Debako Batzordearekin Elkarrizketan
Nuklear zentralaren aurka Deban sortutako batzordeak badu noski hitzik arazo honetaz. Bera izan da hauzi hau azaldu zenez gero, urre-urretik jarraitu izan duena. Patxi Aldabaldetreku, Karmelo Urdangarin eta Jose María Izaga dira mintzo. Herri kontzientzia eta erantzukizun soil-soil batez hauzi honi ekin zioten arren gaur egun espezialistatzat jo ditzakegu nuklear gaiez, ez bait diete alferrik horrenbeste ordu eta ardura eskaini. Nolabait esatekotan, Patxi dugu kutsaduraz ikasia, Karmelo lege alderdiari dagokionez, eta Izaga koordinatzaile eta gestiolari isila. Dena dela, ez dugu gai batez edo bestez espezialistak direlako elkarrizketa hau muntatu, Nuklear Zentralaren arazoak Deban sortarazi duen giza-mugimendu bereziaren lekuko apartak diren aldetik baizik.
Deban kokatzearen aurka burrukatu gara
KAZETARIA.-- Noiz sortu zen Nuklear zentralaren aurkako herri-batzordea?
URDAGARIN.-- Batzorde hau, urtarrilean (1974), gazteen zentroan eratu zen biltzar baten ondorio izan zen. Biltzar hura alkateak prestatua izan zen, hainbat arazo herriaren aurrean azaltzeko asmotan. Orduantxe proposatu zenez, batzorde hamabi pertsonak osatuko zuten, artean hautatuak, eta gainerako 1aurak Udalxeak izendatuak.
K.-- Zer planteamendurekin sortu zen batzorde hori?
U.-- Planteamendu guztiz xinpleekin. Kontu izan, hasera batetan, inork berria zen debatar guztiontzat, denetariko iritziak entzuten ziren eta iritziok osatuz ata sakonduz joan ziren, arrazoiak argituz eta indartuz, baina beti ere planteamendu garbi eta errazez, hau da, batzordea ez doa Estatuaren kontra, edota administrazioaren kontra, zentrala eraki nahi duen entrepresaren kontra baizik. Eta administrazioari eskatzen zaiona zera da, ez diezaiola baimenik eman.
K.-- Eta ondorioak?
U.-- Bueno, bistan dena zera da, gutienik atzeratzea lortu dugula. Zenbat denboratan? Zer pasatuko den? Ez dakigu.
K.-- Eta noiz agertu ziren Deban ikurrak, txartelak eta bestelako herri-espresabide hoik? Noiz kanpora zen inguruko herrietara?
A.-- Ba, urtarriletik ekainera arteko epean. Batpatean azaldu zen eta, berehala, inguruko herrietara Debako eragina zabaldu. Hamalau izan ziren ofizialki kontra altxatu ziren udaletxeak. Lehenengo aldiz da, seguro asko, horrenbeste herritako udaletxeak entrepresa pribatu baten proiektoaren aurka ofizialki bat egiten dutela.Guztiz bakana eta esankorra da postura hartze hau, gure Herriak bizi ohi duen giroan, gainera. Giza-kondizionamendu apartak gertatu dira arazo honen inguruan.
K.- Bakoitzak problema hau beretzat hartzeak edota beste era bateko kontestoan sartzeak ere izango zuen behar bada zer ikusirik. Esate baterako, Eibarren Aranzadi Taldeak eman zuen hitzaldian entzule batek galdetu zuen: «Orduan, azken batez, beti galtzen ateratzen garenok langileak gara?
U.- Bueno, horrek ez du erremediorik. Guk hamar edo hamabi hitzaldi eman genituen, eta gehienetan entzun genituen gaiarekin zer ikusirik ez zuten galderak, guk erantzun ez genitzakeenak gainera. Hitzaldi guztien berezitasun bat hori izan zen, gaiarekiko iheskeria. Gaia ondo ez ezagutzeagatik edo aukera aprobetxatzeaz intentzio guztiarekin, halako derrote politiko batez edo bestelako batez agertuz. Hainbatetan guri ez zegozkigun galdera bihurriak eta enbidoak nola hala eutsi behar izan genituen. Giro hori ez genuen guk sortzen, hori hor dago. Bakoitzak nahi duena pentsa dezake, baina kasu konkretu honetan arazoa bat da eta ez beste, Nuklear Zentrala Deban.
Bai, hori hor dago, bai. Baina gertatzen zena zera zen, zentralaren arazoa aztertzeak beste edozenbat arazo gogarazten zituela. Hau da, zentral problema, beste hainbat problema handiren zorroa bihurtzera iritsia zen, dela kutsaduna, satsadura, neurri gabeko industrializazioa, inorekin kontatu gabe goitik behera egitea, etab.
K.- Debako Nuklear Zentralaren aurka burutu duzuen protesta programa zertan datzan da, agian, argitu behar litzatekeena.
U.- Gure jokabidea garbi dago puntu horri buruz. Gu ez goaz nuklear indarraren aurka, eta ezta zentralen aurka ere. Gu Deban nuklear zentral bat eraikitzearen kontra goaz. Ez gara bestelako gaietan sartzen, nuklear indarrik behar den ala ez, arriskutsua den ala ez, etab. Sar gintezkeen hori eztabaidatzen ere - makinatxo bat ordu iragan bait dugu horretan ere -, baina ez dugu nahi. Guk eztabaidatzen dugun puntu bakarra zera da, nuklear zentral bat eraikitzeko Debako lurra toki egokia izatea, alegia.
Jakina, gure planteamendua ez da hainbat kazetarik nahi lukeen bezain espektakularra, eta... ez dagonetik ere atera nahi... Guk uste dugu, berriz, lurralde «urbano»tan zentralik nahi ez izatea berez dela arrazoitsua, ezer handitu edo gutitu gabe, eta demagogia egiteko premiarik gabe. Kontuz ibili beharra dago zer esaten den, Iberduerokoak entrepresa handiak zuzentzen ohiturlk daude, eta hainbatek gure izenean aipatzen diharduen argudiotxoak berehala botako lituzkete hankaz gora.
K.- Beste halnbatek, berriz, nolabaiteko «localismo» bat salatu izan du zuen ekintza aipatzean...
U.- Bueno, guk hasera haseratik Deban kokatzearen aurka burrukatu gara, horixe izan bait da gure zeregina debatarrak garenez.
K.- Bizkaitar batzuek «chauvinismo» kutsu bat sumatu omen dute...
A.- Lekeitioarrekin batera batzarre asko egin dugu. Egundoko borondatea ikusi dugu batzuengan, eta alferkeria, aldiz, beste zenbaitengan. Ez dutela astirik eta...kontxo, eta besteok? Talde mailan lan guti egin dute benetan.
K.-Zer Iritzi da nagusi gaur egun Deban?
I.- Seguru asko, baldin inkesta bat egingo balitz, denak edo gehienak behintzat zentralaren aurka mintzatuko lirateke. Honek ez du esan nahi aldekorik ez denik. Aldekorik ere bada, guti baina bada. Hala ere, ez dut uste inork bere burue aldekotzat azalduko lukeenik. Udaletxean ere baziren alde zeudenek, eta kontrako erabakia hartu bazen," herriarekin batera" joategatik izan zen.
L. A. Aranberri
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]