Bi Bideek Ikastolen Herri Mugimendua Deuseztera Daramate


2021eko uztailaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Floren Ostolaza Donostiako Ikastolen Elkarteko lehendakariarekin.
Bi Bideek Ikastolen Herri Mugimendua Deuseztera Daramate
Joan den asteko elkarrizketari segida emanaz, Floren Ostolazarengana jo dugu honetan, ikastolen munduan buru-belarri ibili den gizon batengana. Elkarrizketa hasi aurretik esaten zigun hemezortzi urte zituelarik, jadanik, Nafarroako ikastolak pintatzen zituela eta ordutik ikastolen mugimenduan gero eta murgilduago. Aitor ikastolaren sorreran, Zurriolan, Barandiaranen,... Eta gaur egun Donostiako Ikastolen Elkarteko lehendakaria da. Eta Zurriola ikastolako lehendakariorde gainera, federazioan ere lankide, Barandiaran ikastolan ere bai,... Zurriolako bilera batetik irteten harrapatu dugu eta bertako instalazio apartak ikusteko aukera izan ondoren, elkarrizketa atsegina.
Igaro berri den KILOMETROAK 83.aren arrakastak bideratzen gaitu elkarrizketara. "Kilometroak zertarako ? galdetu du baten batek. Hor izan dute erantzun egokia. Zertarako? Ba...egun bat, hori bakarrik... eta hori guztia. Euskararen aldeko egun bat. Urte osoak behar lukeela euskararen aldekoa? Bai, baina hau ere bai. Euskararen alde jende asko dagoela agertu. Eguna ondo igaro. Euskal kontzienizia landu...Gogoz hartzen du hitza Florenek eta poza dario Donostiaren erdi erditik igaro den «Kilometroak»-en arrakasta aipatzean.
Hala ere ez du egun pozgarri batek ikastolen etorkizunean ageri diren une latzak ahazteko aitzakia haundirik ematen, eta guk geureari heldu behar.
ARGIA.- EEPA eta EIKE, hor deude bi bide ikastolen gaurko egoerari irtenbide desberdinak agertzen. Zer dereizkiozu bi ikuspuntu horiek sortzen duten egoerari?
Floren Ostolaza.- Bai batak eta bai besteak planteiatzen dituzten bideetan, nola edo hala biak mugimendua instituzionalizatzea bilatzen dute eta herriari ikastoletan duen ahalmena kentzea datorkio hortik. Ikastolak administrazioaren esku geratzea bilatzen dute biek azken finean eta hortik herriak gaur egun mugimendu honetan duen partizipazioa ahultzera doa. Gurasoen partizipazioa esatea ez zait neri gustoko, herriarena da. Herrikoi mugimendu bat osatzen dute ikastolek eta bi bideetan herri hori aparkatuta gelditzen dela iruditzen zait
Euskal Gobernuak edo espainol gobernuak eratuko du hor dena, "concurso de méritos" eta horrelakoekin eta direktoreak, zuzendariak, izango dira jaun eta jabe. Oso eskema autoritarioa bilakatzen da. Direktorea duk mandatari eta horrek esaten duena egiten da eta punto. Edozer ganza egiteko hari eskatu behar zaio baimena eta hark estatuaren izenean ari denaren aitzakiaz...baina noski, diru hori herriarena da...
A.- Hortaz, zuri hasiera hasieratik bi irtenbide horiek ikastolen herri mugimendua deusezten dutela iruditzen zaizu, eta ez zaude ez batarekin eta ez bestearekin.
F.O.- Hori da, eta hori horrela dela biek onartzen dute. Eusko Jaurlaritzak EIKEn, bai, planteiatzen du partizipazio mota bat, baina gaur dagoenarekin konparatuz oso da hila. Eta beste bidetik, gaur eskola publikoak nola dauden ikusiz zer esanik ez. EEPA-k, noski, hor barruan sanu eta barrendik borroka egitea planteiatzen du. Eskola publiko barruko borroka beharrezko horri nik baietz esaten diot baina ez ikastolak hor sartuta. Zeren gaur egun ikastolak etsenplu bat bait dira eskola nazionalentzako. Eta zergatik, honaz, txarragoa den maila batetara jetxi? Egin behar dena, eskola publiko horiek aldatzea da. Une honetan mugimendu bat planteiatzen bada euskaldunak eskola publikoetan sartzeko eta hortik Euskal Eskola Nazionaleruntz borrokatzeko, ni horretan nago. Baina ikastolek gaur daukaten herri mugimenduarekin hor sartzea gaizki iruditzen zait. Oso gaizki.
EIKEn sartzea ere gaizki iruditzen zait, azken finean Eusko Jaurlaritza gaur ikatoletan dagoen magimendu bizi hori kontrolatzera joango delako piskanaka piskanaka. Baina oraingoz zaila izango dute hor dagoen ahalmen hori kentzea.
Azken finean hala ere EIKEren aurreko kakoa zera da, Eusko Jaurlaritzak hau planteiatuko duela: zuek askatasun osoa duzue EIKEn sartzeko edo gaur egun bezala jarraitzeko, baina EIKEn sartzen bazara diru gehiago emango dizugu. Eta orduan, horren aurrean ezin inuxenteak izan etajende gehienek hori dela eta, sanzearen alde jo beharko du.
A.- Errealismoara jetzen duzula nabaria da, ondorio inmediatoetara. Hala ere bi bideen gorabeherak aztertzea eskatuko genizuke.
F.O.- Beste gauza bat ere esan behar da. Gaur egun ez daude bi alternatiba: EIKE eta EEPA alegia. EEPA-ren ahalegina Eusko Jaurlaritzak posibilitate hori onartzea zen. Baina ez du onartu honek. Lege aldetik aukera bakarra geratzen da orduan: EIKEn sartu ala ez. EEPAren alternatiba gaur egun asmo bat besterik ez da.
Baina zera gertatzen da arazo honetan, «ley de bilinguismo» delakoarekin gaurko eskola publikoetan irakasle euskaldunak sartzeko eskubidea badago, baina hor ohiturak, izakerak eta abar daude. Eskola berean euskara eta erdara ematearen esperientzia egin beharra dago, hori da bidea, baina orain arteko esperientziak oso txarrak izan dira; eta txarrak euskararentzat izan dira, noski. Inuxentekeria litzateke pentsatzea euskara eskola eskola publikoan sanu eta jadanik gauza egina dagoela, eta ez, zeren erdara da nagusi eskola horietan, euskara atzean geratzen delarik. Plangintza osoa erdaraz planteiatzen da.
A.- EEPA bidea defendetzen dutenek–hori zioen hain zuen orriotan joan den astean Tasio Erkizisk–«bi komunitairen» arazoa aurpegiratzen diote EIKE alternatibari. Bide horretatik alegia Euskal Herriko bi komunitate berezien arteko zatiketa indartzen dela.
F.O.- Arriskua badago, noski, baina horrekin kontatu behar dugu. Bi komunitateak hor daude. Hori ezin dezakegu ahaztu. Eta elkarren arteko borrokan gainera. Alde horretatik borroka orokor bat egin beharko dela badakigu. Baina ikastolen aldetik oraingoz euskara defendatzeko egiten da borroka. Erresistentzi jarrera batekin. Ez gaude aurrera jotzeko egoeran.
Guk Donostian egin dugu esperientzia bat Sagues auzoan. Hor hiru linea sanu genituen iaz eta aurten bi linea, bainan guztiz minorian egoten dira, eta hori ikusiz, guk, daukaguna mantendu nahi dugu, apane ez baina mantendu. Oraindik ere erresistentzi jarrera batean.
Horregatik Lanbide Eskola egin zenean euskaraz bakarrik egin zen, eta orain eskatu dugun BUPeko zentro publikoan euskarazkoa soilik izan dadila eskatu dugu, ez nahasteko erdarazko publikoarekin, giro euskalduna lortzeko.
A.- Baina printzipioz zuek ere Euskal Eskola Publikoaren alde zaudete,ezta? Uztailean Donostiako Udaletxeko pleno batera aurkeztutako puntu batzuei zuek erantsitako puntu batek hala zioen: «o) que en tanto no se produzca el cambio en las Escuelas Públicas se solicite por este ayuntamiento al Gobierno Vasco la GRATUIDAD de las ikostalas de Donostia con el modelo de cogestión actual y control público. Pudiendo ser esto el inicio de la UNICA ESCUELA PUBLICA VASCA».
F.O.- Nik horrela ikusten dut gauza. EEPAren planteiaketak gauza positibo asko dituela? Noski baietz. Eta hemen gehienak, pribatuaren aldeko dagoen minoria bat ezik, Eskola Publiko Euskaldun baten alde gaituzu. Baina eskola publiko aldatu baten alde. Ez oraingo ereduarekin. Hortaz, gaur egun gauzak dauden eran egonaz, EEPAren irtenbidea errore haundia iruditzen zait. Beste alderdi positibo asko ikusten dizkiot, noski. "Bi komunitateen" aurkako mugimendua hastea etabar. Baina garantia gehiagorekin hasi behar dugu horretan. Indar gehiagorekin.
Hala ere EEPAkoek diote ikastolak bere horretan geldituko liratekeela, juridikoki batuko balira ere, erabat euskaraz...
F.O.- Baina legeak ez du hori kontenplatzen, hor dago koxka. LOCE legea hor dago, eta sozialistek ateratako azken legea, eta garbi ikusten da mugimendu hori ez dagoela garantizaturik; hor arrisku haundi bat dago.
Neretzat garrantzia haundia duena zera da, euskara benetan herrikoia izan dadila. Jende guztiak izan dezala hezkuntza euskaraz egiteko posibilitatea. Horren aurrean zein oztopo dago ikastoletan? Irakasle aldetik nahiko ondo daude ikastolak,... giro aldetik ere bai. Orduan zein da arazoa? Dirua. Hortaz ez EIKE eta ez EEPA. Dohaintasuna ikastolentzat dauden daudenean. Hori onartu behar litzateke. Eusko Jaurlaritzak hori onartzeko ahalmenik badu jarri ditzala dohainik ikastolak. Orduan lortua daukagu denontzat izatea, eta baita herrikoi mugimendua mantentzea ere. Baina podereak beti nahi izaten du kontrolatu eta horri erantzuten dio ezetz.
A.- Bi bideei kritika eginaz, bsina gaur egun eragozpen gutxien dituen bidea hartuz, badirudi EIKE baldintzatuaren bidea defendatuko zenukeela.
F.O.- Nire jarrera pertsonala EIKEri ezetz esatea litzateke eta denok ezezkoa emanez gero Eusko Jaurlaritzari beste lege berri bat egin eraztea. Baina ez da hori gertatuko tamalez, ez gaitezen inuxenteak izan, zeren ikastola dexente egongo dira «ba bueno, sartu egin beharko diagu» esango dutenak.
Hori horrela izanik ikastolen aldetik baldintza batzuk jarri ziren EIKEren aurrean, horrela adibidez, Asanblada nagusi izatea nahiz eta Eusko Jaurlaritzako ordezkariak barne egon, eta D modelua mantentzea toki guztietan, -baina ez dituzte baldintza hauek onartu. Baina argi dago gaur egun presupostuaren 45 lortzen badugu eta 70 jasoko dugula esaten badute ikastola asko horra joan beharrean aurkituko dela.
Baina beste arazo batzuk ere badira ez EIKEk eta ez EEPAk argitzen ez dituztenak. Adibidez, erdal ingurugiroa nagusi den herrietan sei urteko haurrek euskara tresna bezala lasai menderatzea nahi bada eskolaurrean gelak ezin dira hogeitamarrekoak izan, hamazazpi edo hogeikoak izan beharko dute eta horrek kostuak asko igotzen ditu. Eta arazo hauen aurrean lekuan lekuko erabakiak hartu behar dira: Eta programaketa arloan ere gaur egun ikastoletan gai bereziak sartu behar dira, musika, gorputz-adierazpena, etab., eta gai hauek sortzen duten kalitate gerhitzearen aurrean zer gertatzen da?
Horregatik nere ustez, ez bata eta ez bestea baizik eta beste gauza bat litzteke nere jarrera pertsonala. EIKE bidetik, orain, zoritxarrez ikastolak ghetto bat bezala planteiatu dira. Baina horren aurrean mantendu dezagun daukaguna era onenean hau aldatu arte: Eta nola aldatu? Hordago kakoa. EEPAren bidetik? Ala EIKEn sarturik? Bi bideak irekiak eduki behar lituzkete ikastolek, baina zoritxarrez lege aldetik EEPAri ezezkoa eman diote. Eta hortaz ez daude bi bide.
L. BASTIDA
26-28

GaiezGizarteaIrakaskuntzElkarteak
GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
PertsonaiazOSTOLAZA2
EgileezBASTIDA1Gizartea

Azkenak
Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Gemma Piérola
“Historiak ezin du ezikusiarena egin gu protagonista garen eguneroko arazo horien aurrean”

Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]


Añube
Elkar besarkatzeko musika

Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


Eguneraketa berriak daude