Nafarroako Gobernuak aurkeztu duen energia planak ez dio errealitateari aurre egiten
Duela gutxi ezagutu dugu Ortzimuga 2030, Nafarroako Energia Planaren zirriborroa. Plana baieztapen batekin hasten da: azken urteetan, negutegi efektuko gas isuriak murrizteko egin diren politiken porrota. Eta datua hori izanik ere, zirriborroak hildo berari jarraitzen dio, aztertu gabe zergatik eusten zaien emisio hauei, zein sektore eta jardueretan, eta zein neurri erradikal hartu beharko liratekeen murrizteko. Aldi berean, Plan honek ez du planifikatzen. Oligopolio eta energia enpresa handiekin barkabera da, nahiz eta hauek jarraitzen duten irabazi handiak pilatzen, pobrezia energetikoa zabaltzen doan bitartean.
Zirriborroa xehe irakurrita, ikusten da Plan honen ardatza dela era guztietako energia sorkuntzarako azpiegiturak sustatzea, hauek sortzen dituzten inpaktuei begiratu gabe. Planak planteatzen du indarrean den epealdiaren bukaerarako (2030) Nafarroak berriztagarrietan 2.700 MW ekoizteko gaitasuna izatea. Baina Nafarroako Gobernuak berriki jakitera eman duenez, Ingurumen sailak berriztagarrien proiektu berriei emandako baimenetan 1.400 MW baino gehiago badira. Eta gure lurraldean dagoeneko ezarrita daudenak antzerako neurria dutenez, esan daiteke 2030erako ezarritako helburua dagoeneko beteta egongo dela, gaur egun baimenduta dauden proiektuekin! Eta hori guztia, kontuan hartu gabe Espainiako Gobernuak Nafarroarako pentsatuak dituen proiektuak.
Bestalde, ikus daiteke nola Nafarroako Gobernuak aurkeztu duen zirriborroak ez duen ezer planifikatzen. Dokumentu honek onespena ematen die enpresek beraiek egin duten "planifikazioari", eta ikusten dugun moduan, dagoeneko gainditu dutenari. Nafarroako Gobernuak utzi egiten die enpresei nahi dutena egiten eta berak ofizial bihurtzen du paperetan. Baimena ematen die gure mendiak eta lurrak xehetzeko haien energia azpiegiturekin, nahiz eta eragin larriak dituzten biodibertsitatean (adibidez, parke eolikoetan etengabe hegaztiak hiltzea) eta elikadura burujabetzan (labore lurretan parke fotovoltaiko handiak zabalduz).
Beraz, Nafarroako Energia Planaren zirriborroak energia ekoizpena sustatzen duten neurriak eta proposamenak soilik ditu. Badira helburu batzuk, paperaren gainean, energiaren kontsumoa gutxitzen ahaleginduko liratekeenak. Baina helburu hauek ez daude hauek lortzea ahalbidetuko luketen neurri eta ekintzez babestuta, eta beraz, paper bustia dira. Adibide bat jartzearren, Planak helburutzat dauka negutegi efektuko gasen emisioa %55 murriztea. Ordea, frogatuta geratu da hau lortu dela jarduera ekonomikoa gutxitzeko esku hartu denean, hau da, 2020an konfinamendua dekretatu zenean. Geroztik gas emisioak eta energia kontsumoa berriz ere igo egin dira. Eta zirriborro honek ez dituenez kontsumo energia murrizteko beharrezkoak diren erabakiak ezartzen, uste dugu helburu hau ez dela beteko.
Gure gizarteak dituen energia beharrei buruzko benetako planifikazio demokratiko bat egitea beharrezkoa da, eta bertan larritasunez erantzuna ematea energia eta bestelako lehengaietan beharrezkoa den murrizketari. Neurriak onartu behar dira energiaren ekoizpena, garraioa eta banaketa esku publikoetan ezar daitezen. Uste dugu debate horretan kontuan hartu behar direla txosten honetan egin genituen proposamenak: Energia berriztagarrien boom berria Nafarroan. Proposamen hauek lotuta daude energiaren eredu demokratiko, publiko, unibertsal, deszentralizatu eta deskonzentratu batekin.
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Ezkeltzun eraikitzekoa zuten parke eolikoaren egitasmoa, momentuz ez dute gauzatuko. 2022ko otsailean jakin zen Ezkeltzun parke eolikoa eraikitzeko zegoen asmoa. Hortik aurrera, ibilbide bat egin du gaiak, baina badirudi, momentuz, proiektuak ez duela aurrera egingo. Hala... [+]
GES-Global Energy Services enpresak eguzki bidezko energia sortzeko proiektua hasi du Erriberrin, Euskal Herriko handienetakoa. 50 MWp-ko potentzia izango du, eta 74.000 eguzki panel izango ditu guztira, instalazioak datorren urtea amaitu baino lehen martxan jartzea aurreikusten... [+]
Finerge enpresak Beizaman eta Bidania-Goiatzen bederatzi makro-eoliko jarri nahi ditu, 229,5 metrokoa bakoitza, guztien artean 45-50 MWko potentzia izango luketenak. Haize-erroten artean sei errepide eraikiko lituzkete eta horrek Errezilgo lurrak ere hartuko lituzke. Beizama eta... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]
Erramun Galparsoro eta Joxe Manuel Muñoz aranoarrak dira. 22 eta 30 urte daramatzate, hurrenez hurren, 440 metroko garaieratik itsasoari begira dagoen eta 114 biztanle dituen Nafarroako herri txiki hartan bizitzen. Inguruetan Repsolek eraiki nahi duen zentral eoliko... [+]
Arano eta Hernani inguruetan Repsol eta Endesa enpresek eraiki nahi dituzten makro-zentral eolikoen aurkako txosten kritiko mardula egin du Mikel Alvarez ekintzaile ekologista donostiarrak. Bere esanetan, "Euskal Herrian planteatzen den era horretako azpiegitura... [+]
Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea... [+]
Arabako hamazazpi talde, elkarte eta herri mugimenduk deituta, milaka lagun elkartu dira larunbat arratsaldean Gasteizen, euripean. Bilbo plazatik abiatutako manifestazioak Foru plaza bete du ibilbidearen amaieran. Arabako landa eremua mehatxatzen duten makroproiektu guztien... [+]
Hamasei plataformak baino gehiagok bat egin dute "Araba ez dago salgai" eta "Makroproiekturik ez!" mezuekin eta manifestazioa antolatu dute elkarrekin: urriaren 26an izango da, 18:00etan Gasteizko Bilbo plazan hasita. Jarraian, manifestazioa deituz plazaratu... [+]
Makroproiektuen aurkako manifestazioa izango da, larunbat honetan, urriaren 26an, arratsaldeko 18:00retan Gasteizko Bilbo plazatik abiatuta.