argia.eus
INPRIMATU
Lagun onekin, orduak labur
Xalba Ramirez @xalbaram 2024ko uztailaren 24a
Bala Galdua Zure Buru Galduan / Zikin / Mendeku Diskak, 2024.
Bala Galdua Zure Buru Galduan / Zikin / Mendeku Diskak, 2024.

Punka. Punka bueltan da, edo hobe esanda, ez da inoiz joan. Lekitxotik (eta ez Lekeitiotik) datoz Zikinekoak, Mendeku Diskak-ekin argitaratu berri duten Bala Galdua Zure Buru Galduan elegantearekin. 

“Eixu Zeuk” filosofia. Hori da oinarria eta helburua. “Hartu aurrea, ipini gogua ta maitasuna”. Ez dago besterik. Autogestioak, garai batean, beste aukerarik ez zuenarentzat alternatiba zirudien. Disketxe batek ez bazuen zure lana argitaratzen, zeurea egiten zenuen. Egun, Euskal Herriko disketxeen ekoizpena hutsaren urrena da, eta erdi manager, eta erdi disketxe formula da gailentzen dena. Kopien erdia ordaindu, eta kontzertuen %20 jaso. Erdipurdiko tratua.

Horregatik, kalkuluez haratago, oinarrizko filosofia bat da Eixu Zuk Zeuk edo DIY. Eta autolaguntza liburuetatik haratago, garapen pertsonalaren ideologia neoliberaletik urrun, erdigunean ez dago norbanakoa, kolektiboa baizik. Eixue Zeuok da kontsigna. Elkartu, partekatu, saretu, irabazi.

Zikin da Euskal Herriko lurrazpiko eszenako talde maitatuenetako bat. Euskal Herriko eta Europako aretoetako zurrunbilo eta lurrikara. Zuzeneko azkarrak dira, eta indarra banatzen dute hor. Baina jotzen ez duten gauetan ere hor topatuko dituzu taldekideak. Horrek josten du sarea. Zenbat musikari dauden, soilik haien kontzertuetan topatu ditzakezunak!

Diskoa mundiala da. Zementua Armosetan lehen lanak sei abesti zituen eta 9 minutu eta 19 segundo. Bala Galdua Zure Buru Galduan-ek, berriz, zortzi kanta eta 15 minutu eta 14 segundo. Ona eta laburra, bi aldiz ona, esaten da gazteleraz. Eta bestela esanda ere, adiskide onekin, orduak labur. Azkarra da ez duelako ezer errepikatzen, eta horrela, badirudi, nahigabe ere, mezu zaharra errepikatzen dela: ez dago etorkizunik, orain da unea!

Lohija kantan ateratzen da argi pixka bat gehiago rockandrolleo eta akordeen koloreekin –tatxerismoaz hitz egin daiteke agian?–. Baina disko osoan ez da ildoa galtzen: kantu azkarrak, zuzenak, biziak eta, batez ere, azkarrak, zuzenak eta biziak. 
Punk berria etiketa erabiltzea? Tira, batetik, etiketak prentsarako eta jaialdietarako markoak dira batez ere, beraz eztabaida ez da interesgarriegia. Bestetik, berria erabiltzeak dirudi orain arte ez dela horrelakorik egin eta halako puntx gehigarri bat eman nahi zaiola. Bestela zer, ez al da punkik egin orain arte? "Gusurre", Lekitxon esango zuten legez.

Baina Punka etiketari gehitzea punk-hardcore, post-punk edo punk-zerbait horrek adierazten du intuizio bat: hau ez dagoela garaiz kanpo, ez dela revival, ez dela, zaharra.

Artze zaharrak zioen eran, tradizioa da zaharrik zaharrena berri egitea. Punkaren tradizioa bizi delako da punk berria. Punka beti izango delako berria, sistemak ezin duelako bere egin. Eztiz eta posez margotu daiteke erritmo bat. Baina lurrazpiak badaki nor den nor. Eta kontzesiorik egin gabe bizi da: “Zapalduen anai-arrebak gara, berdin jaku nondik datozen”.