Pakito Arriaran eta ‘Korta’
Ez dakit elkar ezagutu zuten Lapurdin. Enrique Gómez Korta 1979ko ekainaren 25ean hil zuen Batallón Vasco Español-ek Baionan. Pakito Arriaranek 1978ko azaroan ihes egin zuen Iparraldera eta urtebete eman zuen bertan, atentatuak saihestu aldera Venezuelara alde egin arte.
Niri iraileko azken asteburuan nahastu zitzaizkidan biak. Ostiralean, Korta, askatasun haizea (Julen Diaz de Argote, Egiari Zor eta Hala Bedi) dokumentala ikusi genuen Errekaleorren. Korta Leonetik etorri zen Gasteizera ume kozkorretan, 1970eko hamarkadan, eta Gasteizen euskara ikasi zuen (gertukoek azpimarratzen dute oso ondo ikasi zuela) eta ETAko militante egin zen. Bera hil eta gutxira Kristina Larrañaga bikotekide arrasatearra bien seme Aratzez erditu zen.
Aratzek bideo-mezu eder bat bidali zuen emanaldirako, Lapurdiko euskara ederrean mintzo da. Hiru belaunaldi: aitita-amama Leongoak, Korta gasteiztarra, Aratz lapurtarra.
Kortak mundua borrokatzeko bidea topatu zuen Gasteizen euskalduntzen. Pakitok munduan euskalduna izateko modua topatu zuen El Salvadorko borrokan
Larunbatean, Pakito Arriaran El Salvadorren hil zuteneko 40. urteurren ekitaldia egin zen Arrasaten, bere jaioterrian. Hiru emakume aritu ziren solasean. Lehenik, Miren Odriozola, Pakoren bikotekidea eta El Salvadorko gerrillan ibilia –Miren Odriozolaren berri izateko, Laura esaten zioten (Leire Ibarguren, Txalaparta)–. Mirenek kontatu zituen bien bidaia nolakoa izan zen, gerrillako ibilerak eta orduko egoera. Ondoren, Askapenako brigadista joan zen Bea Ilardiak kontatu zuen nola 2009an brigadarekin Arriaranen gaineko bideo bat filmatzera joan zirenean Miren ezagutu zuten. Nola Las Vueltas herrixkako auzokideek Juancito (Pakitoren gerra-izena El Salvadorren) maite zuten. Nola igo ziren bere hilobira herritar pila bat. Nola Mirenek ikurrina ajatuaren ordez berri bat jarri zuen, eta nola aldean zeraman Euskal Herriko lurra nahastu zuen El Salvadorrekoarekin. Azkenik, Aloña, gerrillan ibilitako beste euskaldun bat, mintzatu zen gaur egungo El Salvadorko egoeraz: Nayib Bukele presidenteak, pandillen kontrako gerra aitzakia hartuta, El Salvador bi urte eta hiru hilabete salbuespen egoeran izan du (epaiketarik gabeko 75.000 atxilotu egon dira), eta armadan inbertitu eta inbertitu ari da, garapen ekonomikoa, hezkuntza eta osasungintzaren kaltetan. Aloñak, FMLNren porrota azaltzeko, esan zuen herri mugimendutik gehiegi urrundu zela eta ordezkaritzako demokrazia gezurra dela.
Kortak mundua borrokatzeko bidea topatu zuen Gasteizen euskalduntzen. Pakitok munduan euskalduna izateko modua topatu zuen El Salvadorko borrokan. Baionan ez dakit, baina nire buru barruko karriketan elkar ezagutu dute.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]