EUSKAL HEZIKETAZ ELKARRIZKETAN
Orain zenbait egun ikastolako irakasle bikote interesgarri batekin luze samar iharduteko aukera izan nuen. Ezkon bikotea, eta irakasle bikotea. Biak ikastola berean irakasle.
Neure ingurumatik urrun samar -urruntasunik baldin bada Euskal Herrian (geografiaz diot)- izan arren, kezka eta arazo berdintsuak ikusi nituen gure elkarrizketan
Halere, puntu bat bai; eta aski nabarmena, bikote horren eta neure ingurumari honen artean. Gure honetan orain zenbait urte, Ikastola mugimendua hasi berri haretan alegia, bizi izan genuen arazoa (egun ere, gure artean bertan, zenbaiten artean bizirik dagoen arren) bizi-bizirik dagoela somatu dut bikote honen inguruan: askorentzat, "arazo guztia -esaten zidan emazteak- euskara da". Esaldiari halako espresioa ematen zion! Esan nahiez, zentzu hertsian, murriztuan, rnaterialean harturiko euskara dela arazoa jende askorentzat.
Hona bada. Elkarrizketa aurrera zoala, Z.A.ko zenbait irakurlerentzat gauza interesgarriak ateratzen ari zirela konturatu nintzen, eta hala egin nizkien zenbait galdera.
Ikastolan "erakuspen" asko hartzen du; behar bada, kasu askotan, hain interesgarria ez dena, eta beste eskolatan ere, alde aldera, ematen dena.
Horrez gero, esanen genuke, ikastolan erabiltzen dugun diruari, soil soilik euskara irakasteko izan behar balu, efikazia aldetik harturik, protxu gehiago aterako geniokeela 14 urtetik gorakei aplikaturik.
Gainera, esan beharra dago, diru gutxi dugula hezketarako. Eta halere, egundako ikastolak (etxeak) egin nahi ditugu, eta guztia, egunean sei ordu hutseko lanerako. Uste dugu, ez dugula eskubiderik horrelako gastutarako.
Ez dugu uste Ikastola lurrera beta daitekeenik, hortik aurrera zenbait nahastaile esaten ari den bezala. Askoz gutxiago ere. Bakar-bakarrik, ez gaitezkeela muga ikastolara, eta ez ditzakegula gure ikastolak (gelak) sei orduko enplegura muga. Ikastola berritu behar dela diogu.
Gure ustetan, eskolak komunikabide behar du izan: bataren eta bestearen esperientzien komunikabide. Haurrek nork bere esperientzia elkarri agertzeko aukera behar dute izan eskolan. Hezketaren muina horretan datza: haurren komunikabide izatean.
Gainera, ikastola ez daiteke muga sei ordu hutseko lanera; zerbait gehiagorako hartu behar da hainhat kostaturiko ikasgela. Bestela, usurero handien eskuetan eroriko gara.
Beste aplikazio bat: liburutegia sortu herrian. Jendeak ez du dirurik liburuak erosteko; eta, batez ere, ez du kriteriorik liburu eta aldizkariak hautatzeko.
Beste aplikazio bat: deporte edo kirol zentroa.
Lan hori guztia, denbora berean, diru irabazpide izaten ahal litzake, ikastolaren gastuak, hein batetan, berdintzeko.
Agian, ordea, zenbait irakaslerentzat, ideiak botatzen hastea arriskuz beteriko gauza litzateke. Nork daki zenbait girotan zein izen ezartzen ahal lioketen?