DONIBANE LOHITZUNEN EUSKAL UNIBERSITATEA


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Euskal Unibertsitatea ospatu da Donibane Lohizunen
DONIBANE LOHITZUNEN EUSKAL UNIBERSITATEA
Euskal arazoei buruz ikertzeak eta lanak bultzatu
Kritika jator baten premia
Donibane Lohitzunen ospatu berria dugu Euskal-Unibersitatea. Han izan ginen gu ere zerbait ikasi nahiz era ZERUKO ARGIAren irakurleei hango berri emateko asmoz.
Unibersitate honen eratzaile gehienak oso lanpetuak izanik. Manex Goyenetxe, IKAS-en idazkariarekin mintzatu gara.
Nor izan da ikastaro honen eratzaile?
Haristchelar jauna, IKAS-en lehendakaria, aita Xarritton, Joseba Intxausti, Carlos Santamaria, Ramuntxo Kanblog eta neroni ere hor ibili gara. Izan ere, Baionako IKAS batasunak eratua izan da Unibersitate hau. Honek lortu du, bere lehendakariaren bitartez, Pariseko "Ministère de l'Education Nationale" delakoak bere baimena eman zezan bai eta Bordeleko "Rectorat d'Academie" delakoak ere. Baimen hoieri esker Donibane Lohitzuneko lizeo ofizialean (Estaduaren lizeoan) muntatua izan da Unibersitate hau. Horri esker lizeo horren gela eta tresna guztiak ofizialki Unibertsitatearen zerbitzurako emanak izan dira. Idazkaritza lana Ipar-aldean neronek eraman dut gehienbat eta Hego-aldeko euskal ikasleen artean JAKIN taldekoek Joseba Intxaustirekin egin dute behar zen berri ematea. Irakasleen biltzea eta gaien hautatzea Haristchelar, Xarritton eta Santamaria jaunek egin dute gehienbat. Esan behar da Euskaltzaindiak bere babesa emana ziola Unibersitata honi eta horrengatik bere hileroko batzarra ere hemen egin izan duela euskal Akademiak. Azkenik esan dezagun Ipar-aldeko Deputatu, kontseilari eta alkateen batzarren babesa ere bazeukala Unibersitate honek.
Parte hartu dutenei buruz zer?
Zenbat? Nola? Zer girotakoak edo zer mailatakoak...?
Ehun eta hamarren bat ikasle izan dira hamar egun horietan eta gehienak bizpahiru egunez hor izan dira. Gehienak estudioen egiten ari diren euskaldun gazteak ziren, baina irakasle eta andereño andana bat ere ibili izan da. Bestalde, egunaz lanean ari zirenei pentsatuz, arrats guziez bazeuden mintzaldiak, arratseko bederatzietan, eta langile zenbaitek ere parte hartu ahal izan du.
Zer helbururekin?
Helburu nagusienak Unibersitate hau muntatzean hauek zirela uste dugu: Euskal ikasle edo intelektualei, burulangile guztiei, elkar ikusteko eta elkarrekin mintzatzeko, elkar ezagutze egiteko aukera bat eman. Azken hiru urte hauetan Baionan egiten zen Euskal Asteak ere holako zerbait lortua zuen; Unibersitatean oraino gehiago nahi genuke hortarat ailegatu. Bestalde, euskal arazo mota guztiei buruz ikertzeak eta lanak bultzatu eta ahalaz koordenatu nahi litazke erakunde berri honen bitartez. Eta azkenik euskarazko Unibersitate bat zer izan litzakeen, sinbolikoki bederen, azaldu.
Nola eramana izan da? Zer metodorekin?
Aurten, lehen urtearentzat, hitzaldi guztiak, bat bestearen ondotik emanak izan dira, goizetan bederatzietatik eta hamabietara arte. Arratsaldeetan berriz, bazkal ondoko ordu bi eta terdietatik eta bostak arte mintegiak egin izan dira, goizean aipatu gaiez. Gero berriz lehen esan bezala, arratseko bederatzietan beste hitzaldi bat ematen zen, inguruetako jende langileak bederen parte har ahal izan zezan.
"Euskal Unibersitatea" zen ikastaro honen izana, zenbateraino zegokion "unibersitate" hitza eta zertan? Irakasleen alderditik ba al zen maila hori? Eta ikasleen alderditik? Unibersitate gehienak ohi dituen mailarik? Ikasleak hartu ahal zezakaten parte eta hartu al dute? Egiazko azterketa eta kritika giro jatorrik?
Irakasleen eta ikasleen aldetik ez da dudarik Unibersitate maila hori bazeukala, horko gehienak edo bat edo bestea bait dira edo izanak bait dira alde bateko edo besteko erdal Unibersitateetan. Bestalde Unibersitate honen egitea aipatu zelarik Karlos Santamariak oso ederki azaldu zituen zein ziren Unibersitate baten egin beharrak eta kritika jator baten premia ere adierazi. Hein batean bederen hori ere lortu dela uste dogu.
Zer esperantza uzten du Euskal Unibersitate honek?
Urtero egiteko asmoa dugu, toki berean eta arrakasta handituz joango delako esperantzarekin. Arrakasta bai eta ikastaroen maila eta mintegien koordenatzea beti hobetuz ere. Aurten Pradon katalanek boskarren aldikotz egin dute holako Unibersitatea: Bostehun ikasle eta hirurogeita hamar irakasle elkarturik bizi izan dira, han, hamar egunez. Lehen urtean larogei ikaslerekin hasiak ziren. Beraz, aurtengo 110 ikasleak ikusi eta badugu esperantza.
Euskal kultura batetaz jabetu ahal izateko, Unibersitate honen argiaz, zertan ditugula uste duzue prolema eta premiarik nabarmenenak?
Hain segur gure hizkuntza holako gaietan ibiltzeank du bai prolema haundiena sortzen eta bai premia haundiena ere euskal kulturaz jabetu nahi badugu.
Zertan izan ditu hutsunerik gogorrenak Unibersitate honek?
Hori, hain segur, oraino egina ez den Unibersitatearen azken biltzarrean guk baino hobeki azalduko digute bertako ikasle-irakasleek larunbat arratsaldean. Hala ere uste dugu oraidanik esan ditakeela, gai guztiak bat besteren ondotik erabiltzeko orde, hiru edo lau ikastaro sail honetan erabili beharko direla. Bestalde molde honek gai bakotxa gehixago sakontzeko aukera ere emanen digu. Eta gero mintegiak aurretik hobeki preparatu beharko ditugu. Egia essan, aurten, gogoeta saialko fedeari buruzko mintegia da bakarrik aurretik preparatua izan. Haatik, lan onenak, matematika sailean egin dela dirudi, matematika hiztegia ere osaturik atera bait zaigu hortik. Ikusten duzu beraz lan onik ere egin dela Unibersitate honetan.
Nolaz konpon ditezke hutsune horiek? Zer asmo dituzue datorrenerako? Zer etorkizun ikusten diozue ikastaro honi?
Beste hutsune zenbait azalduko dela Unibersitateari buruzko kritikan, eztago dudarik. Nola konpon? Bai hori, ikasleek eta irakasleek bai eta beste antolatzaileek denek elkarrekin ikusi beharko dute ondoko urteetan Unibersitate hori hobea izan dadin. Gure aldetik ondoko aste horietan Katalunyako Unibersitatearen berri ere eman nahi genuke, gauza interesgarriak eta baliagarriak ikusi bait ditutgu han, Abuztuaren 20-tik 30-erat han izan garelarik.
Bukatzeko. Zer dela eta eratzen dira ikastaro bat baino gehiago? Bat bakarra eta hobea, osatuagoa, ez ote genuke hobe? Euskal Herrian ez ahal gintezke Unibersitate mailan ere mahai berean bil?
Nik ere hori uste dut. Hobe litzatekeela indar guztiak bildurik Unibersitate on bat egin dezagun. Haatik Donibane Lohitzuneko honek denak. Euskaraz eman nahi ditu. Bestalde zenbait Hego aldeko ikasleentzat behar bada honerat ezin jina hor da, eta orduan bereziki ikertze lanei buruz zerbait koordinatze moldei behar litzake pentsatu. Nere izenean mintzo naiz orain, baina uste dut, dena dela, Donibane Lohitzuneko Unibersitatea prest dagoela beste ikastaro muntatzaileekin elkar aditzeko, Unibersitate hitzak dion bezala, erakunde irekia baita hau.
Esan dezagun ere aurten euskaldunetaz aparte (lehen aldikotz) eta Kataluynetaz aparte (boskarren aldikotz) Okzitanoek ere beren Unibersitatea egin dutela (bigarren aldikotz) bai eta Korsan ere (lehen aldikotz) gure kondizione beretan.
Oneraino, Goyenetxe jaunak esanak. Nahiko mamia badagoela uste dugu bere hitzetan eta gu isiltzearekin irabaziko duela irakurleak.
ERRIALDE
Atxaga-Larresoro
Hiriart. Urruty-Monzon
Mujika-Azurmendi
Erdozainzi- Satrustegi
12

GaiezGizarteaIrakaskuntzUnibertsitaEuskal Unib
PertsonaiazGOIHENETXE1
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Azkenak
Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


2024-11-29 | Irutxuloko Hitza
Donostiako musika teknikari ezagun bat salatu dute hainbat emakumek, sexu jazarpenagatik

Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


2024-11-29 | Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan

Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.


2024-11-28 | Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasua artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik

Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.


2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


Eguneraketa berriak daude