Kaixo Urki. Ez zaitut ezagutzen. Argiako orrietan irakurri dut zure berri. Antza denez 5 urte dituzu eta 630 kilometro egin behar dituzu, batez beste, gurasoak ikusteko, zure aitona-amonekin batera. Espetxean omen dituzu gurasoak; ez dakit non eta ezta zergatik ere. Erreportajearen egileari ez zaio garrantzitsua iruditu detaile hori, ez baitu zer ikusirik zure sufrimenduarekin, eta zure modura asteburuak autobusetan igaro behar dituzten beste milaka seniderenarekin.
Nire haurtzaroko Hernanin ere, detaile asko ez ziren garrantzitsutzat jotzen eta ez zizkiguten denbora askoan kontatu. Hernani herri lasaia zen. Eta itxuraz denok bakean bizi ginen. Politika kontuetan sartzen ez zenari bakean bizitzen uzten zioten. Hernaniko kanposantuan guda zibilean izandako hilketak, alargunen tragediak, kartzela eta heriotza-zigorrak, … isilean geratu ziren. Aurrerago, koskortzen hasi ginenean, gure lagun batzuen gurasoak gerran Francorekin ibili zirela jakin genuen; gerratik herrira irabazle itzuli zirela eta haien legea nagusitu zela gure herrian. Jatorrak eta atseginak ziren, eta haien etxeetan beti ongi hartzen gintuzten. Hori bai, ez zuten ongi ikusten guk euskaraz hitz egitea edo kantatzea. Eta ez zuten onartzen haiek egindakoari buruzko galderarik edo komentariorik egitea. Gainerakoan dena normal.
Demokrazia iritsi zenean, berriz, beste batzuek hartu zuten agintea nire gaztaroko Hernanin. Baina, berriz ere, herrian gertatzen ziren gauza askoren detaileak isilean geratu ziren. Hobe zen haietaz ez hitz egitea arazorik ez edukitzeko. Gogoan dut, Urki, zure adina zuten haur batzuen aita tabernaria kale bazter batean seko utzi zutela tiroz hilda. Haren seme-alabek gurekin ikasten zuten ikastolan, baina hobe zen gertatutakoaz ez hitz egitea. Seguruenik, gainera, zerbait egina izango zuen horrela bukatzeko! Urte batzuk geroago jakin nuen Hernaniko beste ezagun bati hankan tiro jo ziotela. Eta beste bati gutun azal bat utzi ziotela lantokiko mahai gainean, langileen bistan. Hartzaileak ez zion kasurik egin jasotako mezuari. Handik aste batzuetara haren etxeko postontzira iritsi zen antzeko beste gutun bat, baina bigarren honetan emaztearen izenean bidalia. Gure ezagunak, etxekoen beldurrak bultzaturik, eskatzen zioten dirua ordaintzea erabaki zuen, horrela bakean utziko zutela pentsatuz. Baina alferrik. Hurrengo urtean beste bat jaso zuen, eta hurrengoan beste bat... Baina, bueno, garrantzirik gabeko detaileak ziren horiek ere, eta garrantzitsuagoa zen beste batzuen sufrimenduari erreparatzea.
Ez dakit, Urki laztana, zer etorkizun tokatuko zaizun zuri. Ez daukazu bizi duzun egoeraren errurik eta ez da bidezkoa zure gurasoek egindakoaren ondorioak zuri ordainaraztea. Zure joan-etorriak gero eta laburragoak izatea opa dizut, eta ahal bada behintzat, zure aita eta amaren konpainian koskortzea nahi nuke. Ez dakit handitzen zarenean zure gurasoen ekintzen detaileak garrantzitsuak iruditu zaizkizun. Askok esango dizute, lehen gertatu zen bezala orain ere, hobe izango dugula gertatutako guztia ahaztea eta aurrera begira jartzea. Hernaniko tabernariaren semeek, halere, seguruenik nahiago lukete haien aitari gertatutakoari norbaitek garrantzia ematea eta egindako kaltea onartzea. Ez dakit inoiz haiekin bizitzea tokatuko zaizun, baina hala balitz, zuen harremanak oztoporik ez edukitzea nahi nuke, eta ahal dela elkarrenganako errezelorik gabe koskortu, hazi eta elkarrekin bizi ahal izatea.
Izan ongi, Urki.
Satorralaiak plataformak eman du gainkostuaren berri, informazioa Jaurlaritzari eskatutako txosten batetik aterata. Donostiako metroaren Mirakontxa-Easo zatiaren lanak 53 milioi eurotan esleitu ziren, eta egungo aurrekontua 139,4 milioi eurokoa da. Donostiako metro-pasantearen... [+]
Miopia gero eta gehiago eta gero eta lehenago ari da garatzen, eta horren arriskua da dioptriak gehitzen joatea eta helduaroan begiari lotutako hainbat gaitz izateko aukerak dezente handitzea. “Eguzki-argia jasotzea inportantea da, eta denbora asko ez igarotzea oso gertu... [+]
Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra... [+]
Martxoaren 3ko Memoriala hornitzeko erabiliko dira bildutako objektuak. Ekimena ahalik eta jende gehienarengana iristeko asmoz, jardunaldiak antolatuko ditu Martxoak 3 elkarteak Gasteizko auzoetan.
Une delikatua igarotzen ari den zure lagun minak Taylor Swiften kontzertura joatea proposatu dizu, baina kide zaren elkarte ekologistak elkarretaratzea deitu du, abeslariak sortuko duen kutsadura salatzeko; nora joango zara? Dilema etiko horri erantzun diote gazteek, baita... [+]
Otsailaren 24tik eta martxoaren 1era bitartean, astebetez 60 lan proiektatuko dituzte Punto de Vista zinema dokumentalaren jaialdian. Hamar film luze eta zazpi labur lehiatuko dira Sail Ofizialean; tartean mundu mailako lau estreinaldi eta Maddi Barber eta Marina Lameiro... [+]
"Gasteiztik egin ezean, ez da egingo", adierazi du PSNren bozeramaile Ramón Alzorrizek. Kontra azaldu dira Geroa Bai, UPN eta PP.
Larunbatean egindako prentsaurrekoan adierazi dute manifestazioa ekainak 14an Donostian egingo dutela. 130 kolektibo, alderdi politiko eta sindikatu batu zaizkie eta "atxikimendu kanpaina oraindik zabalik dagoela" gogorarazi dute.
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Neska adingabeari sexu abusuak era jarraituan egin zizkiola frogatutzat jo du Bizkaiko Lurralde Auzitegiak.
1989tik 2014ra, Frantzia mendebaldeko hainbat ospitaletan egindako erasoengatik epaituko dute. 74 urte ditu Joel Le Scouarnec zirujau ohiak, eta espetxean dago beste lau sexu eraso kasurengatik.
Iratxeren Bidasoaldeko Lagunak ekimenak deituta, dozenaka lagun kalera atera ziren atzo Iratxe Sorzabal preso politiko irundarraren absoluzioa eskatzeko eta behingoz etxera ekartzeko, torturak salatzeaz gain.
Azken asteetan François Bayrou Frantziako lehen ministroaren harira ezaguna egin bada ere, aspalditik dira albiste Betharram eskola katolikoko apaizen gehiegikeriak. Lau urtez barnetegian ikasle izan zen Paxkal Indo lapurtarrarak Euskal Irratiaki adierazi eta ARGIAk... [+]
Greenpeaceko kideak Dakota Acces oliobidearen aurka protesta egiteagatik auzipetu dituzte eta astelehenean aztertu du salaketa Dakotako auzitegiak. AEBko Greenpeacek gaiaren inguruan jasango duen bigarren epaiketa izango da, lehenengo kasua epaile federal batek bota zuen atzera... [+]
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]