argia.eus
INPRIMATU
Xanpaina eta petrolioa
Sukar Horia @HoriaSukar 2023ko urtarrilaren 25a

Abendua igaro zaigu, urtarrilean sartu gara eta, beraz, ipar hemisferioan negua hasi zenetik aste batzuk igaro dira dagoeneko, tenperatura epel bezain kezkagarriekin. Gure arbasoek, neguko solstizioan, eguna eta gauaren txandakatzea gurtzen zuten, baita urtearen zikloa edo eguzkiaren berpiztea ere, urtaro berriak uzta onak ekarriko zituelakoan. Ondoren, kristautasunak antzinako erritu horiek probestu eta eraldatu egin zituen, apurka-apurka bere gurtze propioak ezartzeko. Azken hamarkadetan beste transformazio bat jazo da: ekonomiaren etengabeko hazkundearen mesedetan, kapitalismoak kontsumo-orgia bat ezarri du kristautasunaren lekuan. Natura ahaztu dugu, kristautasuna atzeko planoan dugu. Egun, Gabonak kontsumismoa dira.

Guztiz barneratuta izan arren, ondo begiratuta, Gabonetan kontsumitzen dena neurrigabekeria hutsa dela ondorioztatzea ez da batere zaila. Haatik, iparralde globalean gero eta jende gutxiago da gehiegikeria hori aurrera eramateko gai, eta, munduko leku askotan, beste askok ezin izan dute inoiz horrelakorik egin. Edonola ere, itsaski, ardo, jostailu, arropa edo elektronika kantitate jasanezinak kontsumitzen dira gure lurraldean. Kalkulaezina Lurraren orekarentzat data hauek suposatu dezaketena: milaka tona hondakin, erregai fosilen errekuntza, baliabideen xahutzea… Bizi dugun krisi ekologikoa larriagotu besterik ez da egiten horrela.

Urtarrilean familia askok gorriak ikusten dituzte hilabetearen amaierara heltzeko. Gabonetako kontsumoaren mozkorraldiak ajeari ematen dio bide

Urtarrilean, berriz, familia askok gorriak ikusten dituzte hilabetearen amaierara heltzeko. Kontsumoaren mozkorraldiak ajeari ematen dio bide. Gainera, urte berriarekin, prezioek gora egin ohi dute, baina soldatek ez dute bide bera egiten. Aurten, esaterako, urte arteko inflazioa %8,2 eta %5,9 izan da espainiar eta frantziar estatuetan, hurrenez hurren. Soldatak, aldiz, lehenengoan %2,7 eta bigarrenean %4 baino ez dira igo. Horrek gizateriaren bizi-kalitatean eragiten du zuzenean, batez ere, gizartearen sektore zaurgarrienetan.

Gure gizarteak ere 200 urte daramatza lurrak urtez urte berritzen dituenak baino askoz baliabide gehiago kontsumitzen. Are gehiago, kontsumo hori azeleratuz joan da azken hamarkadetan. Gure etxeetan itsaskiak eta xanpaina bezala, zibilizazio industrialak neurririk gabe irensten du petrolioa. Horrek eragin duen hazkundearen ondorioz, planetaren mugen aurka talka egiten ari gara zuzenean, eta gerrikoa estutzeko garaia heldu da. Erregai fosilek milaka soldata extra ekarri dizkigute, eta hemendik aurrera hileko irabaziekin bizitzen ikasi beharko dugu berriz ere.