Kanta Bi


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Manex Pagola, Martxelin, Joku eta Panpin, "Kanta-bi" ikuskizuneko partaideak
Kanta Bi
Kanta-bi ikuskizuna Manex Pagolak, Martxelin-ek, Jokuk eta Panpinek muntatua dute eta Ipar Euskaditik zehar ari dira emaiten Elegotik ere bai: orain arte Alkizan izanak dira eta arrakasta beroena erdietsiz. Bainan hegotik zinez hasi baino lehen hemendik- baste ainitzetan bere espektakuloa jenderi eskaintzea pentsatzen eta espero dute.
Manex Pagolarekin Izanak Gara Eta...
Z.A. Zerk bultzatu zaituzte horrelako ikuskizun baten muntatzera?
-Gauza buruan hartuz, Kanta-Bi-rekin besteei eskola eman ordez, elkarrekin nahi dugu momentu goxo bat pasatu. Iparraldean izan diren ikuskizunak: "Ortziken", eta batez ere "Piper-Beltx" (Xuberoko gazte batzuek egina eta "Zirikan" abestitik at, KOMEDIA ere-sartu dute; guk ere hala egin nahi izan dugu. "Zirikan"ek bereziki "sketch" oso onak ditu.
Gure ikuskizunean nihor ez daiteke neutro gera. Ikuskizunaren momentu batean publikoa komitatzen baitut eta eskuz erakusten ditut... Bai, garrantzizkoena, eta taldean denok bat gatoz, eta da: momentu goxo bat denok elkarrekin pasatzea. Gure arrangura ez da musikaren aldetik gauza bukatu bat, hauta bat emaitea; gure ahalak egiten saiatzen gira; bainan areago antzerki kantatu bat da. Gure helburu edo xedea Jendeak berak jadaniksbadakiena gogoratzea da.
Nik badakit populua gurekin bat datorrela, halere, elkartasunean "Kanta -bi "ikusi behar du: batasun bat badela; gure kulturaren aberastasunaren batasuna. Guk "Kanta-bi"-rekin ez dugu deus asmatu baizik jadanik badagoena dugu presentatu gure herrian momentu bat aurkezten dugu eta guk- herritik xehetasun batzu azpimarratzen eta erakusten ditugu. Guztia gure herrian badago. Eta herriaren hurbil geratzekos beti eskatzen diogu entralegoari tablaren gainera jitea, eta orain arte beti norbaite igo da: Alkizan 30 haurrek kantatu eta adinekoek soinua jo zuten:Behorlegin gazteak kantatzen aritu.
Z A. Herriaren hurbil geratzea da, beraz, garrantzizkoena?
–Ez dezagula ahantz Europako herrietatik Euskal Herria dela abestia herriaren gain pausatzen duen herrietarik bakarretako bat.
Batzuek eszena hartzen dute eta. herriarendako arrisku handia dira; gaur ikusten da . Horrela jokatu nahi dutenek espektakulo hobea, beti eta habeagoaren aitzakiz, musika habearen aitzakiz, publiko "ikasiagoa"ren aitzakiz, kopiatu besterik ez dute egiten; gure kultura zapaltzen dute beste kultura zapaltzailearen kriterioak, norinak hartzen baitituzte eta hortik.. heldu da gure herrian "vedettak" (beti artista ez direnak ) sortzen ari direla.
Beste batzuek aldiz herritarrentzat ez. dira arrisku batere.
Z.A. Euskal Kantaren arloan sartzen gara hor...
Bai, hain xuxen "euskal kanta berriaz" bi hitz erran nahi nuke.
Oraingo kantari batzuek berritasunak asmatzea, modarekin egoteko egitea nahi dute..Hartarako komertzializazio izigarri bat harrapatzen dute, bide guztiekin; azkenik euskal kantua trafikaturik; saltse izugarritan ibilia publikoari agertzen die.
Taldeko guztiok horren kontra gara: horrenbeste abesti eta abestien barneko neurriak kanbiatu baitira, erritma aldatu bateriari lotzeko edo orkeztrarako, barnetik, kanbiatu... Bide horretan joanez, gure abestiaren oinarrizko HARIA~hausten dugu horresbaste harrabotsez; gure musika pobretzen ari da.
Baserritar bat, berriz abalges gabe taula baten gainean abesten ikusiko duguhrik, orduan bai, berriz mintzatu ahalko gira egiazko euskal abestiaz.
Orain zorigaitzez abotsagabeko jendea, eta honi edo hari abestiak hartuz komertzio baten betegailu, eginkizuna betetzen; azkenik inporta edos axola zaiena abestia "saltzea"; ontsa saltzea da.
Z.A. Komertzioz ari garenez; zuk uste duzu artistak sosez ontsa pagatuak eta lagunduak direla?
–Lehenbiziko "vedetta" ez da nahi ta nahiez artista bat; eta bigarrenik abeslariaz bestalde maila berean bertsobriak eta rnargolariak sartu nahi ditut bereziki. Maila berean zeren margolaritza nornahik ikusi eta uler bait dezake: herriak aski edukazio baitu.
Abeslari eta bertsolariek izugarrizko lana egin dute, etasegin dezakete esprezio bide azkarrak eta pribilegiatuak dituztelako.
Nola lagunduak dira lan horretan? Nere ustez azkarrean jende hau erraraino baliatua izan da azken urte hauetan Eta dena politikagizon edo partidu ordaintzeko, dena diru biltzeko, dena politikaren oihartzunean. Esplotazio handi bat izan da: nik abeslaririk ez baitutsezagutzen bere biziasabestitik egiten abal duenik. Salbuespen bats edos beste izan daitezke; bainan abeslariei bere lanaren SARIA ez baitzaie eman.
Ohartzen naiz kanpoko kantari batentzat zernahi diru, publizidade arriskatuko dela eta indirektoki, hortik erakutsi nahiz bezala, KRISTOREN kantari onak direla!!! Bainan tokikoak gure herrikoak edo ez dutela hainbat balio, edo nabi eta nabiez militante izan beharra. Hor ikusten dugu ez direla medio berdinak hartzen. Nola sinetsi orduan epel batek gure kulturak bertze baten balio berdina duela? Nondik, nola esplika gaur kantaldiek ekartzen duten beberakada? Neretzako aski ezagunak diren Maite Idirin bat, edo Lertxundi bat; edo Estitxu bat, edo Iñaki Eizmendi batek bretoin edo katalan, edo hego Ameriketako edozoin abeslari bezainbat balio dute. Erranen ahal dut horiek baino hobeak direla, gureak baitira eta gureak kanpoan ibiltzeko gai direla, guk lagunduko bagenitu.
Lehen erran bezala kantaldiak beherakada handiak jasan ditu, eta esplikatu beharkos zergatik...diskaetxeen, euskal diskaetxeen berri ere jakitean esplikazionen parte bat ere aurkituko dugu, bai eta ere gure esku diren euskal irrati etxeen jokabidean ere!
Z.A. Nola ikusten duzu beraz euskal musikaren etorkizuna? Nor eta nola bultzatzen ahal da asmaketa eta musikaren bilaketak? :
–Ene ustez, bilaketa puntu garrantzizkoa da, bereziki zerbait berri entsalatzen duenarentzat. -Zorigaitzez, ez naiz horren optiraista, musika edukazioasaski metra dugulakotz, askok! Gure alde jarri beharko ditugu epe batean, nahi eta nahiez musikaren irakasle eta. ikasle trebeak (bai, bainan sosik gabe, nola? mundu oso batean sartzen gira...)
Bestalde sortu beharko dugu euskal soinu eta kanta eskola, ziurrak, segurnak eta irekiak izango direnak. Abeslarien artean elkarte bat ere: abeslarien artean asmo berriak biltzeko, eta elkarren berri jakiteko.
Z.~. Bainan "Agerki" izan da?
"Agerki"kantaldiak programatzeko zen, eta abeslarien deretxo, eskubide batzu gordetzeko. Hortaz haratago joan beharko da;"Agerkiren" metodoa baino hobeagoa egin beharko!
Azkenik, horretaratzeko, espektakulo berrien moldatzea, antolatzea BEHARREZKOA da, hor baita agertzen orain arte asmaketa berriena eta gehiena. Nahiz ez beti ona izan; jendeak horretan jujatzen ahal du.
Herritar kutsua halere euskal abestiak galtzen badu; etzala asmaketa ."autentikorik" geratzen asmatzeko ez baldin bagara hain azkar; galdua dena berriz agertzeko eta kanpokoa (gure kulturaren kanpo dena) adaptatzeko izan gaiten gai; eta adaptatzeko gaitasuna, abala beti izan dugu guti ala aski!! !
KUKUSU

"Gure iluskizuneen nihor ez daiteke neutro gera".
"Kantaldisk beherakada haundiak jesan ditu".
32-33

GaiezKulturaMusikaMusika modeKontzertuak
EgileezKUKUSU1Kultura

Azkenak
2025-03-14 | ARGIA
GALeko 18 biktimak jarriko dute Barrionuevoren aurkako kereila

GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.


Ezer aldatu ez zuen pandemia

Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.

2020ko... [+]


Gure istorioak berreskuratzea eskubideak defendatzeko

Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]


Zerga turistikoarena estrategia komunikatibo hutsa da

Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]


1.500 euroko gutxieneko soldataz hitz egiteko Confebask ez da mahaian eseri ere egingo

Tamara Yague Confebaskeko presidenteak iragarri du gehiengo sindikalak deitutako martxoaren 20ko bilerara ez dela joango, eta gehitu du gutxieneko soldataz eztabaidatzeko markoa Espainiako Mahaia dela. ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek EAErako gutxieneko... [+]


Putinek anbiguetate handiz eta presarik gabe erantzun dio AEBetako menia proposamenari

Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.


“Zuek, emazteek ez duzue deus ere balio”

Zuberoako ohiturei buruzko bi liburu ditut gogoan. Batek XX. mendean aritu izan diren 180 dantzari eta soinulari aipatzen ditu. Haien artean, emakumezkorik ez da agertzen. Besteak, pastoralei egiten die errepasoa eta hor emakumeak aipatu aipatzen dira, baina omisio esanguratsuak... [+]


Itxaro Borda
“Gure norabide sexualen, ezinegonen eta beldurren erraiteko hiztegi bat sortu dugu”

1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]


Olor
Deserosotasunaren apologia

Olor
Noiz: martxoaren 9an.
Non: Bilboko Sarean espazioan.

---------------------------------------------------------

Esperantza. iz. Nahi edo desiratzen dena gertatuko delako edo lortuko delako uste ona.

Izen horixe jarri zion Jokin Azpiazu Carballo Olor ermuarrak bere... [+]


Sistema psikiatrikoak sexualitatean daukan eraginaz zenbait gako

La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.


Gurekin egiten dutena

Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]


Su ta Gar, Kaotiko, Gatibu, Maruxak eta Leihotikan ere Hatortxu Rockeko azken jaialdian

22 talde gehiago iragarri dituzte Lakuntzan uztailean izanen den HatortxuRockerako: Bad Sound, Dupla, Su Ta Gar, Chuleria Joder!, Brigade Loco, Leihotikan, Burutik, Tribade, Maskak, Les Testarudes, Non Servium, Añube, Dj Plan B, Gatibu, DJ Trapella, La Jodedera, Süne,... [+]


Jon Urzelai Urbieta, fisikaria eta soziologoa
“Zaila da ezagutzen arteko banaketa zurruna gainditzea”

Jon Urzelai Urbieta ohituta dago itzalean lana egiten, baina Su festak musika-jaialdiei buruzko saiakerak dezenteko ikusgarritasuna eman dio, iaz Euskadi Saria eman baitzioten lan horregatik. Ez da, hala ere, irabazi duen sari bakarra, hori baino lehen, 2021ean, CAF-Elhuyar... [+]


Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]


Eguneraketa berriak daude