Toki Eder - Diputazioa: Arazo Baten Zergatia


2021eko uztailaren 23an
Toki-Eder ikastolari buruzkoak
Toki Eder - Diputazioa: Arazo Baten Zergatia
Artikulu hau inprentan sartzerakoan, Urtarrilaren 3an hain zuzen, zenbait aldaketa eman dira arazo honetaz; izan ere Toki Ederko guraso eta umeek Irailaren 23an ekin zioten itxaldiari, Abenduaren 29an eman diote bukaera. Itxialdian ehun bat egun denetara.
Guk arazoa konpon aurretik eta irtentidea nahiko urruti ikusten zuten une batetan, ondorengo elkarrizketa egin genien Toki Ederko gurasoei Lakuako Ikastolan, eta baita Diputazioko arduradunari galderak bidali erantzuna eman ziezagun.
Arazoa zorionez konpondu da eta hilabete honetan bertan hasiko dira klaseak Diputazioaren babespean. Dena dela interesgarria deritzogu saltsa-maltsa guztian ahal dugun neurria argitzen laguntzea, guztiz interesgarria baita experientzia hau. Hemen duzue, beraz, elkarrizketa, gurasoei eman diegu hitza, eta kontutan ukan hau arazoa konpondu baino lehen dagoela egina.
Toki Ederko Gurasoekin Mintzo
Guraso ezagun baten bidez ailegatu ginen Lakuako ikastolaraino ostiral arratsalde batetan; kotxe pilo bat kanpoan, umeak korrika, jolasean; eskilarak igo ondoren "egongelara" sartzen gara. Ikasgela bat izateko eraikia izan zen gela. Han guraso batzu dauzkagu kartetan, zerbait prestatzen afaltzeko,... beren ekintzetan.
Elkarrizketa bat egin nahi geniela eta, batzu prestatzen eta biltzen diren bitartean ikasgelak erakutsi dizkigute; gurasoek egindako zurezko mahai ta aulkiak, beraiek pintatutako harbelak... "Ikastola bukatu gabe zegoen eta guk egin dugu hemen dagoen guztia", esan digu guraso batek harro.
Logelak eta, miatu ondoren bulegoan sartzen gara, hau ere beste ikasgela bat zen, guraso batzu daude iadanik aulkietan zain. Magnetofoia gertu jarri bezain laster lotu gatzaizkio mintzatzeari.
A.- Konta ezazue arazo honen historia, nola sortu zen, zergatik, etabar.
T.E.- Historia luzea da, bi garaitan banatua. Francoren garaian bata, orduko arazo guztiekin gaur egun Olabide ikastola dena sortu zen, eta gero Diputazioko ikastolak daude, garai hartan eraikiak ere Olabideri indarra kentzeko asmotan. Ikastola horien buru Bisitación Oiartzabal zen, eta gaur egun hor irauten du orduan baino botere gehiago duela PNVri esker.
Egoera hartan eta Diputazioko ikastoletan irakaskuntza dohainik izateko- aukera ikusirik, zenbaitek euskararen berreuskalduntze prozesoa hortik zihoala ikusi zuten eta Diputazioko ikastoletan sartu. Hasi hasieratik eman zen bereizketa bat honako ikastola hauetan, Diputazioarekiko funtsionariadoa a "Durana"n sartu zuen Diputazioak, eta beste batzuk ordea loia, garaje eta horrelakoak jasan behar izan zituzten; pixkanaka pixkanaka elkar antolatuz, erreindibikazio batzu eskatu zituzten, hots, irakaskuntza euskaraz kondizio onetan eta ikastola Diputaziopean egotea, hau da, dohainik, etabar. .
Iaztik aurrera, helburu hauek erdietsi ondoren hain zuzen, eta inorekin mintzatu gabe, andereño eta sikopedagogiko taldearen bidez modelo linguistikoak ezarri zituzten. Horren ondorioz gurasoak sakabanatzen hasi ginen. Guk uste, modelo elebidun horiek ez dute balio, bigarren hizkuntza bat ikasteko daude eginak, kopiatuak; ez dute balio Euskal Herriko lehen hizkuntza den euskara berreskuratzeko.
Gurasook antolaturik, ekintzen bidez, nazioartean eta mundu guztian onartua dagoen eskubide bat esijitzen dugu, Euskal Herrian irakaskuntza euskaraz hain zuzen. Diputazioak ordea, erdal giro batetan kokatzen garela eta, hau ezinezkotzat jotzen du. Baina hori gezurra da, oraintxe bertan gatoz Lizarrako ikastolatik eta haiek geu baino egoera txarragoan daudelarik, ikastolatik erdara baztertzea lortu dute.
Egun eta hemen daukagun antolaketari esker, klaseak aurrera ateratzen ditugu gurasoak irakasleak bilakatuz, irakasle bolondresak ekarriz,... eta esan dezakegu inolako zalantzarik gabe, geure umeak beste ikastoletakoak bezain ongi edo hobeki daudela.
Diputazioaren jokaeraz zera esan nahi dugu, publiko aurrean eta gurekin ez duela berdin jokatzen; negoziatzeko prest dirudi jende aurrean, baina hori gezurra da, ziria sartzen ari da.
Alhoko guraso batek hartzen du orain hitza:
T.E.- Arazoa sortu zen Diputazioak bere hitza jan zuenean; irakaskuntza euskaraz nahi dugu eta ez nahasketak.
Orain arte isilik egondako guraso serio haiek hitz jarioa etengabe daukate, bota isildu bezain azkar beste batek ekin dio hitzegiteari.
T.E.- Planifikaziorik eza nabarmena da, eta egun irauten du.
T.E.- Itxurapenak ari dira egiten, ez dute gurekin mintzatzeko asmorik, eta hau ez balitz horrela, zuen aldizkaritik, "Argia"tik dei egiten diegu gurekin debate batetan parte hartzera.
T.E.- Diputazioa beti ibili da aitzakiak bilatzen gure aurka jokatzeko; eta geuk aurkakoa erakutsi bezain laster beste aitzaki bat bilatzen dute; azken hau HBk maneiatzen gaitula.
A.- Zein da arazoaren egoera?, zein da oraingo egoera?
T.E.- Kurtsoa aurrera ateratzen ari gara, elkar antolatuz hemengo ikastola honetan, ia ia bukatua zegoen ikastola hau hartu genuenez gero zenbait lan egin ditugu; esate baterako kristalak ipini, argia, kalefakzioa, ura, musika umeentzat, mahaiak eta aulkiak ikasgeletan, logela eta egongela atondu..., Hortik at, kalean aurrera ari gara gure borrokarekin, manifestaioetan, paperak banatzen, Kilometroetan, Durangoko azokan,... toki askotan egon gara, geure antzeko ikastola batzu eta, ikusi ditugu. Baina guretzat laguntzarik handiena klaseak antolatzeko orduan izan da, irakasleak lortu ditugu, maisu-maistrak, euskara ondo menderatzen dutenak,... ordu batzu gurekin igarotzeko prest daudenak, alegia. Horrez aparte guraso batzu ere klasea ematen ari dira... eta orain ari gara balantze bat egiten; horren ondorio gisa esan daiteke gure umeek bai euskara, bai irakaskuntza orokorrean, aurrerakada ederra egin dutela. Pozik datoz, jolas egiten dute; gurasoekin batera daude... Oso esperientzia positiboa da, eta klasetik kanpoko ekintzak ari gara prestatzen; ibilaldiak, gimnasia, abestiak, Olentzeroa,...
T.E.- Umeak programazioan oso aurreratuak doaz, ez dute urtebete bat galdu, asko ta asko aurreratu baizik; lehen baino gehiago ikasten dute. Bisitación hemen izan da eta harrituta gelditu zen hemengoa ikusterakoan, ez zuen espero honako hau, eta gainera beraienekin parekatuz gure umeen aurrerapena onartu zuen.
A.- Arazoa zertan den nahiko garbi daguelarik, zuek zer nolako irtenbidea ikusten diozue?
T.E.- Guk nahi duguna hitzegitea da, posibilitateak ikusi,...; baina argi dago gurekin amaitzera dihoazela, gainera oso gogorki nahi gaituzte eraso, baina geuk nahi dugun gauza bakarra negoziatzen eseritzea da, besterik ez. Eta hori beraiek irakaskuntza kentzearekin mehatxatzen gaituztela; hori, hemendik esaten diegu, ez da irtenbidea; negoziaketaren bidetik dago arazo honen konponbidea.
T.E.- Diputazioak beti nahi izan du modeloek elkarri aurka egitea, lehen intentatu zuen; gero ezin izan zuenean hori lortu, berriz intentatu zuen indarrez. Beti esan dute desalojatuko gaituztela eta, baina nire ustez ez dira ausartuko oso neurri txarra delako jende aurrean eta guk eskatzen duguna ez da hain grabea, hots, denok batera ikastola batetan (B modeloa ikastola batzutan eta guk nahi duguna, D, beste batetan). Modeleak nahasi gabe eskatzen dugu, eta hori eskatzea ez dut uste beste munduko gauza denik. Baina hor ikusten da garbi ez dutela ezer jakin nahi gurekin.
A.- Zeuen eritziz luzerako doa guztiau edo laster konponduko dela pentsatzen duzue?
T.E.- Ez dakigu, baina horrela jarraitzen badu, datorren urtean hemen hasiko gara berriro.
Gabonetako oporrak hartuko ditugu, ez dira klaseak emango, baina joku ta horrelakoekin segituko dugu hemen. Hasieran esan genuen -erdi txantxetan– Txanpaina ta mahatsa hemen hartuko dugula, eta dirudienez horrelaxe izango da.
T.E.- Guk ez dugu hau utziko kondizio batzu eman arte; ikastola batetan denok eta euskara hutsez, alegia. Ez badigute ematen ez dugu utziko. Eta botatzen bagaituzte beste tokiren batetan sartuko gara; hau garbi daukagu hemen gauden guztiok.

Xabier Etxaniz
17-19

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezETXANIZ3Gizartea

Azkenak
Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Aroztegiari ezetz esan dio jende oldeak Iruñean, eta auzipetuen absoluzioa eskatu du

Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]


Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Eguneraketa berriak daude