Isidoro Fagoaga Artista Etxeratu Zaigu
Bere Euskalerrira, urte askoren buruan itzuli da gizon bikain eta ertilari goeneko bat. Urteak dira Italian Sigfrido'ren papela Wagner'en operatan egiñaz, egunkarietako orrialdeak bere izenarekin betetzen zituala. Milan'go Scalan, Arturo Toscanini, Beniamino Gigli, Lauri Volpi, Aureliano Pértile, Totti Dall'Monte ta beste aurreneko ertilarien ondoan agertu oi-zan aurreneko lekuetan.
Gizon bikain eta Euskalerriko seme benetako au, Bidasoa' ko Bera'n jaiotako Isidoro Fagoaga da. Orain, Isidoro Donostia'n arkitzen da, ta an joan gera, berarekin izketaldi bat egitera. Kantatzaile sonatu eta gizon atsegin au, gure erriko ostatu xalo ta atsegiñenetako batean daukagu: Olasagasti Ostatuan.
Kantari artigarri onekin itzegitea, pozgarria da. Alde guzietatik bere biotz-giro ederra ta euskeaduntasun yoria dario gizon oni. Benetan esan dezakegu, bere erti-gaitasunaren gain, gizontasuna ta biotz zabala agiri zaizkiola alderik-alde. Au da Fagoaga'ren alderdirik goragarriena: bere gogo-mailla goitia ta bere gizatasun neurria. Onentzat ertia, bere bizitzako koxka bat besterik ez da izan. Otregatik, bere erti-lana ta bere gizatasuna alkarrekin ongi etzetozenean, naigabe aundiz erti-bidea baztartu egin zuan. Galdezka eraso diogu:
Nik erantzun nien, nere Maixuagatik, ni Italiar kuntuarekin neukala zorra ta zaletasuna. Baiña Otto'k erantzun zidan bereala: Zure tankera ta abotsaren aldetik, Waguer zenduke aukerakoa.
Orduko Italia'ko egunkari batzuek aurrean dauzkagu. Denak, goitik jotzen dute gure abeslariaren egitekoa: «Parerik ez duan Sigfrido D (Rafael de Renzis'ek esana). Fagoaga'k du gaur Wagner-musikan lenengo tokia. «(C. Panseri'k). « Isidoro Fagoaga da oraingoz Sigfrido'rik onena erti-saillean~. (Della Corte'k).
Urte mingarriak ziran eta nik garbi esan nuan, Italia ta Alemania gizonez beteak egon bearrean basapiztiz itoak zeuden bitartean, nik ez nuala abestuko. Utzi bertan bera Italia, ta Euskalerrira etorri nintzan. Donibane'n egin nuan nere egonlekua ta geroago urte batzuetan «konzentrazio kanpoans euki ninduten. Gero, berriro Donibanera egin nuan eta azkenik Argentina'ra. An eman ditut zenbalt urte ta orain nere lurrera itzuli naiz, nere arrebak ikustera. Auetako bat, batez ere, gaixorik dagolako...
Isidoro, berak artista izatearen gaiñ jarri izan duala beti bere gizontasuna. Ala jokatu zuan zalantzarik gabe bere kantari izena goienean zegoenean, bere erti-lana utzi ta Euskalerrira etorria. Aurrera bere karreran jarraitzeko bere gizontasunaren aldeko itzak atzeratzeko eskatu bai-zioten, eta arek bere esanei eutsi egin zion.
Erakutsi ederra zen bait artista txepelentzako, artista dirala ta beren gizon egin-bearrak etzera usten dituzten oyentzako.
Abesteari agur egin zionean, idazten asi zan, eta oso irakurgarri diran liburuak utzi dizkigu. Berea da «Gerat el Orfeo de Francia~, «Pedro Garat, el defensor del Biltzar' ta oraintsu argitaldu duan «Retablo vascos Euskal-kantari Julian Gaiarre' ren bizitza erakusten duana.
Liburu auetan eta aldizkarietan argiratu dituan idaz-lan guzietan, Euskalerrirako maitasuna ta emengo JaLintza-zaletasuna garbi agertzen dira. Luzaro gure artean ikusi nai genduke gure abeslari jatorra.
Teatro Scala. Isidoro Fagoaga. Sigfrido -
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]