, Kalifornian barrena rantxoz rantxo herraturik ibili ziren mutilen erretratua eskaintzen digu. Baina gure harridurarako, garai hartan bakardadean bidaiatzen zuten gizonen ordez, idazleak bikote berezia sortu du. Lennie, mozkote atzeratu-eskizofrenikoa, eta George, bere aspaldiko lagun eta aingeru zaindaria. Bien arteko babes erlazioan errotuz joango da eleberriaren zentzu tragikoa.
Irakurketan zehar nabaritu ditudan sentsazioei erreparatuz, eleberria bi zatitan banatuko nuke: lehen partea deskriptiboa antzeman dut, nekazal mundu maskulinoa nola egituratzen den kontatzeari ekiten baitio. Elkarrizketen nagusitasunak mota ezberdinetako pertsonaiak txertatzeko aukera ematen du, egitura sozialaren irudia marraztuz. Hala ere, pertsonaia eta espazio ezberdinen kontraste bidezko tratamendu bikainak, gizarte horretako balore ziztrinenak azaleratzen ditu. Zentzu horretan, rantxoan bertan egiten den ahul/indartsu, txuri/beltz, zahar/gazte, gizon/emakume edota barne/kanpo bereizketak, sexu zein arrazaren araberako hierarkizazio sozialaren ispilu dira.
Bigarren zatian, aldiz, ekintza kateatuek bereganatzen dute protagonismoa. Narrazioaren abiadura azkartzearekin batera tentsioa ere areagotuz doa, eta amaiera tragikoa sinbolizatzen duten elementuak izango dira nagusi. Hastapenean deskribatzen den espazio zabal eta argitsua, orain espazio itxi itogarria bilakatu da. Bertan ikusten dugu Lennie txakur jaio berriei maite-maite egiten, hala egiten baitu azal leun eta iletsua duen ororekin. Bat-batean txakurren mugimendua eten egiten da eta Lenniek ez du zergatia ulertzen, ez baitu alboan bere aingeru zaindaria.
Jarraian datozen eszenak izugarri bortitzak dira, errukitasun eta karga emotibo sakonez zipriztindurik. Lennieren heriotzara arte ez dago etenik. Kontua ez da zer gertatzen den, baizik eta nola. Nolakotasun horretan ezkutatzen baita, sentitzera gonbidatzen zaituztedan shock-aren muina.
Saguak eta gizonak istorio tragikoa da, arina irakurtzeko baina irensteko zail suertatzen den horietakoa. Halakoxea agertzen baita idazle amerikarra; bortizki errealista eta engaiatua.
1929ko Beheraldi ekonomikoaren ostean, Kalifornian barrena rantxoz rantxo herraturik ibili ziren mutilen erretratua eskaintzen digu. Baina gure harridurarako, garai hartan bakardadean bidaiatzen zuten gizonen ordez, idazleak bikote berezia sortu du. Lennie, mozkote atzeratu-eskizofrenikoa, eta George, bere aspaldiko lagun eta aingeru zaindaria. Bien arteko babes erlazioan errotuz joango da eleberriaren zentzu tragikoa.
Irakurketan zehar nabaritu ditudan sentsazioei erreparatuz, eleberria bi zatitan banatuko nuke: lehen partea deskriptiboa antzeman dut, nekazal mundu maskulinoa nola egituratzen den kontatzeari ekiten baitio. Elkarrizketen nagusitasunak mota ezberdinetako pertsonaiak txertatzeko aukera ematen du, egitura sozialaren irudia marraztuz. Hala ere, pertsonaia eta espazio ezberdinen kontraste bidezko tratamendu bikainak, gizarte horretako balore ziztrinenak azaleratzen ditu. Zentzu horretan, rantxoan bertan egiten den ahul/indartsu, txuri/beltz, zahar/gazte, gizon/emakume edota barne/kanpo bereizketak, sexu zein arrazaren araberako hierarkizazio sozialaren ispilu dira.
Bigarren zatian, aldiz, ekintza kateatuek bereganatzen dute protagonismoa. Narrazioaren abiadura azkartzearekin batera tentsioa ere areagotuz doa, eta amaiera tragikoa sinbolizatzen duten elementuak izango dira nagusi. Hastapenean deskribatzen den espazio zabal eta argitsua, orain espazio itxi itogarria bilakatu da. Bertan ikusten dugu Lennie txakur jaio berriei maite-maite egiten, hala egiten baitu azal leun eta iletsua duen ororekin. Bat-batean txakurren mugimendua eten egiten da eta Lenniek ez du zergatia ulertzen, ez baitu alboan bere aingeru zaindaria.
Jarraian datozen eszenak izugarri bortitzak dira, errukitasun eta karga emotibo sakonez zipriztindurik. Lennieren heriotzara arte ez dago etenik. Kontua ez da zer gertatzen den, baizik eta nola. Nolakotasun horretan ezkutatzen baita, sentitzera gonbidatzen zaituztedan shock-aren muina.
Most read
Using Matomo
#3
Onintza Irureta Azkune
#4
#5
Urko Apaolaza Avila
Newest
2025-01-27
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
How to Create a Criminal (and Why Carpentry Criminals Aren’t Prosecuted)
The week of the Basque black novel is celebrated in Baztan from the 20th to the 26th. Among various book presentations, colloquia and other events, the morning round table has generated extraordinary expectation. In fact, under the pretext of the black novel, they have also... [+]
2025-01-27
Bertsozale.eus
Lesaka is full of verses on Verse Day
In collaboration with the School of Verses of Los Bortziries, we had prepared a program for the whole day to celebrate the Day of Verses; and even the verses have not failed: it has been a beautiful atmosphere in Lesaka since the morning.
2025-01-27
ARGIA
The Light Awards will be presented on Friday at the Atxega Palace in Usurbil
The Atxega Palace in Usurbil, on January 31, will gather around a hundred people from the media, culture and public institutions. After lunch, the award ceremony will take place at 16:00. The winners will receive the latest trophies from Antton Mendizabal. The Donostian sculptor... [+]
.png)
2025-01-27
Julene Flamarique
Renewable energy beats fossils in EU electricity generation in 2024
Electricity production from gas has declined for the fifth year, and overall fossil electricity generation is at an all-time low, according to Ember’s European Electricity Review.
The official who approved the license of the San Sebastián pier and his son have been working together on “at least four more”, they say
The neighborhood association Vida en Parte Vieja has denounced irregularities regarding many of the licenses of Parte Vieja, as well as denouncing that "the beneficiary" is "always" the hospitality industry. They asked for explanations and responsibilities.
2025-01-27
Amaia Diaz de Monasterioguren Osinaga
Watering in winter
In February, when we are in the middle of winter, the priority is to have a well-watered body. Just like the walnut is doing: it uses the roots as a reservoir in winter, it needs short and thick roots to collect water and nutrients from the soil.
2025-01-27
Iñaki Mezquita Aranburu
A powerful hunter with a weak appearance
The largest insects currently inhabiting the planet Earth may be about 30 cm in size, about one-sixth of a human being. These include giant butterflies and moths or fat beetles. In the face of such amazing creatures, how can one look at a creature of just four centimeters? The... [+]
2025-01-27
Jakoba Errekondo
Herbs of the pig
Winter is the season of pig slaughter. The cold will make it easier to get rid of the heat. If only we could get rid of the heat when we talk about pigs, too!
2025-01-27
Garazi Zabaleta
The network of seeds
Place of collection and dissemination of the seeds of the village Itsasun
The Association of the Earth of Tomorrow (BLE) of the Northern Basque Country has been working for years on cultivated biodiversity. “We have several projects underway, one of which revolves around the seeds of the garden,” explains Nico Mendiboure, a member of the Seed... [+]
2025-01-26
Euskalerria irratia
'Itoiz, udako sesioak' filma
“Itoizek eragindako emozioen bideari eutsi diogu, Juan Carlosek egin duen benetako prozesua jaso dugu”
Itoiz, udako sesioak filma estreinatu dute zinema aretoetan. Juan Carlos Perez taldekidearen hitz eta doinuak biltzen ditu Larraitz Zuazo, Zuri Goikoetxea eta Ainhoa Andrakaren filmak. Haiekin mintzatu gara Metropoli Foralean.
2025-01-24
Xabier Letona Biteri
AHT Pause denounces the existence of situations of slavery in the works of the AVE of Navarre
The workers of the fast train that is being built in Navarre denounce that they are in a state of slavery during the press conference of the association AHT Pause in Pamplona.
2025-01-24
Xabier Letona Biteri
The fight between Trump and Democratic prosecutors may hinder the deportation of migrants
John C. from USA Judge Coughenoiur has approved a joint appeal filed by the states of Washington, Arizona, Illinois and Oregon, rejecting Donal Trump’s decree to expel children of non-legal migrants born in the United States.
Eguneraketa berriak daude