Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
astelehena 2024ko azaroaren 25ean
Jon Etxaberen Arrakastaz
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Jon Etxabe kurtsoko mutil jator eta bihozperak 8 urte daramatza giltzapean. Zamorako espetxean egin zituen 7 urte. Geroztik Santuari del Miracle deitu monastegian dago. Urte okerragoak pasa zituela eta, pozik dago orain.
Baina bera baino okerrago bizi diren borrokakideez kezkatzen da. 8 urte luze itzalean eta hala ere ez du etsi Jon Etxabek.
Hain mutil ona zena honela "okertzeko" zer geratatu ote zitzaion galde dezake norbaitk. Bera ezagutu eta ondo ezagutu genuenok,aldiz,hauxe galdetzen dugu: "Jon Etxabe giltzapera daraman gizartea, nolakoa ote da?"
Espektalularra zen hura. Ikustekoa.Hemczortzi jarlekuko autobusa nuen neretzat bakarrik. Burdinezko bi sare aldiz estalia, eskuak loturik, metralletadun bi goardazibil ondoan eta bi jeep, bata aurretik, bestea atzetik. Mitoa? Beldurra? Buruzpide desberdina?
Martxoaren 27an hcldu nintzen ber.iz.arratsaldean, goardazibil mordo batcz iiiguraturik. Gcroztik hcmen nago.
(Aparteko sentikortasun, minbera eta indarrez atera zaizkio Yoni azken hitzok: lehengo egoera txar berean, gainera. Eto itzalirik zuen pipari su eman dio berrirz, atsedentxo bat hartuz)
Zamoratik zergatik atcra gintuztcn? Azken bultzada apaiz batzucn lanak einan erazi zuetl. Baina gauza asko zcn tartcan. Denak bat egn zutcla azkcnean, ustc duit. Zamorako gartzela beti izan zcn korapilo latza. Historian zehar cta geroztik crc, apaiz asko egon da gartzelan. Inkisizioaz geroztik, ordca, Zamorakora arte Estaduak eta Elizak bick clkar harturik jarritako gartzelarik cz zen izan. Zamorakoa biena izan bait da: Elizarcna eta Estaduarena.
60tik gora apiaz pasatu ginen handik, Probintzia askotakoak, euskaldunak gehienak. Eliza mutu egon zen. Azlke aldira bai, Espainiako egoera eta Elizaren intercsak aldatu zircnean, zerbait csan zu, Zamorako apaiz-kartzela kentzeko hika. gogoa bazutcn, bcraz, azken aldera. Ez. zitzaicn intercsgarrai, ez zuten behar bezalako ctekinik jasotzen. Are gehiago,.lotsagarri gertatzen ari zitzaien.
Bestaldc, korapilatsua izan zen beti. Barruan larrialdi gogorrak sortzen genituen. 17 metroko zuloa egin -genuen ihesteko. Gartzcla puskatu eta erre. Gose grebak egin.. Bcste gartzeletakoekin borrokarako clkartu, eta kanpoan ere bazuen oihartzunik arrakastarik eta tirabirarik gure barruko egoera eta borrokak..
- Gitzalperatzaileentzat lotsagarri gertatzcn zen giroa sortu zuen Zamorak. Hau guztia kontutan harturik ez zen erabaki liorrctara iristea harritzekoa. Garai hartan Fraga zebilen jaun eta jabe samar, baina pasaportetxo batzuek ematea beste alderdirik ez zuen ekarri. Zamorakoa donpontzen baldin bazuen saltsa bat behintzat garbitzen suen. Bestalde Areilzak Aita Santuarengana joateko asmoa bazuen. Goxoki bat eraman behar zion. arrazoi hauek denek seuden Zamorakoa bukatze aldera.
Baina alderdi askotatik txarrenetakoa dela badakit.
Hcmen nago beneditarrcn monastcgi honetan. Kartzelctan dircn lagunak gogoan baldin baditut nik czin csan gartzelan nagoenik. Baina ni crc askatasunik gabc bizi naiz. Kartzclarik behar baldin bada honcn antzcko zcrbait izan bchar. Askatasuncan bizitzeko eskubidca kcntzen dio bakarrik hauzian emandako zigorrak. Gizon bezala desgingo ducn egoerarik cz eliezaiokc inolaz ere ezar. Baina, dcnok jakin badakigu, prcsoa crabat hondatzeko eran bizi ohi dela kartzelan.
Askatasunil eza bcnetan gogorra da. 1Bakardade izugarrian bizi naiz, etxetik eta hcrritik urruti. Inora joatcko beti baimen eskc ibili behar duzu. Ez zara zeure buruaren jabc arlo askotan. Luzaroko askatasunik eza hau, benetan da astuna.
Halcre czin naitekc gehicgi kexa, okerrago bizi direnak gogoratzen baldin bazaizkit bchintzat. Lcku politean bizi naiz. Inguru zabala du monastegiak. Ibilaldi haundiak l egiten ditut mendiz. Nahiko giza harrcman normalak ere baditut: Zamorako sare eta burdinik gabe egon naiteke eagunekin eta etxekoekin. Irakurtzeko eta idazteko aukerarik badut. Tenedorea ere bai nahi izanez gero. Leihoa era bai. Nahi dudanean zabal dezaket. ínolako hormatik ziiitzilik edozer margo eta paper ezar dezaket.
(7 urtetan ezer gabe, gizonak behar dituen gauzatxorih beharrezkoenak ere gabe egon den Joni, orain errege bezala bizi dela iruditzen zaio. Begial: bixi, begi jira ximur, aurpegia irripartsu, aspaldiko bertso hai/: kantatzen dituela iruditzen zait)
Goiz aldera inork ez nau gauero esnatzen. ldazteko makina ere izan dezaket, bizarra kentzeko labana ere bai, haiztoa ere bai. Neure gelako argia neuk nahi dudanean pizten eta itzaltzen dut. Nahi ditudan liburu, aldizkari eta egunkariak irakur ditzaket. Etxekoak edo norbaitek ekarritako gauzak jaso ditzaket. Ardo eta patar tanta bat edan dezaket. Atzetik zaintzeko inor ez dudala ibil naiteke etxe barruan. Lelokeriak eta huskeriak dirudite, noski. Baina honelako ezer izateko eskubiderik gabe bizitu naiz. Honelako gauzatxo batzuek eskatzeagatik, zenbat zigor jaso izan dugun! Gartzeletako lagunak, oraindik ere, honelaxe daude.
Askatasuna bakarrik ez ziguten gartzelan ukatzen, baita giza bizitzarilc normalena ere gaurregun askatasunik ez badut cre zernahi egiteko, nahiko bizitza normala egin dezaket. Kartzelakoek ez bata eta ez bestea.
Azken aldiko langileri-herriaren borrokak harrigarriak dira. Beronek zapuztu ditu Madrilgo Gobernuaren planak. Herria da itxaropen bakarra.
Santuari del Miracle monastegian utzi dugu Jon. Gu hura han utziaren penaz isil eta mutu etorri gara kilometrotan. "Hau giltzaperatu duen gizartean bada zerbait gaizki" errepikatuz hautsi dugu isiltasuna.
Eta PRESOAK KALERA oihu egin dugu.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#3
Gorka Bereziartua
#4
Zigor Olabarria Oleaga
Azkenak
2024-11-25
Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan
Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.
2024-11-25
Euskal Irratiak
Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan
Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]
2024-11-25
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
'Superbotereak' liburua
Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen
Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]
Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
2024-11-25
ARGIA
Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko
Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]
2024-11-25
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu
Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.
2024-11-25
Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian
Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko
Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]
2024-11-25
Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean
95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.
2024-11-25
Ahotsa.info
Mikel Zabalza auzia argitzeko eskariarekin jarraituko du familiak
MULTIMEDIA - Albistea
2024-11-25
Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.
Gure gorputza gudu zelai bat da
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
2024-11-25
Zigor Olabarria Oleaga
“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”
Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
2024-11-25
ARGIA
Mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Eguneraketa berriak daude