Adar bat airean
Nondik idazten eta nondik irakurtzen dugun, edo zerk idazten gaituen eta zer idazten dugun. Poesia, idazketa edo, oro har, hizketa ulertzeko duen erak badu zeresanik joan den maiatzean Izaskun Igoa Jaimerenak (Ziga, 1995) argitaratu zuen Hotza bazkatzen (Balea Zuria, 2022) poema-liburuan. Aurretik literatura munduan ibilia izan arren hauxe dugu Zigakoak argitaratutako lehen olerki-bilduma, Donostia Kultura V. Poesia Saria eman diona.
Poema bakoitzak liburua ardazten duten hamar galderetako bati ihardesten dio, erantzun irmo baino, galdera berrien sortzaile izaki: gure joera, kezka eta harremanek, jendartean bizi eta izateko ditugun moduek ez baitiete beti lege matematikoei erantzuten. Eseri eta frenesia geldotzeko parada dira hala poemok: ezinegona abiapuntu, egoten ikasteko abagune; barrutik kanpora begiratzeko aukera, edo alderantziz. “Haizerik zakarrenak / harrotutako adarra ere, / arbolaren mugen artean / mugitzen da. / Airearenetan, puskatu”. Hausten den nitasun bat dugu lerrootan, minari, kaosari eta pentsamenduari itsasten zaiona, baina itaun konplexuak galdegindako konplexutasunez tratatu eta puskaka bere osotasuna azpimarratzen duena.
Haizea airea da mugimenduan, aire gabeziak dakarren gehiegikeria da arnasestua, barneratzen dena arnasa eta kanporatzen dena hatsa. Igoak frogatzen duen legez, ordea, aireak adieraz dezake hori baino askoz gehiago: bilakatzen da fereka, presa edo egonezin. Gorputzean, denboran eta naturan topa ditzakegun elementuak ere badarabiltza ni poetikoak maiz bere buruari zuzendu eta irakurleari jarrera erreflexiboa izan dezan gonbita egiteko. Horrela, besteak beste, bizimodu modernoak eskaintzen digun balizko askatasunaren eta lotura bakotzat jotzen den amodioaren disekzio zorrotza egiten du, hizkera argi eta sarkorra baliatuta.
“Ezin da hitz bera izan / nik idatzi / eta zuk irakurri duzuna. / Bio grafia”: akaso irakurtzeak idaztearen uste baino antza handiagoa duelako. Igoak berak irakurri dituen hainbat idazleri egindako aitortzek osatzen dute bilduma, elkarrizketa horretan irakurleari bere esanahi propioak eraiki ditzan aukera eskainita.
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]
Snarkaren ehizan
Lewis Carroll
Irudiak: Henry Holiday
Itzulpena eta edizioa: Manu LÓpez Gaseni
Pamiela, 2024
-------------------------------------------------------
Udaberrian argitaratu zen esku artean dugun obra hau. Alizia herrialde miresgarrian,... [+]
Argialdiak
Miriam Luki
Susa, 2023
-------------------------------------------------
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Elkar, 2023
--------------------------------------------
Iaz kaleratu zuen Miren Agur Meabek Itzulerak eleberria. Pertsonaia nagusiak gazteak direnez, gazte literatura dela esan genezake, baina literatura ona denean, gazte zein helduentzat da,... [+]
Soka-tira
Testua: Ilan Brenman
Ilustrazioak: Guilherme Karsten
Itzulpena: Ipar Alkain
Denonartean, 2024
-------------------------------------------------
Album honen bukaeran bada Benjamin Franklinen aipu bat: “Sekula ez da izan gerra onik, ezta bake txarrik... [+]
Putzua
Goiatz Labandibar
Erein, 2024
----------------------------------------------------------
Goiatz Labandibarren Putzua egun batean gertatzen den hazkunde nobela bat da: hilekoa jaisteak markatzen duena, hain zuzen ere. Edo bestela esanda, heroiaren bidaia bat,... [+]