Valeriu Butulescu:: Hareazko oasiak (Aforismoak)
Erroteta, 2013
Itzulpena:: Hasier Agirre
“Inor ez da aforismogile bere herrian”, dio ironiaz Catalina Ilinescu Gheorghiuk liburuaren atzealdean. Generoko pieza gogoangarria paratzea baino, kexua agertu nahi digu. Valeriu Butulescuri, antzerkirako egin duen lan eskerga ondo balioetsi baitzaio bere herrialdean, Errumanian, ez ordea, aforismoaren genero literarioari egindako ekarpena. Eta Butulescu, aforismogile garaikideen artean behintzat, autorerik itzuliena da munduan.
Komunismo garaian, artean ekin zion Butulescuk aforismoak idazteari, Ceaucescu agintean zela, eta 1985ean plazaratu zuen lehen bilduma, esku artean dugun Hareazko oasiak, hain zuzen.
Bere lanak ikertu dituztenek diote Butulescuk denen iritziaren aurka doan zerbait balitz bezala aurkezten digula maiz aforismoa; lehen begiratuan onartezina iruditu eta apurka benetako bilakatzen dela. Adibidez: Urtero igarotzen dugu, oharkabean, gure heriotzaren eguna. Edo: Argiaren abiadak, azkarrena dela ere, inoiz ez du gaindituko iluntasunarena.
Badiote, halaber, Butulescuren arrakasta ulertzeko aforismoaren ezaugarri nagusia hartu behar dela gogoan: generoa gogoko duen irakurlearen pazientzia askoz ere txikiagoa dela beste edozein generotakoa baino. Eta Butulescuk, liburua hasi eta buka, ondo harrapatzen ditu denak amuan. Horra astindua eman didaten bi adibide: Sinesten dut eboluzioan. Nire hilotzaren beldarra naiz. Bigarrena: Belaunikatzen bazara, egonkortasuna handiagoa da.