argia.eus
INPRIMATU
Bluff galanta
Montserrat Auzmendi del Solar 2023ko uztailaren 13a
Argazkia: E. Moreno Esquibel
Argazkia: E. Moreno Esquibel

Orgia
Pier Paolo Pasoliniren obran oinarritutako ganbera-opera.
Musika: Héctor Parra.
Libretoa: Calixto Bieito. Ensemble Intercontemporain.
Zuzendaria: Pierre Bleuse. Eszenografia: Calixto Bieito. Bakarlariak: Ausrine Stundyte (sopranoa), Leigh Melrose (baritonoa), Jone Martínez (sopranoa).
Lekua: Arriaga Antzokia (Bilbo).
Data: ekainaren 24a.

--------------------------------------------------------

Zalantzarik gabe, Pier Paolo Pasolini bezalako egile enblematiko baten antzezlan bat opera-eremura eramatea ideia bikaina izan daiteke. Pasolini XX. mendeko zinemagile handienetakoa dela ere gauza ezaguna da guztiontzat. Joan den mendeko zinemari buruzko liburu bakar batek ere ez dio utziko Bolognako jeinu honi buruz hitz egiteari.

Baina beste kontu bat da pentsatzea artista honen arazo pertsonalek, bere kontraesan izugarriek eta bere erokeriek nolabait pentsarazi diezaguketela artista honek gure gizartera estrapolatzeko moduko filosofia duela.

Eta orain, beste kontu bat: egia da artea hausturaz, desatseginaz, kirrinkariaz balia daitekeela, pentsarazteko eta gure barrua iraultzeko. Baina, era berean, egia da, eta ezin dugu ukatu, batzuetan, gure beldur eta larritasun guztiak azaleratu nahi dituzten proposamenak feismoan eta ukitu desatseginean geratzen direla, askoz gehiago ekarri gabe.

Gainera, errealitatearen ikuspegi aberasgarria eman beharrean, eskubideak errespetatzen dituen filosofiaren adierazgarri ez den mezua helarazten digu.

Funtsean, Pasoliniren Orgiak, Hector Parraren musikarekin eta Calixto Bieitoren libretoarekin, nire burura ekarri zuen pentsamendu-nahasketa hori guztia.

Programak aipatzen du argudioak gizarte intolerantea, hipokrita, krudela eta mespretxuzkoa salatzen duela ezarritako arauetatik ateratzen diren guztiekin. Horixe da asmoa. Eta 1966. urtean, antzezlana sortu zenean, salaketa hori ikusi ahal izan genuen moduan islatzeak "pase" bat izango luke. Baina 2023an, salaketa hori gizon baten bidez planteatzea, zeinak bere homosexualitateaz ohartuta, emaztea, seme-alabak eta noizean behin entretenitzen zuen prostituta hiltzen dituen, katadura okerrenaren mezu matxista besterik ez da.

Bestalde, antzezpenaren estetika benetan feista zen, eta estetika-eza baino ez zuen transmititzen, bai fisikoa, bai morala. Eskerrak Pierre Bleusek zuzendutako Ensemble Intercontemporain-ek Héctor Parraren partitura monotonoaren interpretazio egokia egin zuen. Eta eskerrak kantari bakarlariek ahots-teknika bikaina erakutsi zuten, batzuetan ezinezkoak ziren posturetan kantatu behar zutela kontuan hartuta. Leigh Melrose baritonoak ahots biribil eta indartsua erakutsi zuen, eta Ausrine Stundytek eta Jone Martinezek kantu erosoa eskaini zuten erregistro guztietan. Haiei esker eutsi zien emanaldiak.