Noiz eta nolatan iritsi zinen Kataluniara?

Bartzelonara 2015ean joan nintzen. Nire ahizparekin elkartu nintzen eta hunkigarria izan zen: hamar urteren ondotik besarkatu ahal izan ginen berriz. Egun hartatik seguru sentitu nintzen, baina, era berean, ziurgabetasunez, ezagutzen ez nuen herrialde batera iritsi berria nintzelako, lagunik gabe. Nolabait, nire bizitza han hasi zen, 23 urterekin.

Zaintzarekin lotutako lanetan hasi zinen. Zergatik?

Tira, argi nuelako, Hondurasen lan esperientzia eta ikasketak izan arren, emakume migratzaileoi bakarrik zaintzarekin lotutako lanak egiten uzten digutela, dugun formakuntza eta lan interesak alde batera utzita. Bartzelonara iritsi eta hilabete guttira hasi nintzen lanean. Emakume migratzaile zorionekoa naiz, nire ahizpa eta bere bikotekidea arduratu zirelako ni ongi egon nendin, eta ez zitzaidan deus faltatu. Yoga, katalana eta geriatria laguntzaile izateko ikastaroak egin nituen eta etxe barneko zaintzailea izaten lan egiten hasi nintzen.

Zenbateraino uste duzu zaintzaileen aurkako indarkeria nagusi dela? Zure azalean pairatu duzu?

Bai, ELA zuen pertsona bat zaintzen ari nintzenean, arratsez txakurra paseatzera atera nintzen eta niri eraso egiten saiatu ziren kalean. Etxera iritsi nintzenean bere semeei deitu nien eta erran zidaten isiltzeko, zer errango ote zuen Poliziak, paperik ere ez nuela… Ikaragarri gaizki sentitu nintzen, gertatu zitzaidanak garrantzirik izango ez balu bezala. Berez, euren familiakoa nintzela erraten zidaten…

Zure ahizpa ere zaintzaileen eskubideen aldeko aktibista da. Elkarrizketa batean erran zuen barne-zaintzaileak XXI. mendeko morroiak zaretela. Ados zaude?

Noski. Etxean itxita bizi diren emakumeak dira, eta deskantsatzeko ordu hagitz guti dituzte. Barne-zaintzaile anitzei gertatzen zaie familiek medikuarenera joateko ere baimenik ematen ez dietela. Ez dut ezagutzen zaintzaileenak baino baldintza eskasagoak dituen lan sektorerik.

Feminismo zuriak zuen ardurak kontuan hartzen al ditu?

Zaintzaileon borrokak edo Atzerritarrak Barneratzeko Zentroetan itxita bizi diren emakumeen baldintzen kontrako borrokak ez dute lehentasunik feminismo hegemonikoan. Martxoaren 8ko manifestazioetan aldarrikapenak egitearekin ez da aski, eguneroko borroka izan beharko luke.

Berriki, Amb Cura elkartea aurkeztu duzue. Noiz eta nola sortu zen?

Amb Cura zaintzaileen elkartea apirilean jaio zen, zaintzako langileen eskubideen aldeko hainbat aktibistak sustatuta. Denok lan egin dugu barne-zaintzaile gisa eta, ondorioz, azalean bizi izan ditugu lan baldintzak. Ezinbertzekoa iruditu zitzaigun elkartea sortzea, eta hilabete gutitan 700 lagun batu zaizkigu Katalunia osoan.

Zergatik izendatu duzue Amb Cura?

Argi genuen elkartea katalanez izendatu behar genuela, hizkuntzaren aldeko apustua bazelako inklusio osagai ezinbertzekoa. Amb cura adierazpen garrantzitsua iruditzen zaigu, “kontuz” erran nahi duen heinean, batez ere Katalunian erabiltzen delako zerbait arretaz eta kontu handiz egiten duzun zerbait adierazteko. Zalantzarik gabe, zaintzaren afera ezin hobeki islatzen du; bertatik bertarako lana egiten dugu, zaintzen dugun pertsona estimatuz, gure lanean sufritzen dugun lan esplotazioaz haratago.

Espainiako Gobernuak etxeko langileen baldintzak arautuko dituen errege dekretua onartu berri du. Haren bitartez, langabezia ordainsaria jaso ahal izango duzue aurrerantzean. Zer deritzozue?

Aurrerapauso garrantzitsua iruditzen zaigu, baina ez du arazoa errotik konpontzen. Etxeko langileen gehiengoak lan kontraturik gabe lan egiten du, administrazio egoera irregularrean, beraz, ez dute euren egunerokotasunean aldaketarik ikusiko. Kontratua duten langileei dagokienez, gehiengoa euren Gizarte Segurantza ordaintzera behartuta dago, soldata eskasa izan arren. Eta dekretu horrek ez ditu arazo horiek konpontzen.

Zeintzuk dira, aurrerantzean, erronka nagusiak?

Zaintzaren langileen baldintzak hobetzeko ezinbertzekoa da gizartearen eredua aldatzea eta zaintzaren lanari balioa ematen hastea. Ezin dugu orain arte bezala jarraitu. Premiazkoa da arduradun politikoen erantzukizuna, zaintzari duen balioa eman eta ongizate-estatuaren zutabe gisa har dezaten.