Sarkasmorik gabe derragun EIZIEren egitasmo den Literatura Unibertsala bilduma izan dela gurean –Igela argitaletxearen apustuaz gain (43 ale Literatura Sailean, 7 Mintakan, 22 Sail Beltzean, eta 13 Enigman)– itzulpena sistematikoki egin duen egitasmo bakarra.

Saxofoia jotzen ez dakiten lehendakarien garaian praxi komunikatiboaren parte da egun zerbait egin aurretik iragartzea. Webgune kutreetan bezala, Lanean ari gara! irakurri dugu. Literatura Unibertsaleko izenburu berriak hautatzen ere lanean ari dira. Antza 153 aleko lehen fasea amaituta lemari bira emango dio bildumak, aurreko akatsak konpontzeko tenorean. Hemen eta han egindako adierazpenek kezka sortu didate, ez ote diren obren bila arituko baizik eta United Bizarres Of Benettonen xerkan, retolazeraz esatearren, idazleen presentzia literarioen bila. Harrigarria iruditu zait, operatiboki erraza iruditzen zaidalako, nola ez den kontsulta eta iradokizunetarako bide publikoa ireki fase berriari begira. Azken finean Euskararen Mapa (sic) bi ordutan egin daiteke garraio publikoan, eta Frantziako Euskal Herritik (sic) ere etor zitezkeen balizko bilera fisikoetara.

Susmoa dut katalogo berrian –anekdotikoki ez bada– ez dela poesiarik egongo eta halere nire ezinbestekoen ekarpena otu zait (Christine de Pizan, Anne Sexton, Marina Tsetaieva, Anna Akhmatova, Olga Bergoltz, Vladimira Cerepkova, Viola Fischerova, Else Lasker-Schüler, Claire Goll, Sylvia Plath, Ewa Lipska), saiakeran ere baten bat bururatu zait (Angela Davis, Rosa Luxenburg, Ulrike Meinhof, Judith Butler edo Mireille Boulaire hobetsiko nituzke Itziar Ziga edo Virginie Despentesen eredukoen aurrean) eta ez nituzke ahaztuko euskarazko merkatuan periferikoak diren generoak ere.

Balizko bilera hori irekia izan zitekeen, irakurleak joango lirateke, liburuzainak, filologiako eta itzulpengintzako lizentziadunak eta ikasleak, itzultzaileak eta kioskoetako saltzaileak. Gai zerrendan ezinbestekoa litzateke aztertzea zentrala izan den bilduma honek zer harrera izan duen, esaterako argitaletxeen itzulpen politiketan. Oker egon naiteke, baina salbuespenak kenduta uste dut bestseller berantiarrak hedatu direla azken urteotako argitalpenetan. Alegia, linbotik at infernua.

Ondasun publikoa behar lukeen bilduman eztabaidagai litzateke ere liburuen lizentzia, CEDRO bezalako erakundeetatik libro egonik Creative Commons lizentzietarik bat hautatzea dago, sareko hedaketa doako eta unibertsala barne. Papereko edizioak 4-10 euro arteko prezioa behar luke (eta ez 20-24), euskaldunok beti ordaindu behar izaten ditugun bidesariak gainditzeko tenorean. Beste aukera bat hileroko errenta eta ondasunen araberako ratioa kalkulatzea litzateke.

Fase berriari begira, eskergarria litzateke –literatura sistema normalduetan bezala– liburuen azalek ume eta nerabe literaturarako ohikoagoak diren ilustrazio infantilizatzailerik ez balute. Irudi luke erretxindua nagoela baina bilduma hau irakurtzen duten ia guztien iritziak jaso ditut, eta perdoneu, però algú ho havía de dir.

Pentsatzekoa da aholku hauek denak eta gehiago emateko jendea izanen dela, eta nik bezala gratos emanen dituela, inongo batzorde berezitako eskupeko estrarik gabe. Bestela ere erdaretan irakurtzen jarraituko dugu, unilateralki.