Inoiz amaitzen ez den jolasa
Txikitan, mila eta bat jolas genituen egunerokotasunean jolasteko. Batzuk korrika jolasten genituen, beste batzuk baloiarekin, panpinekin, gomarekin edota hitzekin. Bada hitzekin jolasten genuen jolas bat, konturatu naizena bizitza guztirako izango dela. Ez gara ohartzen jolas horretan gabiltzanik, baina denok “jolasten” dugu, batzuetan nahita eta beste askotan nahi gabe.
Ze jolasez ari naizen? Ez dakit zuek nola deitzen zenioten jolas horri, baina guk “telefono escacharrao” deitzen genion. Euskara jatorrean, “telefono hautsia”, “hondatutako telefonoa” edota “telefonoaren jolasa”.
Eta zertan datza jolas hori? Ilaran edo korroan nahi beste lagun jarri eta hasierako pertsonak esaldi bat esan behar dio aldamenekoari belarrira. Horrek hurrengoari eta horrela ilara edo korro guztian pasako da hasierako pertsonak asmatu duen esaldia belarriz belarri, azken pertsonarengana heldu arte. Azken horrek ozen esan behar du esan diotena eta egiaztatzen da ea aurreneko pertsonak esan duen esaldi bera den.
bertsio berritu faltsu asko ekiditeko, txikitan bezala, ondo etortzen da hasierako informazioa amaierakoarekin alderatzea
Askotan barrez lehertzen ginen, hasierako esaldiak ez baitzuen amaierakoarekin zerikusirik. Horrela konturatzen ginen bidean nola galtzen edo transformatzen zen informazioa. Txikitan ez genion inportantziarik ematen jolas horri, jolas hutsa baitzen, momentukoa eta askotan barre algarekin amaitzen zena. Gainera, ez genion inori kalterik egiten.
Baina gaur egun, egunero egiten dugun gauza da. Aldamenekoak hitza edo esaldia esan beharrean, askotan pasarteak, bizipenak kontatzen dizkigute. Eta guk, dena ulertu dugulakoan, hurrengoari informazio hori pasatzen diogunean, bidean pasarte asko galtzen dira. Ez duzue ala uste?
Zenbat aldiz pasa zaizue, “urlia ospitalera sartzen ikusi dute”; hurrengo astean, “urliari zerbait aurkitu diote eta ez dira berri onak” esaten dizute eta urliari galdetu diozunean ea zelan dagoen, harrituta begiratu zaitu. Ospitalean froga sinple batzuk egitera bakarrik joan delako.
Eta ez naiz urliari buruz bakarrik ari. Norberak ere askotan norbere bizipenak kontatzen dituenean, zenbat aldiz entzun duzue esandakoaren bertsio berritua? Txikitan ez bezala, orain min eman dezake. Esaten denak askotan ez duelako egiaren itxurarik ere.
Horregatik, bertsio berritu faltsu asko ekiditeko, txikitan bezala, ondo etortzen da hasierako informazioa amaierakoarekin alderatzea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]
Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]
Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]
Iragarki batek mugikorrean salto egiten dit aspaldion. Nire mundua koloreztatuko duela egiten dit promes. Aplikazio horrekin milioidunek bezala erosi ahal izango omen dut. Produktu merkeak, oso merkeak, baita doakoak ere. Momentu historiko soziologikoak eskatzen duen... [+]
Badira kontzeptuak bolada batzuetan edonon agertzen direnak, mantra ere bilakatzen direnak. Berez positibo eta beharrezko moduan agertzen zaizkigu, eztabaida gehiegirik gabe eta haiei buruz ia pentsatu gabe. Iruditzen zait mantra horietako bat nazioartekotzea dela, jatorria... [+]
