Ezin ohiko txistea egin gabe hasi…
Askotan egiten didate broma bera. Harpa jotzen dut eta adarra ere bai (barre egiten du). Baina harpa jotzen dut, bereziki. Oso ume nintzela aukeratu nuen: Pirritx eta Porrotxen bideo bat ikusten ari nintzela –Altxorraren bila zela uste dut–, Olatz Zugasti agertu zen harpa jotzen. Pirata lokartu eta pailazoak salbatu zituen. Orduan esan nuen: “Ama, hori nahi dut”.

Gerora, haurrei zuzenduriko kontzertuetara eraman ninduen amak, erabakia ongi hausnartzeko bere ustetan. Nik argi nuen harpa jo nahi nuela. Irungo kontserbatorioan ikasle nintzen ordurako, baina Irunen ez zegoen aukerarik, eta beraz, Oiartzunera joaten hasi nintzen astero-astero. Gogoan dut ilusio handiz idatzi niela Pirritx, Porrotx eta Marimotxi, nire ametsa azalduz. Porrotxek erantzun zidan.

Nola jotzen da harpa?
Bere kodeak ditu, instrumentu guztiek bezala. Orokortua dago harpajole gutxi garela pentsatzea, baina ez gara hain gutxi. Askok bidean uzten duten arren, uste baino gehiago gara. Hasieran, behatz bakoitzaren posizioa ikasi behar da, eta belarria egin eta sokak ezagutu behar dira, koloretakoak baitira: gorriak, beltzak eta zuriak, eta soinu jakin bat du bakoitzak. Oso prozesu motela da, egia da, baina polita iruditzen zait. Gaitasunak txertatzen dira gutxika eta progresiboki egiten da. Konstantzia da ikasteko giltza.

Baduzu harparik etxean?
Olentzerok ekarri zidan lehenbizikoa, harpa txiki bat, eta oraindik ere erabiltzen dut. Gerora, ordea, handiago batera pasatu nintzen. Oso garestiak dira eta etxe askotan ezinezkoa da erostea. Musikak, ordea, denon eskura egon beharko lukeela uste dut, eta zorionez filosofia hori dago kontserbatorio gehienetan; horregatik, ohikoa da kontserbatorioetako instrumentuak norberarena bailitzan erabiltzea.

Hori jakinda, etxean ditudan bi harpak izugarri ongi zaintzen ditut, kontu oso handiz, eta atera behar izaten ditudanean, kontziente naiz hortzak estutzen ditudala (barre egiten du).

Harpa jotzeaz gain, irakatsi ere egiten duzu, ezta?
Bai, kontserbatorioan. Espainiako Estatuan ez dago unibertsitateko gradurik, eta atzerriko herrialde gehienetan bai. Kontserbatorioan sartzea lortu nuen hizkuntza eskakizuna badudalako eta unibertsitate gradu bat ere bai. Irailean zabaldu zitzaidan horretarako atea lehen aldiz Gasteizen –Hegoaldeko hiriburuetan dago kontserbatorioa–, eta hutsetik hasi dut bidea. Ikasleak ere hutsetik hasten dira instrumentuarekin eta oso polita da egiten ari diren bidea. Ez dute musika lengoaia ezagutzen eta dena batera zurrupatzen dute.

Nolako harremana sortzen da pertsonaren eta harparen artean?
Irakasle lanetan ari naizela nire gaztaroaz oroitzen naiz. Izan ere, uste dut, azken batean hiruki moduko harreman bat sortzen dela ikaslearen, irakaslearen eta instrumentuaren artean. Irakasleak funtzio garrantzitsua jokatzen du ikaslearen ikasketa prozesuan, eta harpa, berriz, sorbaldan etzaten da, bi eskuak gainetik pasatzen zaizkio eta besarkada gisako bat ematen zaio; magia hutsa da.

Oholtzan ere aritzen zara, musika eta hitza uztartuz.
Euskara oso garrantzitsua da niretzat. Txikitatik gustatu izan zait idaztea, ahoz esatea kosta egiten zaidana atera ahal izateko. Ipuin musikatuak egiten hasi nintzen Bartzelonan nengoela, eta Euskal Herrira itzultzean heldu nahi izan nion idazteari. Baina konplikatua izan da. Bertso eskolan eman nuen izena, eta sorta bat idatzi nuen gerora musikatzeko. Aita galdu nuen orduan, eta bolada batean ez nuen harpa ikusi ere egin nahi izan. Bada, uste dut sorta hura izan zela heldulekua; hari esker berriz ekin nion harpa jotzeari. 

Gerora, bertso musikatuen banda sortu genuen eta tarteka oraindik ere aritzen gara. Orkestrarekin jotzeaz gain, musika eta hitza uztartzeko ederra da harpa. Bere soinu eta tamainak berehala harrapatzen du jendearen arreta.

Publiko helduarentzat ala haurrentzat, zer da?
Ipuinak helduekin lantzen ez naiz oraindik ausartu. 40 minutuz eserita egoteko gai denarentzat egiten dut azken batean, adina kontutan hartu gabe. Haur gehienek eusten diote, eta ondoren harpa ezagutzeko aukera ematen diet. Harrigarria da nola errespetatzen duten instrumentua, zer nolako errespetua dioten.
Uste dut hezkuntzak askoz ere arreta eta garrantzi gehiago eman beharko liokeela musikari. Esperimentu oso politak egiten dira gaur egun, baina nik ikusi edota ezagutu ditudanak eskola pribatuetan egiten dira, zoritxarrez. Musikak, ordea, ez luke mugarik behar, dirutik haratagokoa da artea.