Sentimendu hutsa eta ahots festa
OLBEk antolatutako La Bohème opera, Puccinirena. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Pedro Halffter. Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Leioa Kantika Korala. Zuzendaria: Basilio Astulez. Eszena zuzendaria: Leo Nucci. Bakarlariak: Miren Urbieta-Vega (sopranoa), Celso Albelo (tenorea), Manel Esteve (baritonoa), Marina Monzó (sopranoa), José Manuel Díaz (baritonoa), David Lagares (baxua), Fernando Latorre (baxu-baritonoa), Aitor Garitano (tenorea).
Lekua: Euskalduna Jauregia. Data: maiatzaren 24a.
OLBEren 2023/2024 denboraldia amaitu da, publikoak beti espero duen tituluarekin. Mila aldiz entzun arren beti sentimendu biziak pizten dituen opera da Pucciniren maisulanetako bat. Gainera, oraingo honetan, primerako bakarlariez gozatu ahal izan dugu; antzezpena benetako plazer bihurtu dute.
Baina, horretaz guztiaz gain, hirugarren elementu batek bereziki asebete nau: eszenaratzea bertsio klasikoa izan da, jatorrizko garaian kokatua eta alferrikako distortsiorik gabea dela. Nonbait irakurri dut oso publiko klasikoarentzat egokia izan dela bertsio hori, baina agian ez dela oso bizigarria izan ezagutza zabalagoa duten ikusleentzat. Nik justu kontrakoa esango nuke. Operan mila distortsio ikusi ditugunok, itxuraz, operarekin harremanik izan ez dutenengana hurbiltzeko; opera almodovarizatzen ikusi dugunok –zuzendariari errespetu guztia– klasizismora, sinpletasunera, musikaren egileak eta libretoaren egileak bere garaian planteatu zuten jatorrizko esentziara itzuli behar dugu.
Oraingo honetan, Pucciniren ideia originala bere elementu guztietan biltzen duen Bohème bat ikusi eta entzun dugu, eta horregatik antzezpen horrek jatorrizko zentzu osoa du.
Hasieran aipatu dudan bezala, antzezpenaren gauzarik garrantzitsuena ahots bikainak izan dira. Zalantzarik gabe, gaueko izarra Miren Urbieta-Vega izan da. Soprano donostiarrak Mimiren pertsonaia ondo menderatu du. Tinbre ederreko ahotsa du, indartsua, eta emisio dotorekoa. Pozgarria izan da sopranoa entzutea, erregistro guztietan perfektua izan baita. Une zoragarriak izan ditu. Azpimarratzekoa da Mi chiamano Mimi aria. Dena den, une oro maila oso ona eman du.
Era berean, Celso Albelo tenore kanariarrak pertsonaia pucciniarrei primeran egokitzen zaien ahots bikaina duela erakutsi du. Bere aria Che gelida manina gozamena izan da, baita Mimirekin batera antzeztu dituen duoak ere, adibidez O soave fanciulla. Albelok agudo bikaina du eta segurtasun handia kantuan. Balio segurua da, dudarik gabe.
Gainerako bakarlariek maila ona eman dute. Marina Monzó sopranoak Musetta dotore eta bokalki bikaina egin du. Manel Esteve baritonoak ahots orekatua eta aktore-gaitasun handia erakutsi du. José Manuel Díazek, David Lagaresek, Fernando Latorrek eta Aitor Garitanok maila bikaina erakutsi dute, baita ere.
Eta Bilbao Orkestra Sinfonikoak paper ona egin du. Beharbada Pedro Halffterrek markatutakoak tempi ohi baino motelagoak izan dira, baina ez dio edertasunik kendu osotasunari, eta agian itxura aratz eta sentimentalagoa eman dio. Gustatu zait.
Iruñeko Baluarten, ostegunean, Israelgo ereserki nazionalaren orkestrako bertsioaren egilearen pieza bat jotzear zirela aurretik zutik jarri eta aretoa utzi du publikoaren zati handi batek. Ereserki horrek “okupazio sionistari” gorazarre egiten diola kritikatu... [+]
Frantziako musikagileei buruz hitz egitean, Claude Debussy eta Ravel etortzen zaizkigu burura. Bada dibertitzen denik ere, bata edo bestea defendatuz garai guztietako musikagile frantziar onena bezala. Egia esan, bi jeinu absolutu dira, beren garaiko zirkunstantzien ondorio. Oso... [+]
Donizettiren Don Pasquale opera
Taldeak: EOS eta Bilboko Operako Abesbatza.
Bakarlariak: S. Orfila, M.J. Moreno, F. Demuro, D. Del Castillo, P.M. Sánchez.
Eszena-zuzendaria: Emiliano Suárez.
Eszenografia: Alfons Flores.
Lekua: Euskalduna Jauregia.
Data:... [+]
Columbus Fundazioak antolatutako kontzertua, ‘RenHacer’ Musikaldiaren barruan.
Bilboko Orkestra Sinfonikoa.
Zuzendaria: Ramón Tebar.
Bakarlaria: Joaquín Achúcarro.
Egitaraua: Guridi, Grieg eta Brahmsen lanak.
Lekua: Bilboko Euskalduna... [+]
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]
Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.