Zaharrak eta gazteak dantzan jatzen dituen soiñua
-Sakabi eta Egañazpi izenez ezagutze zaituzte jendeak, izango duzue noski batailo izena?
-Bai, bai, batailatuak gaude. Ni Faustino Azpiazu Salegi nauzue, baina Sakabi deitzen dit mundu guztiak, hori bait da nere jaiotzetxearen izena. Itziarkoa naiz Lasturko partekoa. Orain Azpeitian bizi naiz ezkonduta.
-Eta zu, Egañazpi?
-Nik Joxe Mari Urkola dut izena, baina Egañazpi esaten didate denak. Aizarnako "Egañazpi" baserrian sortua eta bizia bait naiz. Gaur Zestuan bizi naiz ezkonduta.
-Hamalau edo hamabosten bat urtekin hasi nintzan pandero joken. Etxean arkitu nuen erdoitutako bandeja zahar batekin hasi nintzan. Neri, berriz, soiñua jotzeko sekulako irrika sortu zitzaidan hamarren bat urte nituenean. Erlo mendira joan giñan San Iñaziotan. Tribitilari bat ari zan jo eta jo. Zearo zoratu nintzan. Etxera etorritakoan ez nion pakerik eman aita zanari, soiñua erosi arte. Nere osaba Anton Baltzola, trikitilariak, lagundurik erosi nuen nere aurreneko soiñua, Donostiar..
-Zuek biok batera ibilli ohi zerate gehienetan Noiztik hasi ziñaten?
-Santa Engrazin ezagutu genduen elkar. Han lagun egin giñan. Handik hasi giñan batetik bestera, erromeriz erromeri. Amasei-amazazpiren bat urtekin hasi giñan. Gogoan dauzkagu oraindik gure lehenengo erromeri tokiak: Madariaga, Ayako Altzola, Iturriotz, Santa Engrazi...
-Solfeorik bai al dakizute?
-Ez, beti belarriz jo izan dugu. Gero jakin genduen solfeoa zer zan.-Posik ikasiko genduke, baina zahartu egin gera. Lehen oartu bagina ikasiko genduen, baina gaur damua edukitzea alferrik da.
-Baina ikasteko maisuren batzuk izango zenituzten? Batez ere zuk, trikitixa jo behar duzun horrek? Ez da berriketa izango noski, trikitixa jotzea?
-Bai aurrenekoa nere osaba Antton Balzola zana, izan nuen. Bizpairu gira egin nizkion, baina hirugarrengoan Madarixa Txikiarengana bidaldu ninduen. Ez omen zuen nere soinu onekin asmatzen. Ez omen zitzaidan buruan sartzen. Madaruxarekin jardun nintzan puska batean, Donostiako sariketan aurten izan dan horrekin berberarekin. Gero Elgetarengana bidaldu ninduten. Hauxe izan zan nere hirugarrengo maixua. Zazpirenbat aldiz edo honelatsu joan nintzaion. Gero gerrara joan behar izan nuen. Han soinuaren doinu alaien ordez tiro hots goibelak entzun behar izan nituen .
-Zuek lehengo eta oraingo erromeriak ezagutu dituzue? Alderik ikusten al duzue?
-Bai haundia. Gure gazte denboran jendea dantza zaleagoa zan. Jendea dantzarako irrikatzen egoten zan. Ez zan dantzan aspertzen. Eta hori behar de soiñu-joleak. Jendea jo eta ke dantzan. Bestela gogogabetu egiten da. Larogeita hemezortzi pieza jotake egunak baditugu. Asko galdu da dantza sueltoa. Jendeak ez daki dantzan. Eta hau negargarria da.
-Izan al da trikitixa jotzeko eran aldaketarik?
-Bai, lehengo trikitilariak bi edo hiru doiñutan bakarrik jotzen zuten. Gaur egun Elgeta da denon maisua.Bost edo sei doñu edo tonu gehiago ateratzen zizkion honek bere soiñuai. Harengandik ikasi dugu denok. Guk gaur dakiguna Elgetari zor diogu.
-Nola ikusten duzue trikitilarien etorkizuna ?
-Gaizki. Laister soiñurik egingo duenik ere ez da izango. Lehen Donostian eta Bilbaon egiten ziran seiñu txikiak. Donostiahoak soiñu goxoa zuten. Bilbao-koak, berriz, erretxiña. Gaiñera amaitzen ari dira plazaetako danizalo Dantza-toki itxietako joera itsua hartu du jendeak
-Ez al zaizue iruditzen berriro jendearen gogoa esnatu ditekeala eta ostera dantza hanetarako joera sortu ?
-Bai. Gure ustez trikitixa galtzen danean zerbait haundia galdu dala uste dugu Euskal Herrian. Soiñu hauxe da zaharrak eta gazteak dantzan jartzen dituen soiñua. Alde haundikoak gatoz gauza guztietan zaharrok eta gazteok, baiña soiñu honen eragifiak danon odola irakiten ipintzen duela esango genduke. Trlkitixa dela uste dugu dantzari euskal giroan eutsi dezaiokean soiñua. Honek eragin arazten duen dantza gaurko gazteen gogokoa dela uste dugu: dantza bizia, alaia, berri-berria, gaurkoa. Hauxe dela uste dugu behin ere zahartzen ez dan dantza.
-Nola indartu ditekeala derizkiozue?
-Donostiako Trinitate plazan izan zan sariketaren autzekoak ez lirake txarrak. Ez eta Usurbilgo kaletan egiten duzutena egitea ere. Nola alaitzen duten herria trikitixak, panderoak eta koplak! Euskal kutsu gehiago eman behar zaie gure herrietako jaiek Eutsi egin behar zaie gure euskal erromeriei.
-Ari al da jende gazterik jotzen ikasten ?
-Bai, ari dira trikitilari berriak sortzen. Ez da galduko guk hain maitea dugun seiñu txikia. Eta ez dugu uste jendeak ere dantza han galduko duenik.
ANDATZA.
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]