Enpresa handiak gobernugintzan
Espainiako Estatuko enpresa handien elkartea –Lehiakortasunerako Enpresa Kontseilua– eztabaida politikoan indarrez sartu berri da Espainia 2018 txostena argitaratuta. Txostenaren helburua gizarteak duen arazorik larriena zuzentzeko ahalegina omen da, langabezia errotik murrizteko dagoen aukera eskasa alegia. Txostenak ez ditu hazkundea eta enplegua suspertzeko neurri zehatzak iradokitzen, aldiz, errentagarritasuna pizteko eta enplegua sortzeko epe ertaineko estrategia ekonomikoak aurkezten ditu. Jakina da, IBEXeko 18 enpresa handiek Estatuko estrategia ekonomikoan eragiten dute, baina oraingoan beren errezeta propioak argitara eman izanak bi errealitate ekarri ditu mahai gainera. Lehenengoa, Estatuko elite oligarkikoak onartu egiten du inplizituki gobernu zentralak orain arte indarrean jarritako austeritate plana porrota izan dela, eta egoera sozialak eta ekonomikoak okerrera egin izanak larrialdiko neurriak eskatzen dituela. Bigarrena, PPren gobernuaren noraezaren aurrean enpresa handiek hartzen dute larrialdiari erantzuna emateko funtzioa. Beraz, Atzeraldi Handiak politikaren ukazio bikoitza ekarri du: kanpotik Europar Batasunak ezartzen ditu ekonomia politikaren irizpideak eta barrutik botere ekonomikoak zuzenean gobernatzeko tentazioa du.
Zorraren zamak eskariaren eskasia edo gehiegizko produkzio ahalmena sorrarazi duela onartu ezean jai dago atzeraldiari buelta eman ahal izateko. Hala ere, txostenaren proposamenak eskaintzaren politiketan lerratzen dira, lehengo lepotik burua alegia. Azter ditzagun horietako batzuk. Txostenak 2018 arte 2,3 milioi lanpostu sortzeko egiten dituen proposamen sortaren sinesgarritasuna hutsaren hurrengoa da, areago datorren tokitik etorrita. Esaterako, langabezia borrokatzeko lurpeko ekonomiaren aurka egitea eskatzen du. Ekinbide egokia litzateke paradisu fiskalen aurkako neurriak eta enpresa handien iruzur fiskala aurreikusiko balitu, baina ez da horrelakorik aipatzen. Ezaguna da 18 enpresa horietako asko paradisu fiskalak eta bestelako ihesbideak erabiltzen dituztela zergak saihesteko. Aldarrikapenak datorren lekutik etorrita, zilegitasun falta nabaria du.
Enpresa handien proposamenen artean ere enpresen batez besteko tamaina handitzea dago. Haatik, Espainiako Estatuan enpresa handienak izan dira azken urteetan enplegu gehien suntsitu dutenak, hain zuzen IBEX 35eko enpresa handiek 200.000 lanpostu baino gehiago ezabatu dituzte azkeneko hiru urteetan. Beraz, tamaina handitzeak eragina izatekotan enplegu galera ekar lezake eta ez kontrakoa. Bestalde, kontu publikoaren gaineko ardura erakusten du txostenak, baina gastu publikoa gehiago murriztea hobesten du, eta horrekin batera enplegu publikoa, jakina. Hemen ere zilegitasun eza nabaria da, izan ere, enpresa handiek Ogasunari ordaintzen diotenean beren mozkinen %3,5 soila ordaintzen diote batez beste, eta gainera etengabe ari dira diru-laguntzak jasotzen edo estatutik kanpo lortzen dituzten etekinak kenkari gisa erabiltzeko arau fiskalak ipinarazi dituzte.
Katalogoa luzeagoa da, baina amaitzeko txostenaren beste zulo beltz bat aipatu behar da: lan merkatua are gehiago malgutzeko aldarria, noiz eta ELGA erakundeak berak argi erakusten duenean malgutasun garaiagoak ez duela bermatzen lanpostu gehiagoren sorrera. Laburtuz, neurriek ez dakarte berritasunik eta enpresa handien kostuak apaltzeko eta errentagarritasuna goratzeko ahalegina dira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Aquest cap de setmana he estat pensant en la paraula 'estètica' i en una frase que deia un amic: “Aquest treball és estètic”. He estudiat l'etimologia de la paraula estètica, que sembla que el seu significat era percebre a través dels sentits en l'origen, i més tard es va... [+]
En els últims anys, el concepte de política industrial ha reaparegut amb força a diferents nivells. L'organització que fos el martell del neoliberalisme, el Fons Monetari Internacional, subratlla en l'actualitat que els mercats han rebut la pressió que els governs prenguin... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
He tingut molts dubtes, independentment que obrís o no el meló. M'atreviré, maleïda sigui! Vull posar sobre la taula una reflexió que tinc al cap fa temps: no és just que la dona que ha donat a llum tingui la mateixa durada que l'altre progenitor. Més ben dit, el mateix... [+]
Estem en una ofensiva imperialista mundial, liderada per la burgesia occidental. La forma que ha adoptat l'ofensiva imperialista és la de la guerra, amb totes les seves variants: la guerra econòmica, la guerra cognitiva i cultural, el lawfare; i, per descomptat, la guerra... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
La veritat és que no sé per què estic escrivint això. En l'ambient conflictiu d'avui dia no es prenen bé aquest tipus d'opinions. És possible que ARGIA no publiqui això, ja que no coincideix amb les opinions que han publicat fins ara (però si finalment han decidit... [+]
El 15 de gener el lobby tecno-empresarial Zeditzak va presentar el seu 6è informe, Euskadi i la Unió Europea, un destí compartit de prosperitat i competitivitat. El neoliberal Think tank , format per experts emergents del món de les finances, va presentar una recepta màgica... [+]
Els euskaltzales movem els nostres peus després del testimoni de la Korrika, per a reivindicar que volem continuar vivint com a poble basc, en favor de la nostra llengua.
Els primers passos els dona la persona migrant que surt del seu país d'origen a Àfrica, Amèrica del Sud... [+]
I un any més, els sindicats ens han organitzat vagues prefabricades. I nosaltres, individualment, decidirem si ens sumem o no a la vaga, sense necessitat de cap assemblea en el centre.
Pel que sembla, el model de vaga que em van ensenyar a mi ja no està de moda. En el meu... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]