Oskorri: Kantari Talde Berria
Orain hilabete bat dela, OSKORRI deritzon talde berri batek bere burua agertu zeukun Deustuko Unibertsitatean. Taldea osotzen zutenak hauxek ziren: Itziar, Natxo, Imanol eta Juanma. Itziar eta Natxo lehendik ezagutzen genituen, baina beste biak ez, eta honez gero zinez esan dezakegu besteak bezain onak direla. Talde honetako guztiok, Itziarrek ezik (lehendik daki eta), euskera ikasi edo ikasten dute, beren buruak zin zinez Euskalgintzan margilduta daduzkatela nabariro erakusten daukutelarik.
Berauen presentazioan elkarrekin egon ginen, eta ondorengo galderok egin genizkien.
Nola sortu da OSKORRI? (Itziarrek erantzun).
Talde bat eratzeko asmoa aspaldian genian. Natxo eta biok ihazdanik ari neintuan elkarrekin kantatzen, eta gerotxoago Juanma eta Imanol etorri zitziaizkigun, guk geuk baino jende gehiago etortzea nahi genikek, gure ideia ez baita kantatu besterik egingo ez dukeen talde bat lortzea, baizik eta musikazko teatro talde gisako bat eratzea.
Guti gora behera, ezaguna ziaigun Natxoren jokabidea. Oraingo talde oso hau ere bide beretik segituko da?
Bai, baietz uste diagu behintzat. Gainera, elkarrekin ari bagara, horrexegatik besterik ez duk, alegia, helburu berbera dugulako. OSKORRIK, kultur talde bat den aldetik, gure Euskal Herriaren egiazko problemak adierazi nahi ditu eta talde bezala ahalik eta gutien aldenduko garela uste diagu.
Zuen kantetarik batzuk herri xehearentzat agian gaitz eta zail xamar direla uste dinagu. Egia esateko, zer moduzko jendeengana heldu nahi duzue?
Gure kantak jende guztiek adi ditzaten nahi genikek beraz, errazak izan daitezen. Gure nahia injustizia ondoenik sentitzen dutenei kantatzea duk: hik aipatzen duan zailtasun eta eragozpen hori egiaz balego, segitu nahi dugun bidera bihurtuko gintuzkek berriro.
Zer da zuentzat euskaraz kantatzea? Euskaraz kantatzea bera nahiko zaitzue? hau da, hitzak euskaraz egonez gero, zentzugabeko gaiak ere kantatuko zenituzkete?
Gurekiko, euskaraz kantatzea, Euskal Herriak bere kultura propioari iraupen eta jarraipen bat emateko duen premiari egiten diogun erantzuna besterik ez duk. Gai hutsak kantatuaz ez genikek euskal gizona lapunduko oraingo gizarte honek jarri dizkion oztopo injustiziazkoak gainditzera, eta honela, ez diagu uste jokabide zintzo bat litzatekeenik gure aldetik funtsik gabeko kantak egitea, berauk euskaraz eginda egon arren.
Guztiok diakinagu euskal musika kreatze gabeko sasoi luze batetatik pasatua dela. Oraingoan ere euskal kantari asko errentetatik bizi ditun, lehengo aire zabarrak behin eta berriro kantatuaz, bat ere berririk ekarri gabe. Nolako lana da OSKORRIK Euskal Herriari eskaini nahi diona?
Memento honetan kantategi herrikoiak estudiatzen ari gaituk honela, euskal kanta jatorraren trajektoria sakonki ezagutu eta gero, egiazko euskal kanta moderno bat krea dezagun, kanta zaharretan itota gelditu gabe. Hala ere, gure melodia batzuk Azkueren kantategitik atera dituk, baina oraingo modura moldatu ditiagu pixka bat, puntu berriak gehituaz eta oraingo instrumentuekin jotzeko saioak eginaz.
Zer diozue kantariari zor zaion diru-ordainez?
Gehienetan euskal musika "jaiak ikastola" eta honelako gauzetarako diru-laguntasunak biltzeko antolatzen dituk, beraz, oso gutitan pagatzen ziaiok zerbait kantariari (gure kasua, behintzat, hauxe duk). Duda gabeko gauza duk, ordea, kantariak halako premia batzuk dituala, gero eta aurrerago joango bada, hala nola liburuak, instrumentuak, ikastaldiak eta abar..., hau gertatu arren, kantariak ez likek ukatu behar jaialdi hauetara joatea, baina, bide batez, gauza ona lukek baldin eta jaialdi berauen eratzaileek ere kantarien premiak ere kontuan hartuko balituzte.
Zenbait euskal kantariri buruz kritika asko entzuten ditun batzuk dirua dela eta, beste batzuk gai eta beste gauzez ere, zer deritzozue zuek guzti honi?
Kanten mamiaz den bezain batean ba dituk kantari batzuk bat ere sakonak ez direnak, batzutan kezka askorik ez dutelako, eta beste batzutan kantari komertzialak direlako. Euskal kanten komertzializazio hau herriaren premien kontra doala uste diagu. Ba dituk beste batzuk beren lana serioskiago planteatzen duten arren, agian, Herriaren ulermenetik urrun geldi daitezkeenak, bai beren formengatik edo bai mamiagatik ere. Baina, jakina, berau kantari guztien gainetik dagokeen arrisku jrneral bat dukek, eta beronetatik ihes egiteko ezin beharrezkoagoa diagu jendearekin harramanetan ibiltzea.
Hezkuntza eredu propioa "ezinbestean" independentziatik etorri behar dela adierazi dute, eta sistema propio hori "publikoa eta komunitarioa" izatea nahi dutela. Ikamak deituta, goizean zehar piketeak egin dituzte Euskal Herriko hainbat hezkuntza zentroetan.
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]
Kamioiak ez sartu ez atera. Horrela eman dute goiza BSHko Eskirozko lantokian. Parez-pare langileak aurkitu dituzte protestan. Hilkutxa batekin, elkarretaratze formatuan lehenbizi eta Foruzaingoak esku hartu behar zuela jakin dutenean eserialdia egin dute erresistentzia pasiboa... [+]
Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.
Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".
Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]
Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.
Arrazismoaren aurkako nazioarteko eguna kari, larunbat honetan 16 alderdi, kolektibo eta elkartek deia luzatu dute, Baionako Marengo eta Pannecau zubien artean giza kate bat osatzeko. Aniztasuna, elkartasuna eta giza eskubideen errespetua aldarrikatzera deitu dute,... [+]
Ertzaintzak martxoaren 13an Bilbon zauritutako bi pertsonaren testigantza jaso ditugu. Athleticen partidaren ostean larriki zauritu zituzten aita-semeak, borra-kolpeka, eta atxilo eraman zuten haietako bat. Furgonetatik ikusi zuen ertzainek nola egin zuten tiro jendearen kontra,... [+]
Palestinarekin Elkartasuna plataformak osteguna, ostiral eta larunbatean eginen ditu protestak, Israel genozida. Palestinar erresistentzia aurrera! lelopean. Gernika-Palestina-k ere manifestazio nazionala antolatu du larunbaterako Donostian. Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak... [+]