Bas(h)oan II
Bas(h)oan
Elkar, 2023
-----------------------------------------------
Gutxik ezagutuko dute Robbie Basho gurean. Estatubatuar gitarjoleak, asiar doinuak bere egin eta Matsuo Basho poeta japoniarraren abizena hartu zuen. Poeta haren aipuak jaso zituen Joxean Artzek ere, munduko erlijioak ikertzen zituela.
Artzeren kide izan zen Beñat Achiary, eta, beste bide batetik, duela sei urte, Joseba Irazoki gitarjoleak proposatu zion Robbie Bashoaren omenezko disko bat egitea. Aurten, berriz ere elkartu, eta konposizio propioetatik abiatuta, disko askoz ere borobilagoa osatu dute.
Eta zer egin duten? Munduan eta garaietan zehar bidaia izugarria. Kanta luzeak –batzuk besteak baino exijienteagoak–, unibertso bat osatu baino, konstelazio bat dira: bakoitzarentzat itsasargi gisa erabiltzeko modukoa. Baina ez da mapa bat, libreegia delako.
Post rocka, post folka, jazza, tradizioa… zer da hau? Baina tira, zer ari naiz galdetzen! Achiary aita semeak –Julen da baterian–, Joseba Irazoki, eta orain batu zaien Oihan Oliarj-Ines baxujole xiberutarra –bai, joan den hamarkadako euskal disko garrantzitsuenetakoa den Oihaneko Zühainetan-en egilea–. Ametsetako ekipo askea, nola sartu ildo bakarrean!
Munduko abangoardiekin konektatuta egon zen euskal abangoardia 1970eko hamarkadan, baina denborarekin gure lekua galtzen joan gara. Alberto Lizarralde musikariak esaten du gure begirada faltagatik izan dela, pentsatzen genuelako euskarazkoa soilik euskaldunontzako zela.
Eta ez. Ez balego euskarafobiarik gurean, Bas(h)oan taldeak Kursaala bateko luke, eta Bartzelonan ez dakit zer sala, eta Parisen antzoki hau, eta New Yorken bestea. Munduari konektatuta egoteko lan harrigarria delako Bas(h)oan II hau. Eta ez bakarrik hiri kosmopolitan. Tradizioa ulertzen duen munduko kultura guztiek ulertzeko moduko hizkuntzaren jabe baita lan hau.
Ez dakit justizia kontua den. Baina bidegabea iruditzen zait musikari hauen errekonozimendu falta… 75 urte ditu Achiaryk, eta egungo euskal eszenako edozein gaztek baino freskotasun handiagoa erakusten du lan honetan. Gazte eta aske mantendu dezagun gure garaiko ahots biziena. Basoaren hatsek askoz gehiago esaten digutelako iraganaz, eta etorkizunaz.
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.
Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.