Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk


2021eko uztailaren 28an
Tomas eta Basilio Etxebarria artzaiei elkarrizketa
Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk
Beste urte ashon-letz aurten-be igaro doguz egon batzuk, ez nai genduban beste, Gorbeyako artzayen artian.
Mendi guztiak dira guretzat atsegingarriak ta batezbere Euskalerrikuak, bana mendi onek ba'dau beste zerbait bizkaitarronizat heste mendiak extabena, eta ez mendigoizaleontzat baharrik, zaletasun. ori ain biotzeratuta eztaukenantzat-be. Asko ezagutzen doguz gure errian, urte gaztian Gorbeya baño beste menditara urtetan eztabenak. Ain dira Gorbeyako mendiak garbi ta alayakl Bertaratutzeko igaroten doguzan nekiaren. ordaña, edonon aurkituten dogu mendi aletan.
Azpaldiko urtiotan bana, urtian bano urtian abere fitxiago ikusiten izan dogu mendi orren belardi ederretan da, gitxl edo asko ba'genkian zerraitik zan aldakuntza ori, bana nayago genduban artzayak esan leuskuben arazo orretzaz, gure irakurliari esan dautsegan. Orretarako barriz, nor egokiagorik Gorbeya'ratutzen diran guztien adizkidia dan Etxebarria'tar Basilio bano?, bera dalako urterik geyen darnana mendi ayetako artzaitzan. Orregaitik Basilio ta Tomas anai biyakaz ergizki bat atera-ta jezarri Fera ginerra ganian da, asi gera izketan:
–Basilio, adizkide zarra bet. izan-jatatsegin zukaz- itz eitia Gorbeya'dalata inork bano obeto ezagutzen dozulako menditartean, bada gaur itaun batzuk egin biar dautsudaz ZERUKO ARGIA euzkerazko astekarirako; ayen irakurliak jakin dayen Gorbeya'ko goraberak.
–Itandu-ba naidezone, pozik erantzungodot-eta, batez-bere euzkerazko periodikurako izan ezkero.
–Zenbat urte daruazuz artzaitzan mendi onetan?
–Irurogoi ta bi inguru.
–Zenbat urte daukuzuz ordu ban-ba?
–Irurogei ta sei dodaz lopoan.
–Zelan-ba orren gazterik as zintzan artzaitzan?
–Ba, lau urte egin baño lenago, neure aita zanaz etorri intzan-da, geyago emen izan naz ardia'ren atzian, udan erriko ikastolan egiten nebazon egunetan izan exik.
–Orduban, artzai'rik zaarrena izango zara alli onetan?
–Bai, urtiagaz eta artzaitzan-be.
–Ba'dira ia berrogei urte ain maite dadan mendi anetan exagutzon zaituzala bana eztakit ziur, zeanuritarra zera semez?
–Bai, jayo Zulua auxumen da bizi Lizartza'n, itusiten dezonez jayotzez ta biotzez naz zeanuritarra, bana odolez geyena gipuzkotarra.
–Zuk datizunletz, nik-be bado aita zanan aldetik gipuzkoar odola, bana bardin-da gipuzkotar edo bizkaitar - edo beste edozein euskal, lurra lekua izan euzkotarra ta euskalduna izan-ezketiño. Zenbat artzai zerate Gorbeya'n artzaitzatik bisi zeratenak?
–Bizkai-alderdian ogai ta iru eta Araba aldian zior-ziur extatit baña gure alderdian baño gitxiago.
–Zenbat ardi inguru baboitzak?
–Txiki ta andi batez-beste berreun.
–Eta beste abere edo ganaduak?
–Eztago ain erraz jakiten, ikusiten dozanez ainbat zaldi, zaso-bei ta anutz, bana lenagoko laurenikbez.
–LenagoLo laurenik eztagola esan dozu ta orretzaz itandu naileuskidat zerbait: zenbat artzai zagoz len baho gitxiago?
–Amabost edo amasei Bizkaialdian.
–Eta zenbat abere giexiago?
–Arditan batarrik, ia irumilla bai. Zaldi ta bei, beste bi milla inguru eta eutzetan bost-eun baño geiago.
Ikusten dogunez, irakurle, abre mordo ederrak gitziago Gorbeya'n bakarrik. Gaztaya ta okelia merkatutzeko ezta ori biderik egokiena.
–Zer da ainbeste abere gitxitutze omen erroba?
–Mendian zabiltzanak igarriko dozubeta uste dot zein dan erroba daukana: piñu zatarra. Udan polito gabiltz emen goi aldian geure artaldiekaz, baña neguan, edurra parra-parra jausten asten danian...? eztaukagu gure ganaduenizat mendi garbirik, larren guztiak, ia zortzireun metrorako pinuz eztalduta dagazalako, ta pinu-artian estabelako gura aberiak, batenbére ardiak.
–Bai alantxe'da Basilio, zuk dinozun pinudiek edo lerdoitzak dirala-ta, extago ia Bizkaiko mendietan abererik eta, lazter ez baserririk-be. Udan ikusten dexu aurrerantzian artzaitza?
–Bizkai'kua beintzat txarto`beste jardun-era bat émoten ezpa-dautse uesabak euren mendiari: orain gagozen artzaijakaz amatuko-da Bizkai-ko artzaitza Ta begiratu zegaitik, artzaitzatik biziteko, berreunbat ardi biar dira eta orretako artaldi bat millak ogerleko asko baliodaus, bana, txarreda mendi garbirik expadago, zeian gobernau (jaurtu) artalde ori? Gure gaztiakbe, orretara itusi dabe, ta jakiña, naiago dabe lantegi batera lanian juan egonaroko sarije erabazten, lan egitea baño beste buruko min edo ardurabarik.
–Tamala-da, egija-da ta, exir leuskiogu ezer egin. Zuk jarraitu orain arte ardiak zainduez, zeure artzai lagonari ta Gorbeya'ra datorzan guztieri ardua edo garagar. dua saltzen Mendigoizale Bazpatza' ren atergian, refugioan.
Ori egingo dogu gure emazte ta semiaren lagantasunaz, Jaungoikua'k osasune emoten dauskun arte...
BASAJAUN
Etxeberriaitar Basilio ta Tomas artzai anaiak ta...
...Basan juan.
7

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
PertsonaiazETXEBARRIA1
PertsonaiazETXEBARRIA2
EgileezBASAJAUN1Ekonomia

Azkenak
Frantziako Estatu Kontseiluak Palestinak irabaziko du Kolektiboaren desegitea onartu du

Okzitaniako Tolosako elkartea da aipatu kolektiboa eta Frantziako Gobernuak dekretuz desegin zuen 2022an. Orain Estatu Kontseilua gobernuaren erabakia egokia dela berretsi du.


Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Eskoziako Lur Garaietan otsoa sartzea klima-larrialdirako onuragarria izango dela iradoki dute

Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]


Ágredok dioenez, zortzi bat ordu eman zituen ziegako zoruan etzanda Ertzaintzak ospitalera eraman aurretik

Karen Daniela Ágredok dioenez, atxilotu zutenean berak ez zuen ertzainik zauritu, haiek lurrera bota zuten eta konortea galdu zuen. Ondoren, Ertzaintzaren komisariaren zoruan iratzartu zen eta handik ospitalera eraman zuten.


Hiuzz + Bloñ + Adur
Lete ravero bat Iruñean

Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).

--------------------------------------------

Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]


Lorpen baten berri: Nafarroako Museoan Irulegiko Eskua euskaraz bisitatu daiteke

Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]


Bideojokoen erabilera handitu egin da helduen artean, Ipsosen arabera

Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.


Osasunbidean 11 medikuk 17.000 euro irabazten dituzte hilero

Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.


2025-02-21 | Euskal Irratiak
Boliviako laborari talde bat sustengatuko dute Xiberoatik

Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.


“Oldarraldi faxistari” galga jartzeko deia Errenterian

Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]


Eguneraketa berriak daude