Egun On, Joxe!
Donostíako Diputazioko Liburutegia. J. Urkixoren liburutegia ezagutzeko gogoa azaldu nion. Giltzak har, eskaillerak jaitsi eta liburutegira eraman ninduen. Axularren Gero, Sarako Etxeberriren... Duhalderen Meditazio Haundiak... Hori guztia, orain dela hemezortziren bat urte. Gorputz, eta arimaz ere, orduantxe ezagutu nuen. Egia esan, lehendik ere ezagutzen nuen, zerbait bederen, Joxeren libururik gehienak irakurririk bai nituen.
Orain dela hiruzpaleu urte. Euskaltzaindiak Etxegarairi eta beste batzuri gorazarre bat, ohorezko aipamen bat egin zien. Etxegaraiz, Joxek hitzegin zuen. Oroitzen naiz. Kopeta zabal, haundi, buruko adatsa atzera. Aurpegia trianguloan. Sendo, bero, sutan ballegoen irakurri zuen irakurri zuen guztia. Harriturik utzi ninduen. Ez zen hura Etxaniztar Nemesio nik ezagutzen nuen Joxe!
Bazkal garaian, zenbait gazte bildu ginan haren ondora. Iritzi desberdinik azaldu zen. Joxe, bereari gogor. Begiak, su.
Liburuetan agertzen den Joxe eta haragizko Joxe ez dira bat eta bera.
Isilik geratu zen.
Baleike.
Artean, Zeruko Argian sartu berri nintzen. Behin batez, gure Joxe, ezpainak estu eta eskutan jestorik ez, Zeruko Argiara azaldu zen.
Berehala konturatu nintzen zertaz ari zen. Isilik geratu nintzen. Gisako erantzun bat aurkitu nahiko nukeen. Joxe sikologoak.
Bai, bai... Ramon Saizarbitoriaren liburua, zer iruittu zatzu?
Nobela, nobela gisa eta batez ere obserbazioaren aldetik oso ona iruditu zait, baina...
Abajo el clero! Abajo el clero! Oiuka esan eta aldegin zuen
Handik piska botetara, Zeruko Argian lanean ari zirenei, telefonoz barkazioa eskatu zien.
Hamabost egun barru. Zeruko Argian nengoeneko batetan, Joxe agertu zen.
Egun on, Garmendia.
Egun on, Joxe. Gauza bat esan nahi nizuke.
Ze? Esan.
Lehengoan, galdera hura egin zenidanean, hau esan nahi nizun formaren aldetik, obserbazioaren aldetik eta nobela bezala ere asko gustatu zitzaidala, nahiz eta zenbait puntutan konforme ez egon. Zeuk dakizu, zein puntutan.
Ba. . . hortik hasi behar zenun!
Ez nion erantzun. Gure gizon Joxe, hori ere bazen. Gure Joxeren joxe bat, definiturik geratu zen.
Beste bat. Korrektore lana eman zidaten Zeruko Argian. Ondo edo gaizki, zuzen edo oker, zerbait saiatzen gara. Artetxerenak ere zuzentzen nituen. Batek baino gehiagok esan zidan, "hi, aspaldi honetan, Jose Artetxek euskera ikaragarri ikasi dik". Aldez egia zitekeen, aldez gezur. Azpeitiako euskera ondo ezagutzen baitzuen, eta hori bederen ikasi beharrik ez zuen Azpeitiako fonetismoak eta lokalismoak zuzentzea ez bide zitzaion gustatzen Joxeri.
Artikulu batetan, bospasei falta tiki zuzendu nion. Zeruko Argiara etorri eta oso haserretu omen zen. Zenbait hitz gogor esan ere bai. Zeruko Argian ez zuen gehiago idatzi.
Geroztik, Diputaziko Liburutegiaren alboan Euskaltzaindiak duen gelara sarritan joan naiz.
Egun on, Joxe.
Egun on,. Garmendia.
Ni neu, beldurti naizelako, edo herabe dudalako, ez bide nintzaion irekitzen, ez bide nion bihotza gehiegi zabaltzen. Berak ordea...
Behin batean, Euskaltzaindiaren gelako atea ezin zabaldurik nenbilaneko batetan, Joxerengana jo nuen.
Joxe, atea ezin zabaldurik nabil.
Berehalaxe etorri zitzaidan ondora. Giltza eskutatik ken eta su batean hasi zen atera ireki nahiz. Nahi eta ezin.
Hemengo giltzak oteia, gero! Ez otezu... besten bat hartu!
Ez dakit, ba.
Zaude. Belaxe jetxiko naiz. Ea arkitzen dedan.
Lotsatuta utzi ninduen. Liburategitik kontserjeria aski urruti dago eta eskallera asko jaitsi eta igo behar da.
Joxe zuzen, Joxe zorrotz... Joxe humil, Joxe bihozpera!
Egun on, Garmendia.
Agur, Joxe bihotzekoa. Oroituko naiz, eta ez zaitut ahaztuko. Ikus arte. Agur.
Egun on! Berri onez, berri zaiteala!!
S. Garmendia
Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]
Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte.
Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]
Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]
Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.
Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.
Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.
Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]