Iraun ala iraungi

PAULA ESTÉVEZ

Etxeko garbigailua hautsi eta konponarazten saiatu ginelarik, beste baten erostea hobe genuela erran zigun konpontzaileak. Merkeago genukeela, ez, aise merkeago genukeela berriaren erostea. Lehen batean ez bazen begi bistakoa, argudiatu zitzaigun, baietz, epe ertainean hala gertatuko zela, hasieran euro batzuk gehiagoren –hain gutxi gehiagoren– sakrifizioa egin eta bakean genuela hainbat hilabetez –ez zituen urteak aipatu–; beraz, berehalakoan agian ez, baina hilabete zenbaitzuetako epean errentagarriagoa zen, makina ez baitzen, maluroski, aski berria konponerraza izateko. Ordukotz, labela D mailara jaitsia zitzaion-eta.

Kontsumo gizarte honen motorrak segitzen du izaten ekoitzi-erosi-bota-erosi-ekoitzi eta abar luze bat, maiz arras hondatuak ez diren gauzak kondenatzen eta dirua eskuz aldarazten dituena. Gauza iraunkorrak, patentatuak izanik ere, ez zaizkigu erraz etxera heltzen. Dena da aldatzea eta berritzea. Tresnekin, jantziekin, jostailuekin, kulturarekin. Pentsatu-sortu-saldu-birpentsatu. 2020tik goiti besterik zabaldu bazen ere eredu gisa, eta hastapen batean kontsumo frenesia gelditzeko ahaleginak planteatu bagenituen, laster harrapatu gintuen lehengo pleguak. Eta deus gertatu eta gertatzen ez balitz bezala, berriz ere kreditu eta auto publizitateek itotzen gaituzte.

Kontsumo gizarte honen motorrak segitzen du izaten ekoitzi-erosi-bota-erosi-ekoitzi eta abar luze bat, maiz arras hondatuak ez diren gauzak kondenatzen eta dirua eskuz aldarazten dituena

Ondoko astean, espero ez nuen sorpresa ukan nuen, bizkitartean. Haurrak handitu eta etxea betea dugu sekulan gehiago erabiliko ez ditugun puskez. Garajean metatuak ikusten direnean, hobe ez hastea karbono aztarnaren kalkulatzen. Horra non, jada haurrak ez diren horiek, Legoak, jokoak, jantziak, zapatak, altzari txikiak, bildumak... bildu eta lerrokatu zituzten eta argazkitan hartu. Ondotik kontuak ireki arazi zizkiguten plataforma ahalik eta gehienetan, prezioak aztertu, deskriptiboak idatzi eta negoziazio estrategiak gogoetatu zituzten. Betiko biziari ekin zioten gero, beren burua doi bat ikusiz enpresa buru gisa, baina tira... Hasieran eszeptikoa nintzen, aitortzen dut. Baina egun gutxi batzuk barne dena saldu zuten eta despeditu paketetan sarturik. Objektu horiek denek, horien artean anitz kosta zutenak barne, dagoeneko bizi bat izana zuten. Baina bakoitzak bere hartzailea kausitu zuen, bakoitzak norbait seduzitu eta konbentzitu zuen.

Bigarren eskuko objektuen merkatuaren osasun maila. Azken bi urteetan, bigarren eskuko produktuak saltzen dituzten saltegi eta marken kopurua handitu da, baiki. Erosleak ere zentzu horretara doaz. Azpimarratzen dute belaunaldi gazteen eroste ohitura horretara doala lehenik eta berria ezinbestean baizik ez dutela erosten. Omen, batzuek ber-salmentaren kalkulua egiten dutela, potentzialik bigarren bati uzteko, zerbait berria erosten dutenean. Gure aldetik erabiliko ez ditugun gauzek iraunen dute beste batzuen etxe eta eskuetan. Eta egin den diru sarrera erlatiboarekin, haurrek bigarren eskuko opariak egin dizkiote haien buruei.

Iraungi eta iraun aditzen artean, bi hizkitako ezberdintasuna dugu. Hiztegian, bata bestearen ondotik datoz. Sarreren artean bata da iraun, lehena, eta ondokoa iraungi. Bizkitartean, bigarren horren ondotik datorrena iraunkor da, bitxiki. Hiztegiko orrialde berean dago, bestalde, pixka bat gorago, irauli aditza ere bai. Aldiz, irauli aipatzeko, horretara heltzeko, hasteko, tartea dugu eta orrialde hau, motzegia. Anartean, gogoan atxiki: iraunkorrena dena, betiere, ekoizten eta erosten ez dena da.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Asko gara, etorri gurekin euskal eskola publikora

Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]


Kuotak, ikastoletan

Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]


2025-02-20 | Manex Gurrutxaga
EH Bilduren barne kongresuaz: behin betiko integraziorako bidea

Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]


Teknologia
Hezkuntza sistemaren ahots bateratua

Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]


2025-02-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Arkitekto aktorea

Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]


Eta hemen gaude berriro, erlijioa eskolan

Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Izena duenak badu izena

Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]


2025-02-19 | Castillo Suárez
Porcelana Irabia

Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]


Zer erosi?

Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]


2025-02-19 | Sonia González
‘Shop like a billionaire’

Iragarki batek mugikorrean salto egiten dit aspaldion. Nire mundua koloreztatuko duela egiten dit promes. Aplikazio horrekin milioidunek bezala erosi ahal izango omen dut. Produktu merkeak, oso merkeak, baita doakoak ere. Momentu historiko soziologikoak eskatzen duen... [+]


Nazioartekotzearen iruzurra

Badira kontzeptuak bolada batzuetan edonon agertzen direnak, mantra ere bilakatzen direnak. Berez positibo eta beharrezko moduan agertzen zaizkigu, eztabaida gehiegirik gabe eta haiei buruz ia pentsatu gabe. Iruditzen zait mantra horietako bat nazioartekotzea dela, jatorria... [+]


Eguneraketa berriak daude